Inventaris

Spermalieweg 25, 25A (Damme)
Historische omwalde hoeve Spermalie, opgericht circa 1300 als abdijhoeve horend bij de in 1241 gestichte Spermalieabdij, verwoest in 1578-1579. De huidige hoevegebouwen klimmen vermoedelijk op tot de 17de en 18de eeuw. Beboomde dreef. De hoeve omvat woonhuis, paarden-, ossen-, koe-, schaap- en varkensstal, losstaande schuren, wagenhuis, rosmolen en duiventil. Behalve een boomgaard is er een moestuin aan de westzijde van het erf, met waterput en vijver die in verbinding staat met de wal. Eénlagig, witgekalkt verankerd bakstenen volume met gepekte plint van zes traveeën met opkamertravee aan oostzijde onder overkragend zadeldak.

Stationsstraat 198 (Damme)
Gelegen aan de hoek met Valkeniersstraat. Voormalig woonhuis met atelier en expositieruimte opgetrokken in 1964 in opdracht van de beeldhouwer-kunstsmid Jef Claerhout (°Tielt, 1937) naar ontwerp van architect Daan Laethem (Egem). Eénlagig, grosso modo L-vormig bakstenen volume, thans onder haaks op elkaar geplaatste schilddaken (daktegels), deels afgescheiden van de straat door hagen; ondiepe voortuin met aanplantingen aan straat- en zijgevel. Omgevende waterpartij aan noordzijde, waarover loopbrugje.

Veldstraat 12 (Damme)
Hoeve met losstaande hoevegebouwen in L-vormige opstelling omheen groot open onverhard erf, minimaal opklimmend tot de eerste helft van de 18de eeuw, zie 1748 als oudste datering op de pui van één van de doorritten van de schuur, die in 2005 werd afgebroken. Hoevegebouwen tevens afgebeeld op de Ferrariskaart en de Atlas der Buurtwegen.

Weststraat 14 (Damme)
Het "Kasteel Altena" is een kasteeldomein dat teruggaat op een middeleeuwse opperhof-neerhof-site met dubbele omwalling. Het huidige kasteel is een interbellum landhuis gebouwd in 1928 naar ontwerp van architect Alphonse De Pauw, gelegen in een 19de-eeuwse parkomgeving met tot vijver verbrede oude walgracht. In de tuin is een ijskelder aanwezig; rode bakstenen hekpijlers markeren de toegang tot de dreef. Langs de dreef wordt in 1928 een kapelletje opgericht.

Zuiddijk 12 (Damme)
Indrukwekkende 18de-eeuwse hoeve, heden deels herbestemd tot uitbating met gastenkamers. Gelegen in de wijk Stampaertshoucke, waaraan de hoeve haar naam aan ontleent. Hoeve met losstaande bestanddelen, toegankelijk via poortgebouw aan de straat en lange erfoprit afgezoomd door knotwilgen. Restanten van omwalling rondom het onverhard erf, met poel ten noordoosten.

Zuiddijk 14A-B (Damme)
Historische hoeve met losstaande 17de -, 18de- en 19de-eeuwse bestanddelen langsheen de straat op oudere site. Losstaande hoevegebouwen omheen erf, grotendeels aangelegd als grasperk met gekasseide stoepen. Poel aan straatzijde. Verharde erfoprit. Boerenhuis is verankerde en witgekalkte baksteenbouw met gepekte plint van een en anderhalve bouwlaag onder zadeldak Witgekalkte stal, losstaande schuur, losstaande duiventoren, moestuin en boomgaard.

Cabourweg, Maerestraat, Moeresteenweg 139-141, Veldstraat, Woestijnstraat (De Panne)
Het domein Cabour omvat goed bewaarde relicten van de verdedigingsstructuren uit de Eerste en Tweede Wereldoorlog evenals de goed bewaarde relicten van het militair hospitaal en van de eerste militaire waterwinning in het gebied aangelegd door het Belgisch leger in 1917. Het gebied herbergt tevens nog goed herkenbare relicten van het in 1908 opgerichte kasteeldomein Cabour.

Baron de Gieylaan 163-169, 163A, 167A, 165A (De Pinte)
Heraanleg van park en vijver, koetshuizen ten westen van het landhuis en nieuwe dreef naar de huidige Baron de Gieylaan en de Kortrijksesteenweg, uit de eerste helft van de 19de eeuw. In de jaren 1850 slopen van het landhuis en vervangen door het huidige neoclassicistisch kasteel, voltooid circa 1860. Huidig kasteeldomein met prachtig aangelegd park, koetshuizen en hovenierswoning gelegen te midden van landerijen begrensd door de Baron de Gieylaan, Keistraat, Klossestraat en spoorweg Gent-Kortrijk, met drie eerstgenoemde straten verbonden door dreven.

Hemelrijkstraat 14 (De Pinte)
Oude villa in ruime omringende tuin met ijzeren straathekken tussen gietijzeren zuilen met siervaasbekroning, gebouwd als zomerverblijf in 1866. Bakstenen constructie op vierkante plattegrond met twee bouwlagen onder verspringende lage en overstekende zadeldaken op uitgesneden houten consoles. Achterin tuin met vijver, achthoekig tuinpaviljoen boven ijskelder. Ten noorden aan de straat, bakstenen dienstgebouwen en stallen, in kern van 1866.

Kerkplein 8 (De Pinte)
Buitengoed uit 1847 op eenvoudig rechthoekig plattegrond, bepleisterd en geschilderd parement, vijf traveeën en twee en een halve bouwlagen onder schilddak. Aanpassingen in 1881 als blijvend verblijf en parkaanleg met vijver en uitbreidingen in 1932. Omhaagd domein met kasteel, koetshuis uit midden 19de eeuw en paardenstallen van 1901 en ijzeren hek tussen ronde gecementeerde pijlers met bolornament.