Inventaris

Wijlegem 4 (Zwalm)
Aan de straatzijde van het erf, bij het Hof te Weylegem staan nog de restanten van een kaphaag bestaande uit haagbeuk en es, die door de jaren heen, al dan niet op natuurlijke wijze is aangevuld met meidoorn, bruine beuk, en vlier. De kaphaag is ongeveer 100 meter lang en is een landschapselement dat hier in de streek werd geplant in functie van het produceren van brandhout, geriefhout en loofvoedering. Naar verluidt is de haag aangevuld met plantsoen dat werd gesubsidieerd door de Provinciale Landbouwkamer (regeling Erfbeplanting). Van dit laatste kan gezegd worden dat deze actie met bruine beuk als soort en het toen beoogde eindbeeld afbreuk doet aan de erfgoedwaarden van dit landschapselement.

Wijlegem 9 (Zwalm)
Een erfafsluitingshaag aan de straatzijde in hoofdzaak bestaande uit meidoorn. Het betreft hier een scheerhaag bedoeld om indringing te voorkomen en om te verhinderen dat de dieren, met name het kleinvee, op het erf zouden uitbreken. Deze afsluitingen werden geplant in dichte plantafstanden en het gat in de haag werd dicht gemaakt door het inbrengen van takken (dode) en het invlechten van zijtakken (levende). Ze wordt tot twee maal toe per jaar geschoren.

Zavelputstraat 12 (Zwalm)
Een olmen afsluitingshaag bevindt zich aan de straatzijde van het erf en is, al dan niet op natuurlijke wijze, aangereikt met haagbeuk, haagliguster, sering en vlier. Het is een scheerhaag van ongeveer 1,5 meter hoog en heeft een lengte van 40 meter. Olm werd voor deze toepassing geprefereerd omwille van de zeer dichte vertakking vanaf de basis. Mits de haag goed onderhouden werd kon men hierdoor het kleinvee op het erf houden en werd indringing voorkomen. Olm wordt heden ten dage nog weinig aangeplant omwille van de olmenziekte. Het valt ons echter op dat de goed onderhouden scheerhagen van olm gezond zijn en niet belaagd worden door de olmenspintkever. Een verklaring is mogelijks dat de spintkever zwaarder takhout of stammen nodig heeft om zicht te vestigen.

Zavelputstraat 17 (Zwalm)
Voorheen horend bij de verdwenen windmolen, heropgebouwd in 1857, binnenerf omsloten door bakstenen hoevegebouwe en afgesloten door ijzeren inrijhek, alleenstaande schuur uit eind 19de eeuw.

Zavelputstraat 17 (Zwalm)
Achter de stallingen, tegen het gebouw, lag de 'messing' of mesthoop. Deze werd aan de zuidzijde begrensd door een rij van vijf gekandelaarde lindebomen. Deze werden als schaduwbomen aangeplant om uitdrogen van de mesthoop te voorkomen.

Zavelputstraat 17 (Zwalm)
Langs de westkant van een oude holle weg bevindt er zich een houtkant op een steil talud. De houtkant wordt er nog op traditionele wijze als hakhout onderhouden en heeft drie knotessen in de kop van het talud. Deze houtkant voorkomt erosie en stabiliseert het talud waarop zich zeer dicht bij de kop van het talud de hoeve bevindt. De knotessen worden periodiek gekapt en de houtkant wordt als hakhout beheerd, dit zijn traditionele beheersvorm met als doel het opbrengen van brandhout, ambachtshout, bouwhout, geriefhout en loofvoedering.

Zottegemsesteenweg (Zwalm)
Vierkant gebouwtje met driezijdige apsis, opgetrokken uit bak- en zandsteen, gebouwd in 1653 en omringd door vijf lindebomen.

Zuidlaan 175 (Zwalm)
Steenbakkerij De Swaef van genuanceerde vlamovensteen opgericht in 1950 op de plaats van een veldsteenbakkerij met ringoven.

Zuidlaan 18 (Zwalm)
Neogotische kerk gebouwd naar ontwerp van architect E. Van Hoecke-Peeters, gebouwd in 1875-76, omringend kerkhof en arduinen oorlogsmonument vóór de kerk.

Zuidlaan 36 (Zwalm)
Vroegere villa van dokter R.-A. Van Ceunebroeck gebouwd in 1949, sinds 1981 in gebruik als gemeentehuis. In 1988 achteraan uitgebreid met een polyvalente zaal.