Inventaris

Alfred Amelotstraat 31 (Kruisem)
Burgerhuis voorheen met stokerij Vandercruyssen opgericht in 1860 in een bestaande hoeve, in 1864 met stoom aangedreven; stopgezet in de jaren 1950.

Alfred Amelotstraat 38 (Kruisem)
Haaks op de straat ingeplante hoeve, opklimmend tot de 18de eeuw en maalderij Buckens van circa 1930 met gekasseid ommuurd erf en roodgeschilderd ijzeren toegangshek.

Alfred Amelotstraat 62 (Kruisem)
De windmolen Meuleken 't Dal in Zingem is de kleinste en één der oudste korenwindmolens van de provincie Oost-Vlaanderen. De molen bevindt zich op een vierkant met hagen omzoomd erf dat toegankelijk is via een smalle onverharde weg. De molen zou in 1625 opnieuw opgericht zijn Aan de zuidwestzijde is er tegen de molendam een molenaarshuis aangebouwd, alsook een smal gebouw waarin zich de vroegere korenstoommolen bevond. Rondom de molen zijn de percelen nog steeds in gebruik als akker- en weiland en is de historische context bewaard gebleven.

Appelhoekstraat 1 (Kruisem)
Zeer oude, vermoedelijk Frankische nederzetting waarvan de dries zogenaamd Wedekensdries op grondgebied Kruishoutem ligt, een bewijs dat de site ouder is dan de parochiegrenzen onder Lodewijk de Vrome. In de 9de eeuw eigendom van de Gentse Sint-Pietersabdij.

Dorpsstraat 6 (Kruisem)
Woonhuis van zeven traveeën en één bouwlaag onder zadeldak met oude kern, aangepast in de eerst helft van de 19de eeuw; aansluitend bijgebouw van vier traveeën onder lager zadeldak, met oude kern; verder voormalige schuur, begin 19de eeuw reeds brouwerij en vrijstaand wagenhuis.

Fonteinstraat 4 (Kruisem)
Brouwerij Tsjoen, opgericht in de 19de eeuw, in 1896 uitgebreid tot stoombrouwerij en stopgezet in 1964. Heden gerenoveerde gebouwen met bakstenen brouwershuis, vier traveeën en twee bouwlagen onder schilddak.

Herlegemstraat 18 (Kruisem)
Hoeve gelegen ten westen van het kasteel, met aangepaste 18de-eeuwse gebouwen, onder meer 1767 gedateerde schuur, en nieuwe bedrijfsgebouwen. Ten zuiden, bij de Zaubeek, behouden bakstenen gebouw van watermolen, reeds vermeld in de 14de eeuw, vernieuwd in 1768.

Hoogboeregemstraat 3 (Kruisem)
Zeer landelijk gelegen complex van circa 1875 met achterin gelegen woonhuis en in L-vorm aan de straat ingeplante brouwerijgebouwen met vierkante schoorsteen ten noorden. Fraai ijzeren toegangshek aan vierkante gemetste pijlers tussen lage gebogen muurtjes ten oosten aan de straat.

Hoogstraat 43 (Kruisem)
Het hoevecomplex met brouwerswoning uit de 19de eeuw getuigt van de agrarisch gebonden kleinschalige nijverheid in de gemeente Kruishoutem.

Houtavestraat 1 (Kruisem)
Gesloten hoeve met vierkante aanleg en gewitte gebouwen omheen verhard erf met mestvaalt, ingeplant ten westen van de straat met private weg in het oosten. Toegang via doorrit in zuidvleugel. Boerenhuis van zeven traveeën en anderhalve bouwlaag onder schilddak, met kern uit de eerste helft van de 19de eeuw.