Inventaris

Machelgemstraat (Zwalm)
In de hoek van een kadastraal perceel werd palend aan de Machelgemstraat een knotwilg geplant als knotboom. Bij de inventarisatie had de boom een respectabele stamomtrek van meer dan 2,5 meter wat er hier op wijst dat men het belang van deze boom als waker bij de perceelsgrens hoger inschat dan de economische waarde ervan.

Machelgemstraat (Zwalm)
Een motte waarvan de motteheuvel nog als verhevenheid ten opzichte van het landschap op de merken is. Van de grachten is er geen sprake meer. Het neerhof situeert zich onder het Hof van Daele, een actief landbouwbedrijf.

Machelgemstraat 1 (Zwalm)
Semi-gesloten hoeve, in kern uit de 16de eeuw doch grotendeels uit eind 18de eeuw, boerenwoning van zes traveeën onder zadeldak met klokkenstoel, gedateerd 1793, stallen en dwarsschuur gegroepeerd rondom binnenplaats.

Machelgemstraat 1 (Zwalm)
In de tuin ten noordwesten van de woning staat op het erf een lindeprieel. De tuin is op klassieke wijze opgedeeld met een centraal gaanpad dat begint bij de deur en loopt onder het prieel door. Door de bewoners wordt dit prieel het zomerhuis genoemd, de plaats waar men in de zomer onder het loof van de lindes lommerrijk kon verpozen.

Machelgemstraat 1 (Zwalm)
Het boerentuintje ten noordwesten van de woning is op klassieke wijze ingedeeld met een gaanpad dat begint aan de deur en met een siergedeelte aansluitend aan de woning en verder verwijderd het nutsgedeelte dat werd gebruikt als moestuin. In het siergedeelte werden snijbloemen gekweekt en werden wintergroene struiken zoals buxus in kunstmatige vormen gesnoeid. Door het snoeien en scheren van de struiken bekwam men soms zéér complexe vormen. Hier bestaat de topiary uit een cilindervormige basis met erboven één of twee cilindervormige etages met in de top een diervormig figuur. De vormen zijn door de jaren heen vervaagd, maar met een beetje verbeelding zie je meestal zoiets als een kleinvee-achtig dier, zoals een kip of een haan.

Machelgemstraat 21-29 (Zwalm)
Rij van drie huisjes, een groter huis en een voormalige brouwerij, nu hotel, voorheen één geheel, opgericht rond 1850 en begin 20ste eeuw vergroot.

Machelgemstraat 4 (Zwalm)
Herenhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, gebouwd in 1822 met toevoeging van bovenverdieping en aanpassing interieur in 1903, gelegen in ommuurde tuin.

Machelgemstraat 56 (Zwalm)
Watermolen met sluiswerk op de Zwalm, bakstenen molenhuis van vier traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, gedateerd 1630.

Machelgemstraat 56 (Zwalm)
Het terrein van de gewezen boomgaard, die nu als parkeerplaats in gebruik is, is met een kaphaag van haagbeuk afgezet. De bodem is plaatselijk sterk verdicht ten gevolge van het parkeren en de achterstallig onderhouden haag is in lange tijd niet meer gekapt. Dergelijke beplantingen werden bij het erf voorzien als erfafsluitingshaag en als leverancier van brand-, geriefhout en loofvoedering.

Machelgemstraat 56 (Zwalm)
Stroomafwaarts de watermolen en op het steile talud langs de Zwalm staan verschillende hakhoutstoven van zilverlinde. Deze linden zijn er geplant om verschillende redenen. Eerst en vooral zijn ze nuttig als oeverversteviging; onder het lommerrijke loof stond ooit het ingespannen paard zijn beurt af te wachten; het hakhout werd gekapt voor brand-, gerief- en constructiehout; op de uitbundige bloei van linden zal de lokale imker ook zijn bijen op afgestuurd hebben.