Inventaris

Terspelt 25 (Merchtem)
Ten zuidoosten van de dorpskern van Merchtem bevindt zich het historische domein Hof ter Spelt, ook zogenaamd Appelkot, met de behouden structuur van een middeleeuwse, omgrachte kasteelmotte. Het landhuis en het koetshuis, evenals de landschappelijke tuinaanleg dateren van rond 1860.

Bergbosstraat 259, 263 (Merelbeke)
Site met walgracht naast de Hollebeek bestaand uit een vroeger cirkelvormig opperhof omringd door een brede rechthoekige walgracht, met speelgoed of kasteel waarschijnlijk opgericht tussen 1444 en 1625. Huidig kasteel met eenvoudige rechthoekige plattegrond met omgevend park dateert waarschijnlijk uit het midden van de 18de eeuw met latere lichte wijzigingen. Dubbelhuis van twee bouwlagen en zeven traveeën onder afgewolfd zadeldak. Kasteelhoeve ten zuiden van het vroeger neerhof.

Bergstraat 16 (Merelbeke)
Kasteel, gebouwd op een zandheuvel in een park met vijver, ter vervanging van een vroeger zomerverblijf dat in de 19de eeuw toehoorde aan Tertzweil-Boucqué. Bak- en natuurstenen kasteel in neo-Vlaamserenaissance-stijl, gebouwd in 1899 naar ontwerp van architect J. de Waele. Dubbelhuis van twee bouwlagen en vijf traveeën op souterrain, onder zadeldak.

Burg. Van Gansberghelaan 83 (Merelbeke)
De parochie behoorde oorspronkelijk tot het patronaatsrecht van de Sint-Salvatorsabdij van Ename. Het huidige pand werd gebouwd in 1871 door pastoor H. Steppe en burgemeester Van Gansberghe naar ontwerp van E. de Perre-Montigny. Rechts staat een bakstenen koetshuis en paardenstal met zadeldak. Het pand is gelegen in een fraaie ommuurde tuin met rechthoekige vijver doch zonder uitgesproken aanleg.

Dorpsstraat 2 (Merelbeke)
Schuin ingeplant op de hoek van de straat met voornamelijk achterliggende ommuurde tuin. Oorspronkelijk een dubbelhuis van slechts één bouwlaag en vijf traveeën; gevelsteen met jaartal 1773 boven de deur in de achtergevel. Aangepast met toevoeging van een bovenverdieping in het midden van de 19de eeuw.

Gaversesteenweg 285, Kerkstraat 60 (Merelbeke)
Omwalde hoeve uit het derde kwart van de 19de eeuw, geëvolueerd tot omwald kasteel met park en neerhof. Huidige toegang tot het park met laag ijzeren hek tussen betonnen pijlers ter breedte van de gekasseide dubbele bruine beukendreef naar het kasteel. Op de plaats van een ouder huis verscheen circa 1859 het huidige hoge dubbelbuis met rechthoekige plattegrond met aansluitende lagere en smallere zijvleugel. In de 19de eeuw gewijzigde gevels. Midden tegenover de brug over de noordelijke walgracht gelegen woning van vijf traveeën en twee en een halve bouwlaag, onder zadeldak.

Gaversesteenweg 512 (Merelbeke)
De pastorie, gelegen in een ommuurde pastorietuin, is van het type dubbel­huis met vijf tra­veeën en één bouw­laag. De beneden­verdieping van de woning bewaart bouw­spo­ren van de aange­pas­te oude kern, mogelijk nog uit de 17de of begin 18de eeuw. Na de verbouwing tot pastorie om­streeks 1767 on­der­ging het ge­bouw geen essentiële volu­mewij­zi­gingen meer. Er vonden wel nog lichte aan­pas­singen in de 20ste eeuw plaats.

Gaversesteenweg 611 (Merelbeke)
Het neoclassicistisch burgerhuis uit het vierde kwart van de 19de eeuw telt vijf traveeën en twee en een halve bouwlaag onder leien schilddak. De voortuin is aan de straat afgesloten door een ijzeren hekwerk op een lage bakstenen muur. Het huis valt door zijn oorspronkelijk karakter, zijn volume en als typisch burgerhuis met stedelijke allures sterk op tussen de overige woningen in de onmiddellijke omgeving van de kerk.

Gaversesteenweg 909 (Merelbeke)
Achterin gelegen hoeve met losse bestanddelen, bereikbaar via een zandweg. Omhaagde moestuin ten zuiden van het boerenhuis met één bouwlaag en zes traveeën onder zadeldak. Rechts zijpuntgevel met aandak, muurvlechtingen en ijzeren topanker met jaartal 1762. Ten westen van het boerenhuis, haaks aangebouwde maalderij, naar verluidt uit de 20ste eeuw.

Hundelgemsesteenweg 351 (Merelbeke)
Alleenstaand neoromaans dubbelhuis van twee bouwlagen en vijf traveeën, onder schilddak. Vermoedelijk evenals de kerk naar ontwerp van architect E. de Perre-Montigny, gebouwd in 1873. Aansluitende beboomde achtertuin.