Inventaris

Prinsengoeddreef 39 (Aalter)
Historisch belangrijke hoeve en neerhof van het voormalige grafelijke domein en foncier van de heerlijkheid van het Knesselaarse, minstens opklimmend tot begin 13de eeuw doch vermoedelijk van Frankische oorsprong en oudste nederzetting in de streek. Aangepast boerenhuis van oorspronkelijk vijf + twee traveeën onder zadeldak, vermoedelijk vernieuwd in de loop van de 19de eeuw.

Schoonberg 11 (Aalter)
Hoeve met losse bestanddelen in U-vorm gegroepeerd en met woonhuis op terp; vier traveeën en één bouwlaag onder zadeldak met klokkenstoel, vermoedelijk uit begin van de 19de eeuw. Later bijgebouwde dienstgebouwen met onder meer stallen, houten gebouw met overdekte mestvaalt en hooizolder, bakstenen schuur, koepelvormig hondenhok en bakhuis. Vanuit het erf vertrekken vier dreven van circa 150 meter met hoofdzakelijk beuk naar de vier windstreken.

Alveringem (Alveringem), Lo, Pollinkhove (Lo-Reninge)
Dit gebied omvat het agrarisch gebied ten zuiden van Alveringem. De oostelijke grens wordt gevormd door de Lovaart, vermoedelijk in de 12de eeuw gegraven in een zijvertakking van de Ijzer die een verbinding vormde tussen de bovenloop van de Ijzer en Veurne en aanleiding gaf tot het ontstaan van Fortem als vaartgehucht. De percelen tussen de Lovaart en de steilrand naar het plateau toe liggen veelal onder graslandgebruik. In de valleien treft men soms weilanden aan. Het overige landbouwgebied land is overwegend in gebruik als akkerland. Het landschap is nog vrij kleinschalig met veel landelijke bewoning, kleine onregelmatige percelen en oude wegenpatronen. Verspreid over het plateau liggen nog talrijke archeologische resten van verdwenen hoeves en kastelen, alsook van de voormalige kerk en pastorie van het gehucht Sint-Rijkers.

Alveringem, Gijverinkhove, Hoogstade, Izenberge (Alveringem), Pollinkhove (Lo-Reninge)
Dit gebied ligt volledig op het plateau van Izenberge. Dankzij de vruchtbare kwartaire mantel is dit gebied sinds lang ontgonnen als landbouwland. Rond het brongebied van de Bampoelbeek ligt een grote komvormige depressie. In de depressie zijn geen gebouwen aanwezig. Elders in het gebied liggen heel wat waardevolle en gave hoevecomplexen met aansluitend daarop één of meerdere huisweiden. De rest van het landbouwland is voornamelijk onder akkerland gelegen. Langs weilanden en vlakbij hoeves treft men verspreid bomenrijen, houtkanten en hagen aan. De kerk van Gijverinkhove met kerkhof en de pastorie met ommuurde tuin vallen op in het landschap omdat ze op de hoogste stukken van de omgeving liggen en door de omgevende bomenrij.

Alveringem (Alveringem), Diksmuide, Lampernisse, Oostkerke, Oudekapelle, Sint-Jacobs-Kapelle (Diksmuide), Eggewaartskapelle, Zoutenaaie (Veurne)
Dit gebied omvat de poldergebieden met graslanddepressie van de zogenaamde Kom van Lampernisse, de Vlavlakte en de aansluitende kleine dorpskernen van Lampernisse, Zoetenaaie, Oostkerke, Sint-Jacobskapelle en Oudekapelle. Het uitgestrekte gebied met sinds de middeleeuwen in gebruik genomen polders met reliëfrijke graslanden en talrijke sporen van ontvening, kleiontginning en vroegere bewoning, vertoont een grote variatie in poelgronden en geulgronden. De site van het Leenhof Ter Wissche en de verdwenen kerken van Oostkerke en Zoutenaaie vormen bijzondere sporen van (vroeg-)middeleeuwse bewoning. Er komen ook nog meerdere oude hoeven met walgracht voor. De polder is doorsneden door talrijke vaarten en grachten. De Oude Zeedijk vormt een opvallend middeleeuws dijkrelict. De panoramische zichten bieden weidse vergezichten.

Beveren, Hoogstade, Stavele (Alveringem), Roesbrugge-Haringe (Poperinge), Oostvleteren, Westvleteren (Vleteren)
Dit gebied wordt gestructureerd door de valleien van de Ijzer en de Poperingevaart. De Ijzer kent stroomopwaarts van Elzendamme een natuurlijk meanderend verloop in een diep ingesneden vallei. Door hun lage ligging zijn de aangrenzende gronden bij deze waterlopen zeer vochtig en kunnen ze bijna enkel als grasland gebruikt worden. Deze graslanden zijn door overstromingen, door hun historisch permanente karakter en door het hooilandbeheer floristisch en (avi)faunistisch zeer waardevol. De hoeves zich buiten de vallei, soms vlakbij de rand, en zijn omgeven door akkerland op deze drogere gronden. De kerken van Westvleteren, Beveren, Roesbrugge-Haringe en Stavele (in mindere mate) bevinden zich net boven de valleirand. Elzendamme zelf was dankzij haar gunstige ligging bij de samenvloeiing van Ijzer en Poperingevaart tijdens de middeleeuwen en later een bloeiende nederzetting.

Hoogstade (Alveringem)
Aangaande het voormalig orgel zijn slechts enkele gegevens voorhanden. Volgens een werklijst opgesteld door Jos Loncke heeft zijn grootvader Petrus Albertus Loncke een orgel gemaakt voor Hoogstade. Dit werk zou moeten dateren van na 1865. Dit orgel werd op 20 april 1974, samen met kerk en inboedel, door brand verwoest.

Stavele (Alveringem)
Het orgel is gebouwd door Pierre-Charles en Lambert-Corneille van Peteghem (Gent) in 1821-23. Herstellingen en wijzigingen geschiedden in 1851 door Frederic Ureel (Poperinge); in 1853, mogelijk door Petrus Albertus Loncke (Hoogstade); nadien door respectievelijk Frederic en Jos. Loncke (Esen). In 1941 plaatste Jules Anneessens (Menen) een ventilator en occasie-blaasbalg. Het orgel werd gerestaureerd door Jan Lapon (Diksmuide) in 1996-97.

Abeelestraat 1 (Alveringem)
Vermoedelijk oorspronkelijk omwalde hoeve met losse opstelling van de gebouwen, in kern opklimmend tot het vierde kwart van de 17de eeuw (circa 1680 volgens bewoners). Boerenhuis met oude kern, te oordelen naar de scherpe dakhelling en muurvlechtingen in de zijgevels van opkamer.

Alexis Decarneplein (Alveringem)
Neogotische hallenkerk naar ontwerp van A. Verbeke van 1889, met kerkhof ten noorden, westen en zuiden, omzoomd met doornhaag. Gekasseide westelijke toegangsweg afgezet met bakstenen muurtje met hek. De plattegrond ontvouwt een voorgeplaatste, centrale westtoren, een driebeukige schip van vier traveeën, een uitspringend transept, een koor en twee zijkoren van twee rechte traveeën en driezijdige hoofdkoorsluiting; twee sacristieën weerszijden het koor; tegen zuidelijke zijbeuk aanleunende doopkapel.