Inventaris

Borgloon, Broekom, Gotem, Hendrieken, Hoepertingen, Rijkel, Voort (Borgloon), Gutschoven, Mettekoven (Heers), Brustem, Groot-Gelmen (Sint-Truiden)
Dit gebied is gelegen in Droog-Haspengouw op de zuidwest-rand van het massief van Borgloon. De centrale verbinding in dit gebied wordt gevormd door de Romeinse weg die van west naar oost loopt. De Herkebeek of Molenbeek, één van de bovenlopen van de Herk, doorkruist het gebied van zuid naar noord. De beek heeft hier een diep, asymmetrisch dal ingesneden. De omgeving van Voort vertoont het traditionele, open uitzicht van de Haspengouwse akkerbouwstreek. Voort is dan ook een klein landbouwdorp, gedomineerd door het kasteel en enkele grote landbouwbedrijven. Gotem is een kleine kern gelegen in dezelfde beekvallei, maar op enige afstand van de Romeinse weg. Het gehucht Helshoven ligt langs de Herk en kenmerkt zich door enkele grote hoeves en een kapel en kluis.

Borgloon, Gotem, Hoepertingen, Kuttekoven (Borgloon), Berlingen (Wellen)
Dit gebied is gelegen aan de noordwestrand van het massief van Borgloon. Het is heuvelachtig en sterk ingesneden door erosie. Het is een uitgesproken agrarisch landschap met centraal het gehucht Kuttekoven met enkele belangrijke hoeves en de Sint-Jan-de-Doperkerk. Het gehucht wordt doorsneden door de markante spoorwegbrug en spoorwegbedding van de voormalige spoorweg Sint-Truiden-Tongeren. Ten noorden van het gehucht liggen de gesloten hoeve De Klee en kasteel De Klee. Halverwege tussen Kuttekoven en Berlingen (Wellen), aan de oostelijke rand van de riviervlakte van de Herk, ligt het gehucht Rullingen met het gelijknamige kasteel met omliggend park en hoogstamboomgaarden. De Herk stroomt diep ingesneden door het landschap. Het dorp Berlingen sluit hierop aan, de Sint-Agathakerk kijkt van een hoogte uit op de waterloop.

Gors-Opleeuw, Kerniel (Borgloon), Guigoven, Kortessem, Vliermaal, Wintershoven (Kortessem)
Dit 706 ha grote gebied op de overgang tussen droog en vochtig Haspengouw wordt gekenmerkt door zijn zacht glooiend reliëf, een oude boskern op de steilrand (Bellevuebos) en een voor Haspengouw typisch kasteeldorp (Gorsopleeuw). Vier kastelen, waarvan twee met wortels in het laat-middeleeuwse feodale verleden, bepalen mee de aanblik van het dorp. De aanwezigheid van grote hoeves wijst op de vroegere agrarische rijkdom van Haspengouw. Het Bellevuebos is met zijn 128 ha één van de grotere boscomplexen in het voor het overige traditioneel bosarm Haspengouw. Buiten het bos kwamen open akkers en in mindere mate boomgaarden voor.

Abeelplein 2 (Borgloon)
De stadshoeve, gelegen aan de kruising van het Abeelplein met de Graethemstraat, vormt een U-vormig complex van een neoclassicistisch herenhuis met schuur en stalling. De gebouwen dateren uit het midden van de 19de eeuw.

Abeelplein 4 (Borgloon)
Het neoclassicistische herenhuis gelegen aan de kruising van het Abeelplein met de Graethemstraat, werd opgetrokken als stadshoeve en fungeerde vanaf het einde van de 19de eeuw als Hôtel des Bains.

Alfonsstraat 62 (Borgloon)
Op de Ferrariskaart afgebeeld als een gesloten geheel, in de Atlas van de Buurtwegen als semi-gesloten. Heden gesloten hoeve; bakstenen complex rond een rechthoekig gekasseid erf met centrale mestvaalt.

Alfonsstraat 63 (Borgloon)
Gesloten hoeve, eertijds afhankelijk van de landcommanderij Alden Biesen. Eerste vermelding in 1309. Aan de winning was een laathof verbonden. Uit de pacht blijkt dat het één van de rijkere hoeven van de Orde was.

Bartholijnsstraat 1, Hoepertingenstraat 89-91 (Borgloon)
Voorheen één geheel, de zogenaamde Bartholijnswinning. Zij was mogelijk de zetel van het laathof Ontbroeck of Entbroeck, waarvan de naam tot in de 19de eeuw bewaard bleef als gehuchtnaam.

Bartholijnsstraat 9 (Borgloon)
Kleine, langgestrekte hoeve uit de eerste helft van de 19de eeuw of eind 18de eeuw, later voorzien van een haaks aanbouwsel tegen de zijgevel aan straatzijde, en een losstaand dienstgebouw.

Beekstraat 1 (Borgloon)
Semi-gesloten hoeve, thans met grotendeels recente gebouwen. Zij vervangt een oudere, eveneens semi-gesloten hoeve op deze plaats.