Inventaris

Mespelarestraat (Dendermonde)
Parochiekerk, gelegen aan de noordzijde van het dorpspleintje. De éénbeukige kruiskerk gaat terug op een romaans zaalkerkje waarvan de oudste delen, beuk en koortje, zouden opklimmen tot het laatste kwart van de 12de eeuw. Als aanvankelijke parochiale begraafplaats, naar middeleeuwse traditie op een areaal rondom de kerk aangelegd, behield het kerkhof de ovale vorm die bij dorpskerken gebruikelijk was. Het kerkhof is begrensd door een lage bak- en natuurstenen muur.

Onze-Lieve-Vrouwkerkplein 1, 1B (Dendermonde)
Imposante gotische collegiale kerk ingeplant te midden van het huidige Onze Lieve Vrouwkerkplein ten noorden van de Kerkstraat, tot 1784 omgeven door het kerkhof. Nu is de kerk grotendeels omgeven door een lage haag en enkele bomen en struiken. Op de plaats van het kerkhof aan de zuid- en westkant is een parkje aangelegd. De complexe bouwgeschiedenis van de kerk sluit nauw aan bij de geschiedenis van de stad Dendermonde.

Sint-Ursmarusstraat (Dendermonde)
De kerk heeft een driebeukig grondplan met een klein koor, geflankeerd door kleine sacristieën, een monumentale westtoren met aan weerszijden annexen onder een lessenaarsdak die lager zijn dan de eigenlijke zijbeuken. Van de gotische kerk, die omstreeks 1500 gebouwd werd, rest nog slechts de onderbouw van de vierkante westtoren.

Vlassenbroek (Dendermonde)
Schilderachtig gelegen dorpskerkje aan de Scheldedijk met omringend kerkhof. Het kerkhof is omhaagd en is afgesloten door een ijzeren hek aan vierkante bakstenen pijlers met siervaasbekroning. De kerkhofbeplanting omvat onder meer vier taxussen op stam en een geschoren afsluitingshaag met topiary van taxus. Het kerkje klimt in kern vermoedelijk op tot de 11de of 12de eeuw. Uit die periode dateert het deel van het romaanse koor opgetrokken in breuksteen. De in Lediaanse zandsteen uitgevoerde kruisbeuken dateren vermoedelijk uit de 14de of 15de eeuw.

Kouterweg (Dentergem)
Vroeggotische parochiekerk met romaanse toren opklimmend tot de 14de eeuw. Georiënteerde tweebeukige kerk met noordbeuk voorzien van achthoekige vieringtoren. Beide beuken voorzien van een driezijdig afgesloten koor.

Markt (Dessel)
Vrijstaande kerk in gotische en neogotische stijl uit respectievelijk het vierde kwart van de 15de eeuw en het tweede kwart van de 20ste eeuw.

Marktplein (Diepenbeek)
De huidige, classicistische kerk met gotische toren vervangt een romaans gebouw uit het midden van de 11de eeuw. De plattegrond beschrijft een westelijke toren met aangebouwde noord- en zuidportalen, een driebeukig schip, een transept en een koor met een rechte travee, halfronde sluiting en twee aanleunende sacrsitieën.

Grote Markt 1 (Diest)
Eerste vermelding van een Schepenhuis in 1337, waarvan enkel nog de kelders resteren. In de jaren 1720 werd een nieuw stadhuis gebouwd naar ontwerp van G.I. Kerrickx. De vroegere kelders werden opnieuw gebruikt voor de onderbouw. Het stadhuis is opgevat als een negen traveeën lang classicistisch gebouw met verhoogde begane grond en bovenverdieping, opgetrokken uit baksteen met verwerking van kalkzandsteen en blauwe hardsteen.

Grote Markt 2 (Diest)
Grote gotische constructie op de Grote Markt in het centrum van de stad; opgetrokken uit ijzerzandsteen van de Demervallei, behalve de toren; op verscheidene plaatsen onafgewerkt gebleven.

Hasseltsestraat 5 (Diest)
Voormalig refugium van de abdij van Corsendonck. Gotisch dwarshuis met drie verdiepingen en trapgevel.