Inventaris

Zavelstraat 2 (Zaventem)
Neoclassicistisch waterkasteel met bijgebouwen gebouwd omstreeks 1761, omgeven door een domein van bijna 7 hectare met als kern een baroktuin voorzien van een elegant Lodewijk XV-paviljoen; park in de jaren 1790 omkaderd in landschappelijke stijl. Eén van de belangrijkste historische tuinen van België.

Beukenweg 10, Stationsstraat 3 (Zedelgem)
Het huidige kasteel ter Mote werd gebouwd in 1841, maar de site gaat terug op een opper- en neerhofstructuur. Het omgevende landschapspark met spiegelvijver, ijskelder, grottencomplex en tuinpaviljoen dateert eveneens uit het midden van de negentiende eeuw.

Brugse Heirweg 215 (Zedelgem)
Achterin gelegen hoeve met losse bestanddelen rond een bekiezeld erf. Toegankelijk via een rechte, geasfalteerde oprit. Staat op de Ferrariskaart (1770-1778) en op een figuratieve kaart van 1823 met ongeveer dezelfde configuratie (zie huidig). Boerenhuis ten noorden van het erf met 19de-eeuws uitzicht maar eventueel met 18de-eeuwse kern. Ten zuiden van het erf een beplankte dwarsschuur onder zadeldak (golfplaten), bewaarde muuropeningen. Ten oosten en westen van het erf landgebouwen uit het interbellum.

Brugsestraat 144 (Zedelgem)
Kasteeldomein met kasteel zogenaamd Litterveld, gebouwd in 1866 in eclectische stijl, als jachthuis en buitenverblijf door de Brugse adellijke familie van Hamme-de Croeser de Berges. Kasteel opgetrokken in rode baksteen onder schilddak (leien) met gebruik van witte natuursteen. Tegen de westgevel staat een veelhoekige traptoren onder kegeldak (leien). Zuid- en noordgevel met centrale puntgevel. Alle hoeken zijn afgewerkt met verjongende steunberen. Aan noordzijde, met uitzicht op de vijver, zit het ingangsgedeelte onder een brede luifel en toegankelijk via een bordestrap. Aanvankelijk bestaat het domein uit een centrale vijver, omgeven door grasland, met aan de buitenzijde bos, doorsneden door rechte wegen en/of paden. Later uitgebreid over de zuidelijke helft van het domein. Kasteel centraal in het domein met ten noorden een grote vijver. De vijver van twee ha groot is gegraven als ontginning van klei voor de bakstenen van het kasteel.

Burg. Jos. Lievensstraat 33 (Zedelgem)
Deze molenaarshoeve hoort historisch bij de Plaetsemolen aan de overkant van de straat. De voornamelijk 19de-eeuwse hoevegebouwen met molenaarswoning zijn vrijstaand gegroepeerd rondom een begraasd erf. Molenaarswoning al afgebeeld op de Grote Kaart van het Brugse Vrije (1571). De Ferrariskaart (1771-1778) toont drie U-vormig en vrijstaand opgestelde gebouwen. Bij de opmaak van het primitief kadasterplan (rond 1830) bestond de bebouwing uit een woonhuis met landgebouwen en de windmolen op een berg met bijbehorende rosmolen. Uitbreiding huis in 1830 en 1882. De molenaarswoning ten noorden van het erf met een 18de-eeuwse kern met uitbreidingen uit de 19de eeuw. De verankerde, lage en witgeschilderde baksteenbouw onder een zadeldak. Ten zuiden van het erf is de monumentale dwarsschuur van 1884 opgetrokken (zie opschriften in rechter zijgevel). Het verankerde, donkerbakstenen gebouw onder een zadeldak

Dorp (Zedelgem)
Georiënteerde kerk met omringend grasplein ter vervanging van het in 1952 verdwenen kerkhof. Aan noordzijde afgezet met een lage bakstenen muur onder ezelsrug, ten zuidoosten deels behouden haag en leilinden. Toegangspad in blauwe hardsteen geflankeerd door ijzeren hekken gevat in blauwhardstenen pijlers met bekronende bol. Ten noorden een rij van drie gekandelaarde platanen, ten zuiden één gekandelaarde paardenkastanje.

Emmaüsdreef 6, Kasteeldreef 14, Rolleweg (Zedelgem)
Kasteelsite Emmaüs, oorspronkelijk met opperhof-neerhofstructuur. Het landhuis is een volume op rechthoekige plattegrond, van twee bouwlagen onder schilddak, met een uitzicht hoofdzakelijk van circa 1869 en 1957, maar eventueel in kern opklimmend tot de vroegste 17de of 18de-eeuwse bouwfase. Domein toegankelijk via de Emmaüsdreef, een dubbele eikendreef tot aan de toegang tussen hardstenen pijlers. Het landhuis is gelegen binnen een ruim park, gekenmerkt door twee waterpartijen met daarrond enkele markante bomen, open graslanden afgezoomd door een parkbos en een ijskelder. Het domein omvat eveneens een Lourdesgrot en kapel, oranjerie, ommuurde moestuin, hoeve en koetshuis.

Heidelbergstraat 22 (Zedelgem)
Vrijstaand, imposant landhuis. Opgetrokken circa 1911 door Joseph Coppieters, telg van de adellijke familie en zoon van Léon Coppieters, die het "Vijverskasteel" bewoont. Vader Léon blijft eigenaar van de grond. Verankerde (sierankers), oranje baksteenbouw op asymmetrische plattegrond onder zadeldaken met wolfseinden (leien). Eclectische stijl met historiserende inslag getypeerd door vensters en kruiskozijnen, gevat in rond- en tudorboognissen, en kordon en aflijnende tandlijsten. B

Heidelbergstraat 29, 29A, Zeedijkweg 11 (Zedelgem)
Kasteeldomein met laatclassicistisch landhuis van 1848, mogelijk met oudere kern (late 18 eeuw). Park ontstaan in het begin van de 19de eeuw en heraangelegd in landschappelijke stijl vanaf circa 1848 met gazons, padennetwerk, solitaire bomen, bomengroepen en een parkbos. In de grote vijver ligt een eiland met een kunstmatige grot en aanmeerplaats, bereikbaar via een houten tuinbrug. In het park staat een klein kapelletje en enkele sokkels voor beelden. Het kasteel heeft rechthoekige plattegrond en drie bouwlagen, verhoogde begane grond boven een kelderverdieping en onder schilddak (leien). Bepleisterde en witbeschilderde gevels met rechthoekige muuropeningen. Ten westen ligt het vroegere washuis, ten oosten een grote ovalen ommuurde moestuin waarvan de ingang door bakstenen pijlers bekroond met siervazen geflankeerd wordt. Rond bakstenen kippenhok binnen ommuurde kippenren met poel. De monumentale stalling werd omgebouwd tot woning.

Klythoek 1 (Zedelgem)
Smeedijzeren toegangshek gevat in witbeschilderde, betonnen pijlers. Het erf, met boomgaard in de oosthoek, is afgezoomd door een meidoornhaag. De bebouwing gaat terug tot vóór de opmaak de kadastrale kaart (1808-1810) uit de Napoleontische periode. De hoeve ligt op het primitief kadasterplan (circa 1830) in de "Baillus Hoek" op de wijk Baillieus Hoek. Volgens kadastergegevens dateert het bakhuis van circa 1863, vergrotingen van het woonhuis vinden plaats vóór 1881 en circa 1911. Woonhuis: verankerde baksteenbouw van anderhalve bouwlaag onder zadeldak (mechanische pannen), gecementeerde gevels. Eenvoudige rechthoekige muuropeningen. Stal ten westen van het erf onder zadeldak (mechanische pannen). De muuropeningen zijn gewijzigd, wellicht tijdens het interbellum. Bakhuisje ten zuiden van het erf en recente schuur.