Inventaris

Steenstraat 61 (Merelbeke-Melle)
Achterin gelegen hoeve met losse bestanddelen, in oorsprong waarschijnlijk uit het begin van de 19de eeuw. Twee overhoekse vierkante bakstenen hekpijlers bij het begin van de toegangsweg. Boerenwoning herbouwd in 190. Verder nog dwarsschuur, gedeeltelijk houten wagenhuis, verbouwde paardenstallen met varkenskoten en achterin gelegen bakhuisje.

Van Laetestraat 2 (Merelbeke-Melle)
Hoeve met losse bestanddelen uit de 18de eeuw. Eenvoudig ijzeren toegangshek aan twee gemetste, overhoekse gewitte bakstenen hekpijlers met baksteendecoratie en hardstenen dekplaat. Boerenwoning van één bouwlaag en zes traveeën met zadeldak. Lange bedrijfsvleugel bestaande uit een lage dwarsschuur en stallen aan de westelijke erfzijde. Aan de oostelijke erfzijde: een overgroeide aardappelkuil, kleinere 19de-eeuwse bedrijfsgebouwen met stallen en remise, en bakhuis.

Varingstraat 23 (Merelbeke-Melle)
Het kasteeldomein de Varens omvat het kasteel, grotendeels omgeven door een waterpartij, in een landschappelijk park met typische afhangende bijgebouwen. Het kasteel verkreeg zijn huidig uitzicht voornamelijk in 1901-1902 bij de vergroting ervan door de toenmalige eigenaar, baron de Saint-Génois des Mottes. Het koetshuis met paardenstallen en het speelhuis werden in diezelfde jaren gebouwd. IJskelder naast de toegangsweg vooraan in het park, gebouwd circa 1816.

Vatestraat 21 (Merelbeke-Melle)
Hoeve met losse bestanddelen, naar verluidt vroeger omgracht, heden deels omhaagd en afgeboord door notelaars. Lang zuidoostelijk georiënteerd boerenhuis, zijdelings met gewitte puntgevel palend aan de straat. Huis van één bouwlaag en acht traveeën met twee aansluitende traveeën van de paardenstal, grotendeels daterend uit eind 19de eeuw doch sporen wijzend op een ouder boerenhuis.

Wafelstraat 12 (Merelbeke-Melle)
Kleine hoeve met losse bestanddelen uit het vierde kwart van de 19de eeuw. Zijdelings aan de straat palend boerenhuis naast een ijzeren toegangshek aan vierkante bakstenen hekpijlers.

Waterstraat 74-76 (Merelbeke-Melle)
Hoeve gesitueerd tussen de rechter Schelde-oever en de Gaversesteenweg. Noordelijke walgracht gedempt. Alleenstaand, onderkelderd zuid georiënteerd boerenburgerhuis, heden een tweegezinswoning van twee bouwlagen en zeven traveeën, onder zadeldak met klokkenstoel; vergroting of vervanging uit tweede helft 19de eeuw van een oudere woning. Dienstgebouwen in U-vorm ten westen.

Zonneveld 41 (Merelbeke-Melle)
Voorheen hoeve van het semigesloten type. Heden afzonderlijk zuidoostelijk georiënteerd boerenhuis van één bouwlaag en vijf traveeën, onder steil zadeldak, minstens opklimmend tot de 18de eeuw, maar met recentere aanpassingen. Ten zuidwesten: L-vormige bedrijfsvleugel met dwarsschuur en stallen aan de straat.

Molenzijde 143 (Merksplas)
Vrijstaand eclectisch gebouw van acht op drie traveeën en één bouwlaag onder zadeldak, opgericht in 1883, gerestaureerd in 1986-1988.

Steenweg op Weelde 15, Zwart Goor 2 (Merksplas)
Bewaard, doch aangepast landhuis van acht traveeën en twee bouwlagen onder overkragend zadeldak, alsook bijgebouwen van 1926 met cottage-allures.

Markt 10 (Mesen)
Villa in cottagestijl naar ontwerp van architect A. Knein, uit de jaren 1920, gelegen te midden van grastuin met rozenperk en afgesloten door lage bakstenen muur waarop hek tussen pijlers.