Inventaris

Schaffen (Diest), Halen, Zelem (Halen), Lummen, Meldert (Lummen)
De benedenloop van de Zwarte Beek vloeit vanaf Meldert (Lummen) in zuidwestelijke richting, om voorbij Zelem (Halen) op te gaan in de vallei van de Demer. De beek kronkelt hier tussen steeds hogere getuigenheuvels. De Zwarte Beek is nog één van de zeldzame waterlopen die haar natuurlijke meandering behouden heeft. Behalve de heuvelruggen komt ten zuiden van de vallei een aantal depressies voor: de Goren, Gorenbroek, Lange Beemden, Bakelbroek, de Leunen en het Rotbroek. Rond het straatdorp Zelem is het landschap aantrekkelijk en gevarieerd met gave vergezichten over de vallei en landschappelijk waardevolle elementen zoals holle wegen, bomenrijen en houtkanten.

Asdonkstraat 39-41 (Diest), Asdonkstraat (Tessenderlo)
De hoeve van Groot Asdonk, met huis van plaisantie, werd rond 1760 door Arnold Cox gebouwd op de 'Brabantse Hoek', een gebied van natte podzolbodems, heide en vennen, op de grens met Tessenderlo-Engsbergen. Cox was jurist en drossaard van Diest, en stamde uit een Maaslands geslacht, waaruit de rentmeesters van Aldenbiezen werden gerekruteerd. Het geheel is omgeven door 'Jardin anglais' of 'anglo-chinois' van 6 hectare ; vermoedelijk aangelegd rond 1810 op oude kleiwinning; verrukkelijk labyrint van eilandjes, landtongen, landengten, kanaaltjes, heuveltjes, uitbundig slingerende paden tussen bemoste walletjes, rododendronmassieven en enkele zeldzame soorten eik.

Begijnenstraat 66 (Diest)
Traditionele vleugels van de voormalige pastorie van het begijnhof, in het tweede kwart van de 18de-eeuw vlak buiten de ommuring van het begijnhof opgetrokken te midden van een ruimte tuin met de Demer als natuurlijke begrenzing. Relict van de landschappelijke tuin van circa 1890, met vijvertje met brugje, eilandje, bruine beuken in '12 Apostelen'formatie; dikste treurginkgo van België op het erf van de pastorie.

Bosmansstraat 15, 20-22 (Diest)
De hoeve die de historische kern uitmaakt van het huidige landgoed Remaks wordt voor het eerst vermeld in 1610. Het nieuwe 'kasteel' werd in 1909 gebouwd door Adolf Verstappen, ongeveer 100 m ten zuidwesten van de Remakshoeve. Het werd opgetrokken in neotraditionele bak- en zandsteenstijl. Omgeven door landschappelijk park van 3 hectare waarvan een derde bebost; twee kleine vijvers en kleine heuvel als eindpunt van een vista; enkele zeldzame bomen.

Jagersberg 20 (Diest)
Villa uit 1910 omgeven door landschappelijk park, oorspronkelijk 2,5 hectare; geslaagde heraanleg met watertuin en snoeivormen naar ontwerp van J. Wirtz, 1983-1984; rijke collectie zeldzame oude bomen en struiken, vooral soorten rododendron.

Klappijstraat 12, Turnhoutsebaan 139 (Diest)
Een 17de-eeuwse hoeve vormt de kern van het domein. In 1868 bouwt aannemer en katholieke volksvertegenwoordiger Joseph-Adrien Beeckman een groot, neoclassicistisch landhuis. De oude hoevegebouwen werden door Beeckman op gepaste wijze heraangekleed tot kasteelhoeve en remise, in dezelfde neoclassicistische stijl als het kasteel. Later werden nog 'moderne' elementen toegevoegd, onder meer in 1880 een "broeikas" en in 1906 zelfs een "electriciteit werkhuis". Omgeven door landschappelijk park van 3 hectare, met kleine vijver met boogbrugje; door bosplantsoen overschaduwde oprijlaan; oppervlakkige landschappelijke aankleding van de beemden ten noordwesten van het kasteel in 1910-1930; relicten van de oorspronkelijke beplantingen.

Michel Theysstraat 18 (Diest)
Overblijfsel in een sterk gedegradeerde omgeving van een vroeglandschappelijke tuin met serpentinevijver, uit het begin van de 19de eeuw; een gedeelte van de vijver en enkele oude bomen bleven bewaard.

Beerst, Diksmuide, Vladslo (Diksmuide), Handzame, Werken, Zarren (Kortemark)
Dit gebied omvat de polderinsnijding van de deels gekanaliseerde Handzamevaart tussen Handzame en Diksmuide, gekenmerkt door aaneengesloten graslanden. De Handzame heeft tussen het dorp Handzame en de Barisdamhoeve nog een sterk meanderende en natuurlijke loop in een smalle vallei met uitgesproken steilranden. Vanaf de Barisdamhoeve is ze sinds 1775 rechtgetrokken, gekanaliseerd en bedijkt om als transportkanaal dienst te doen. In de graslanden in de vallei zorgen “lanen” voor de afwatering naar grachten rond de percelen. De Hoge Andjoen is een mottesite waar nog duidelijk de typische dorpsstructuur uit de middeleeuwen bewaard is gebleven. De Barisdamhoeve bevindt zich op een verhevenheid, nabij de rand van de vallei, gedeeltelijk omgracht en getuigt van een dergelijke burcht.

Diksmuide, Nieuwkapelle, Sint-Jacobs-Kapelle, Woumen (Diksmuide), Merkem (Houthulst), Noordschote, Pollinkhove, Reninge (Lo-Reninge), Oostvleteren (Vleteren)
Dit gebied omvat de brede Ijzervallei tussen Elzendamme en Woumen alsook een deel van de Lovaart nabij Pollinkhove met overgang naar het plateau van Izenberge en het benedenpand van het Kanaal Ieper-Ijzer nabij het voormalige Fort De Knocke. De Ijzerbroeken zijn gevormd door landurige getijdenwerking van de Noordzee. De Ijzer tussen Elzendamme en Diksmuide is sinds de middeleeuwen rechtgetrokken en gekanaliseerd om de scheepvaart mogelijk te maken. Momenteel kunnen de Ijzerbroeken aan de rechteroever nog steeds periodisch overstromen waarbij de Ijzer zijn zogenaamde winterbedding inneemt. De broeken liggen vrijwel volledig onder grasland en kennen een dicht ontwateringsnetwerk. Verder komt binnen het gebied nog het dijkgehucht Fintele, het dorp Pollinkhove en de grote Blankaartvijver met bijhorend kasteeldomein voor.

Iepersteenweg 54-56 (Diksmuide)
Eclectisch kasteel van de jaren 1920 Gelegen in een ruim omliggend circa 10 hectare groot kasteelpark met ijskelder en smeedijzeren boogbrug. De toegang tot het domein wordt gevormd door een gekasseide hoefijzervormige dreef tot voor het kasteel, aan de linkerzijde afgezoomd met rode beuken. Het huidige park is opgenomen in het natuurreservaat "De Blankaart", dat naast het park ook de zogenaamde Blankaartvijver (circa 67 hectare) en een aantal hooilanden.