Inventaris

Brugsesteenweg 170, 174 (Pittem)
Rond 1900 uitgebouwde steenbakkerij, gelegen op oude molensite gesticht in het tweede kwart van de 17de eeuw. Bedrijf bestaande uit eind-19de-eeuwse en voornamelijk 20ste-eeuwse bedrijfsgebouwen en loodsen, waarvan een droogloods is bewaard nabij de kleiputten en een rood bakstenen bedrijfsgebouw.

Puurs, Ruisbroek (Puurs-Sint-Amands)
Het Kasteel van Kolem en de Moeren zijn gelegen in Puurs in Klein Brabant. Het hof van Kolmen, in het zuidwesten, bestaat uit een parkbos rondom een hoeve en schuur, eertijds afhankelijk van de St-Bernardsabdij van Hemiksem. Het grootste deel van het gebied wordt bedekt door het beboste Moer, één van de drie grote moerassige laagten in Klein Brabant en een voormalig turfwingebied van de abdij dat sinds de 17de eeuw wordt gekenmerkt door een dicht stelsel van grachten en met hakhout beplante dammen. Door de hydrologische geïsoleerdheid van het gebied treft men er nog zuivere milieuomstandigheden aan. Overgangen van het ene vegetatietype naar het andere en het dichte patroon van grachten en dreven, maken het tot een esthetisch aantrekkelijk geheel. Langs de zuidrand zorgt het contrast van open akkerland met achterliggend bos voor een mooi zicht.

Kanne, Vroenhoven (Riemst)
Kanne is gelegen aan de benedenloop van de Jeker, die enkele kilometers verder in de Maas uitmondt. Het Jekerdal, evenals het in 1930-34 aangelegde Albertkanaal, is er diep in het substraat ingesneden, waardoor zeer steile hellingen voorkomen. Tussen de Jekervallei en de Maasvallei is de Sint-Pietersberg gelegen waarvan het landschappelijk meest gave deel het plateau van Caestert is.

Millen, Valmeer, Zichen-Zussen-Bolder (Riemst)
De van oudsher geconcentreerde hoopdorpen, bestaande uit woningen en boerderijen rond de kerk, groeiden hier aaneen tot de straatdorpen Val-Meer en Zichen-Zussen-Bolder. In elke dorpskom bevinden zich vierkanthoeven, waarvan de gevels - zoals ook van vele andere gebouwen - geheel of gedeeltelijk in streekeigen mergelzandsteen zijn opgetrokken. Zij benadrukken het landelijke en streekeigen karakter van het dorpsbeeld, traditioneel bepaald door landbouw en mergelwinning. Achter de boerderijen liggen de weilanden, vaak ingenomen door boomgaarden. Daarrond ontplooit zich een glooiend openfield-landschap, gekenmerkt door akkerbouw. De mergelgroeven situeren zich vooral in Val, Zichen en Zussen en gaan terug tot de Gallo-Romeinse tijd. Nu vormen het ingewikkelde gangenstelsels die zich ver onder de grond uitstrekken.

Zichen-Zussen-Bolder (Riemst)
De groeve is ontstaan door ontginningen van mergelstenen vanaf de 14de eeuw. In de Grote Berg in Zussen is het ontginningslandschap bijzonder goed bewaard gebleven. Op de ondergrondse muren en plafonds bevinden zich talloze teksten en afbeeldingen van de ontginningsperiode en later, die een bijzondere inkijk bieden in het leven van de mensen in Riemst door de eeuwen heen. Er zijn veel sporen van het latere gebruik van de groeve zoals voederbakken, vuurplaatsen, … Deze groeve is bovendien bijzonder omdat het een geheel is van verschillende stelsels die via verschillende toegangen en door verschillende eigenaren ontgonnen is.

Avergat (Riemst)
Het Avergat is de oeroude naam van de dalwand en de aan de voet ervan lopende straat, begrensd door de zogenaamde Mosserdel en Susserdel.

Avergat, Meerland, Muizenberg, Tiendenberg (Riemst)
Op de Jekerhellingen met hun steile en door droge dalen versneden helling wisselen akkers, een boomgaard, schaarse houtige begroeiingen en bloemenrijke graslanden elkaar af. In dit gebied komen talrijke mergelgroeven voor. Verschillende monumenten herdenken de gevechten van 10 mei 1940.

Castertweg, Silexweg (Riemst)
Een hoogtenederzetting uit de ijzertijd op het plateau van Caestert, met inbegrip van de onderliggende mergelgroeven

Muizenberg 20 (Riemst)
Monumentale mergelwand met toegangen tot een deel van het mergelstelsel; resten van een in de wand uitgehouwen mergelwoning.

Wezemaal (Rotselaar)
De steengroeve bevindt zich vlak bij het majestueuze heilig hartbeeld, de plaatst waar sinds de 16de eeuw de wieken van de windmolen van Wezemaal draaiden. De ontginning van deze roestbruine stenen waren belangrijk voor het bouwen van religieuze en burgerlijke gebouwen. Deze steengroeve werd gebruikt voor onder andere de opbouw en restauratie van de watermolen en de kerk van Wezemaal.