Inventaris

Bilzen (Bilzen-Hoeselt)
Deze zone omvat de historische stadskern van Bilzen.

Bilzen, Eigenbilzen, Hoelbeek, Munsterbilzen, Waltwilder (Bilzen-Hoeselt), Zutendaal (Zutendaal)
"Munsterbos, kasteeldomeinen Groenendaal en Zangerhei" is een groene ruimte in het overgangsgebied tussen Kempen (zandstreek) en vochtig Haspengouw (zandleemstreek), gelegen tussen de woonkernen van Munsterbilzen, Waltwilder, Hoelbeek, Eigenbilzen, Gellik en Zutendaal. Het gebied omvat 1) een deel van de zuidwestelijke rand van het Kempisch plateau waar de oude heidegebieden zich situeren, 2) het Munsterbos en 3) een cluster van kastelen en parken in en langs kleine beekvalleien. Het verschil in beplantingen markeert de grens tussen het vroegere heidegebied (naaldbos) en het samenvloeiingsgebied van de beken (populier en hooiweiden).

Eigenbilzen (Bilzen-Hoeselt), Gellik (Lanaken), Zutendaal (Zutendaal)
Het hier beschreven gebied ligt op de overgang tussen Kempen en Haspengouw, op de zuidwestelijke rand van het Kempisch plateau. Deze rand is bijzonder reliëfrijk door de beekjes die hier ontspringen.

Hoeselt, Romershoven (Bilzen-Hoeselt), Diepenbeek (Diepenbeek), Vliermaalroot (Hasselt)
Het Jongenbos ligt ten noordoosten van het centrum van Vliermaalroot, in het noordelijke gedeelte van Vochtig-Haspengouw. Het reliëf is nagenoeg vlak. Het historishc stabiele bos fungeerde steeds als park- en jachtdomein van het gelijknamige Loonse leengoed. De bouwheer van het huidige kasteel zou zeventigduizend bomen hebben aangeplant als compensatie voor de kap van het toenmalige loofbos, nodig voor de bouw van het kasteel (oa. voor brandhout in de ovens van de steenbakkerij). De vijver achter het kasteel is het resultaat van de kleiwinning voor de bakstenen. Rond het bos heeft het landschap een agrarisch karakter.

Hoeselt, Rijkhoven (Bilzen-Hoeselt)
De Bandkeramische nederzetting van Hoeselt- Winkelveld, is gelegen op een plateau grenzend aan de vallei van de Demer. De zone wordt bodemkundig gekenmerkt door de aanwezigheid van droge leembodems. De site is gekend door oppervlaktevondsten van aardewerk en vuursteen, die er op wijzen dat de nederzetting zich uitstrekt over een groot deel van het plateau.

Rosmeer (Bilzen-Hoeselt)
De Bandkeramische nederzetting van Rosmeer- Bosberg is gelegen op een plateau ten westen van het huidige Rosmeer. Bodemkundig wordt deze zone gekenmerkt door voornamelijk droge leembodems. De site is gekend dankzij oppervlaktevondsten (vuursteen en aardewerk) die er op wijzen dat de nederzetting zich over het hele plateau uitstrekt.

Rosmeer (Bilzen-Hoeselt)
De Bandkeramische nederzetting van Rosmeer- Flikkenberg is gelegen op een plateau ten noorden van het huidige dorp van Rosmeer. De zone wordt gekenmerkt door droge leembodems. De site is gekend door oppervlaktevondsten, en door de toevallige vondst van een afvalkuil.

Rosmeer (Bilzen-Hoeselt)
De Bandkeramische site van de ‘Staberg’ is gelegen op een plateau ten oosten van het huidige dorp van Rosmeer. Deze zone wordt bodemkundig gekenmerkt door droge leembodems. De site werd onderzocht middels verschillende opgravingscampagnes van 1952 tot 1966. Hierbij kwamen verschillende plattegronden van huizen aan het licht.

Abdijstraat, Perronstraat, Waterstraat, Wijngaardstraat (Bilzen-Hoeselt)
Over het ontstaan en de vroegste geschiedenis van de abdij van Munsterbilzen is weinig met zekerheid geweten. Op basis van overlevering en (her)interpretaties van geschreven bronnen werd een geschiedenis van de abdij geschreven die met de nodige omzichtigheid moet gelezen worden.

Abdijstraat 2, Perronstraat 1 (Bilzen-Hoeselt)
Circa 670 sticht Sint-Landrada een vrouwenklooster, dat circa 880 door de Noormannen wordt verwoest. Reeds in de tweede helft van de 10de eeuw wordt de abdij heropgericht.