Inventaris

Speelhof 12A (Tongeren-Borgloon)
De Sint-Odulphuskerk is een zeer oude stichting, die mogelijk opklimt tot vóór het gebruik ervan als burchtkapel van de graven van Loon. Van de oudste romaanse kerk uit de 12de eeuw resteren het middenschip met de rondboogarcade op pijlers, de muren van de kruising, de zuidelijke transeptarm en de ingebouwde, rechte koortravee. Ook de oostvleugel van het romaanse kloosterpand uit eind 12de, begin 13de eeuw is bewaard. De huidige gotische toren dateert van 1406. De ingrijpende vergrotings- en herstellingswerken door H. Martens en V. Lenertz in 1903-04 geven de kerk haar huidige uitzicht.

H. Torleylaan 100 (Beersel)
Historisch waterkasteel, gelegen in een riant landschapspark uit de 19de eeuw met een alpiene tuin uit 1958.

Elisabethlaan 103A-C, Gasthuisstraat 18, 22-24 (Aarschot)
Het omvangrijke complex van het Sint-Elisabethgasthuis gaat terug tot 1655, toen heropgericht door de grauwzusters van Sint-Annadal in Diest. Na de Franse Revolutie werd het omgevormd tot Burgerlijk Gasthuis. Het heterogene gebouwenbestand biedt een boeiend overzicht van opeenvolgende architectuurstromingen: de oudste kern met de kloostergebouwen (1655-1706) in traditionele bak- en zandsteenstijl, een latere uitbreiding (1767) in Louis XV-stijl, het neoclassicistische 'nieuw gasthuis' (1840) van Van Arenbergh en de neogotische kapel (1905) van Langerock. De oude kloostergebouwen, die na de Tweede Wereldoorlog gedeeltelijk werden heropgebouwd, getuigen bovendien van de toen vigerende restauratiementaliteit. Daarnaast bevatten ze nog originele interieurelementen, waaronder een compleet bewaarde apotheekinrichting uit 1767.

Kerkstraat 1 (Lubbeek)
Georiënteerde, overwegend neogotische plattelandskerk met deels ingebouwde tot de 13de eeuw opklimmende westtoren, gebouwd 1873-1874 naar plannen van provinciearchitect Van Arenbergh (vermoedelijk Louis), gelegen op een hoogte en omringd door een ommuurd kerkhof.

Stationsstraat 1-3 (Ingelmunster)
Omwald kasteel met omringend park, gelegen tussen de Mandel - die de omwalling voedde - en de kerk, waarop het kasteel van oudsher georiënteerd was. Park in landschappelijk stijl met drie platanen, aangeplant als herdenkingsbomen, een gedenkzuil en tuinbruggen. Recentere conciërgewoning en restant van tuinmuur met korfboogpoort en hekken ten noorden. Lange westwaarts georiënteerde dreef naar de voormalige, omgrachte hermitage, later boswachterswoning.

Noordstraat 1a (Lo-Reninge)
Laatgotische hallenkerk met 13de-eeuws koor, die tot 1797 zowel dienst deed als augustijner abdijkerk van de Sint-Pietersabdij en als parochiekerk. De kerk werd in de Eerste Wereldoorlog grotendeels verwoest, en omstreeks 1919-1924 wederopgebouwd onder leiding van architect J. Coomans, grotendeels naar vooroorlogs model. De plattegrond ontvouwt: hallenkerk met driebeukig schip van vier traveeën; licht uitspringend transept met armen van één travee en rechte sluiting; in oksel van noordelijke transeptarm kleine vierkante traptoren; vieringtoren; zijkoren en hoofdkoor met rechte sluiting; in noordoostelijke hoek sacristie van twee traveeën. Verankerde gele baksteenbouw, met ijzerzandsteen, rode baksteen en kalkzandsteen bij de vroegere fases.

St.-Kwintensstraat (Damme)
Parochiekerk van Oostkerke, gelegen in een ommuurd kerkhof waarrond de belangrijkste straten van het kerkdorp lopen. Monumentale vroeggotische westtoren uit eerste helft 13de eeuw, en schip uit tweede helft 13de eeuw. Na vernieling tijdens de Tweede Wereldoorlog getrouw gereconstrueerd in de periode 1952-54 onder leiding van architect Luc Viérin, met behoud van oorspronkelijke muurfragmenten en hergebruik van oorspronkelijke stenen.

Spermalieweg 25, 25A (Damme)
Historische omwalde hoeve Spermalie, opgericht circa 1300 als abdijhoeve horend bij de in 1241 gestichte Spermalieabdij, verwoest in 1578-1579. De huidige hoevegebouwen klimmen vermoedelijk op tot de 17de en 18de eeuw. Beboomde dreef. De hoeve omvat woonhuis, paarden-, ossen-, koe-, schaap- en varkensstal, losstaande schuren, wagenhuis, rosmolen en duiventil. Behalve een boomgaard is er een moestuin aan de westzijde van het erf, met waterput en vijver die in verbinding staat met de wal. Eénlagig, witgekalkt verankerd bakstenen volume met gepekte plint van zes traveeën met opkamertravee aan oostzijde onder overkragend zadeldak.

Markt (Tielt)
Belfort en halle centraal gelegen op de "Neermarkt". Het huidige uitzicht van het belfort dateert grotendeels van 1558-1560 met de gesloten romp opklimmend tot de 14de (romp) en 15de (gewelf) eeuw en de in 1620 aangebrachte campanile. De gaanderijen en de traptoren zijn herbouwd op het einde van de 19de eeuw.

Proosdijstraat 38, 38A (Oostkamp)
De site bestaat vandaag uit een 16de-eeuwse kapel, een begin 19de-eeuws kasteel met bijgebouwen, mogelijk deels met een bewaarde oudere kern. Het kasteel is een imposant bouwwerk in neo-Vlaamserenaissance-stijl. Hoofdvolume op T-vormig grondplan, achteraan afgesloten door een oudere vleugel, die parallel is gesitueerd met het hoofdvolume. De tuinaanleg is vermoedelijk ontwikkeld in de 16de-17de eeuw met moestuinen en boomgaarden, omgeven door landerijen, dreven en bossen. Vroegste parkaanleg vermoedelijk daterend van eerste helft 19de eeuw. Bewaarde ijskelder en resterende, maar vervaagde moestuinruimte met hoge omsluitende fruitmuren.