Inventaris

Haterbeekstraat 88-90 (Aarschot)
Voormalige hoeve van de heren van Speelhoven, afstammelingen van het huis van Aarschot. De herenhoeve uit de 16de-17de eeuw en vergrotingen uit de 19de eeuw met binnenplaats, tuin en boomgaard van circa 1,5 hectare werd omringd door een trapeziumvormige ringgracht. De site is nagenoeg onveranderd sinds de 18de eeuw; monumentale perelaar.

Molendreef 30 (Aarschot)
De omgeving van de watermolen Te Leefdaal situeert zich ten westen van de Molendreef te Aarschot (deelgemeente Rillaar), even ten noorden van de dorpskern van Rillaar en ten zuiden van de Demer, en loopt een 100-tal meter stroomopwaarts langs de Grote Motte tot waar deze in het noordwesten de Kortakkerstraat raakt. De watermolen dateert van 1752 maar heeft een oudere kern. Baksteenbouw met sokkel en hoekstenen van ijzerzandsteen. Aanpassingen uit 1967. De waterlopen in het gebied werden verlegd en geleid in functie van de watermolen. In het zuiden van het gebied loopt de onverharde Molenvoetweg.

Baron van Ertbornstraat 118-122 (Aartselaar)
Neoclassicistisch kasteel uit de tweede helft van de 19de eeuw met bakstenen omwallingsmuur met ronde hoektorens, gelegen binnen een rechthoekige omgrachting en toegankelijk via een bakstenen boogbrug en ijzeren poort. De conciërgewoning, koetshuis en stallingen dateren uit het laatste kwart van de 19de eeuw. In het omgevend park, aangelegd in landschappelijke stijl, wordt het centrale grasveld omgeven door een bomengordel. In het park bevinden zich nog een ijskelder en twee tuinbruggen. Langs de noordelijke parkgrens ligt een bruine beukendreef.

Pastorijweg 27 (Affligem)
Gebouw waarvan de inplanting op een volledig omgrachte kavel ten oosten van de kerk getuigt van de historische oorsprong.

Alveringem (Alveringem), Lo, Pollinkhove (Lo-Reninge)
Dit gebied omvat het agrarisch gebied ten zuiden van Alveringem. De oostelijke grens wordt gevormd door de Lovaart, vermoedelijk in de 12de eeuw gegraven in een zijvertakking van de Ijzer die een verbinding vormde tussen de bovenloop van de Ijzer en Veurne en aanleiding gaf tot het ontstaan van Fortem als vaartgehucht. De percelen tussen de Lovaart en de steilrand naar het plateau toe liggen veelal onder graslandgebruik. In de valleien treft men soms weilanden aan. Het overige landbouwgebied land is overwegend in gebruik als akkerland. Het landschap is nog vrij kleinschalig met veel landelijke bewoning, kleine onregelmatige percelen en oude wegenpatronen. Verspreid over het plateau liggen nog talrijke archeologische resten van verdwenen hoeves en kastelen, alsook van de voormalige kerk en pastorie van het gehucht Sint-Rijkers.

Alveringem (Alveringem), Diksmuide, Lampernisse, Oostkerke, Oudekapelle, Sint-Jacobs-Kapelle (Diksmuide), Eggewaartskapelle, Zoutenaaie (Veurne)
Dit gebied omvat de poldergebieden met graslanddepressie van de zogenaamde Kom van Lampernisse, de Vlavlakte en de aansluitende kleine dorpskernen van Lampernisse, Zoetenaaie, Oostkerke, Sint-Jacobskapelle en Oudekapelle. Het uitgestrekte gebied met sinds de middeleeuwen in gebruik genomen polders met reliëfrijke graslanden en talrijke sporen van ontvening, kleiontginning en vroegere bewoning, vertoont een grote variatie in poelgronden en geulgronden. De site van het Leenhof Ter Wissche en de verdwenen kerken van Oostkerke en Zoutenaaie vormen bijzondere sporen van (vroeg-)middeleeuwse bewoning. Er komen ook nog meerdere oude hoeven met walgracht voor. De polder is doorsneden door talrijke vaarten en grachten. De Oude Zeedijk vormt een opvallend middeleeuws dijkrelict. De panoramische zichten bieden weidse vergezichten.

Beveren, Hoogstade, Stavele (Alveringem), Roesbrugge-Haringe (Poperinge), Oostvleteren, Westvleteren (Vleteren)
Dit gebied wordt gestructureerd door de valleien van de Ijzer en de Poperingevaart. De Ijzer kent stroomopwaarts van Elzendamme een natuurlijk meanderend verloop in een diep ingesneden vallei. Door hun lage ligging zijn de aangrenzende gronden bij deze waterlopen zeer vochtig en kunnen ze bijna enkel als grasland gebruikt worden. Deze graslanden zijn door overstromingen, door hun historisch permanente karakter en door het hooilandbeheer floristisch en (avi)faunistisch zeer waardevol. De hoeves zich buiten de vallei, soms vlakbij de rand, en zijn omgeven door akkerland op deze drogere gronden. De kerken van Westvleteren, Beveren, Roesbrugge-Haringe en Stavele (in mindere mate) bevinden zich net boven de valleirand. Elzendamme zelf was dankzij haar gunstige ligging bij de samenvloeiing van Ijzer en Poperingevaart tijdens de middeleeuwen en later een bloeiende nederzetting.

Bellestraat 12 (Alveringem)
Mooi ingeplant ten oosten van de kerk. Gelegen in een nog grotendeels omwalde tuin. Ten westen, toegangspoortje onder luifel. Dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder licht gebogen zadeldak (Vlaamse pannen), gedateerd 1775 door middel van muurankers in linker zijgevel. Verankerde, gele baksteenbouw.

Izenbergestraat 175 (Alveringem)
Hoeve met losse bestanddelen waarvan boerenhuis, gelijklopende stallingen en moestuin op een nog deels omwalde terp. Met bakstenen verhard binnenkoertje, tussen huis en stallingen. Bakstenen paden leidend naar neerhof met vaalt en grote dwarsschuur. Wagenhuis rechts van oprit, buiten de oorspronkelijke omwalling. Terp met ringwal, afgezoomd met knotwilgen, ten noordwesten van hof. Boerenhuis van twee traveeën, links opkamer + vijf traveeën en één bouwlaag onder zadeldak (mechanische pannen, overstekende rand aan noordzijde); in kern opklimmend tot 1573- 1574.

Kwellemolenstraat 5 (Alveringem)
Binnen een U-vormige wal gelegen meerledige hoeve, ten zuiden en ten zuidwesten afgezet met wilgen en populieren; deels met bakstenen verhard erf ten noorden van woning.