Inventaris

Balegem (Oosterzele), Elene, Leeuwergem, Oombergen (Zottegem)
Het kasteeldomein van Leeuwergem, bij Zottegem gelegen, behoort tot de belangrijkste 18e eeuwse realisaties van Vlaanderen. Behalve om het kasteel is het domein vooral bekend om zijn park, waarin de klassieke ‘Franse’ tuin, met een voor België uniek looftheater, overvloeit in een romantisch ‘Engels’ park. Een lange dreef leidt naar het omwalde kasteel. De dorpskern van Leeuwergem is door middel van een dreef verbonden met het park. Ten westen van het kasteel bevindt zich een open akkercomplex, in het westen begrensd door Elene met windmolenromp van de Stenen Molen.

Bakkerstraat 1 (Oosterzele)
Oudste vermelding van de kerk teruggaand tot 1155. Oorspronkelijk toegewijd aan de Heilige Blasius en later aan Sint-Agatha die als bedevaartheilige in de kapel werd bezocht voor borstziekten. Omgevend kerkhof met 19de en 20ste-eeuwse graftekens. Waarschijnlijk oorspronkelijk een laatromaanse zaalkerk met westtoren uit de 12de eeuw nadien uitgebreid met transept en koor en verscheidene malen aangepast. De huidige parochiekerk is een typische kleine plattelandskerk in overgangsstijl romaans-gotisch.

Balegemstraat 2 (Oosterzele)
In 1866 gebouwde parochiekerk naar ontwerp van architect Edmond de Perre-Montigny, aansluitend bij het doorsnee type plattelandskerk uit midden 19de eeuw, zowel wat de plattegrond als de bouwstijl betreft. Driebeukige kerk met schip van zes traveeën onder leien zadeldak, ingebouwde oosttoren, koor van één travee en driezijdige sluiting; ondiepe zijkoren in het westen.

Bavegemstraat 12 (Oosterzele)
Bakstenen hallenkerk op de wijk Anker gebouwd naar ontwerp van architect A. Bressers in 1938 en ingewijd Op 22 september 1940. Modern bakstenen kerkgebouw aansluitend bij de regionalistische architectuur uit midden 20ste eeuw.

Brielstraat 46 (Oosterzele)
Vermeldenswaardig als plek waar vroeger de pastorie van Gijzenzele en Gontrode gelegen was, nadien hoeve Schollaert en vanaf 1910 klooster van de zusters apostolinnen van Gent met openluchtschool en bejaardentehuis. Aan de straat een gemoderniseerd dubbelhuis van twee bouwlagen en zeven traveeën met zadeldak, waarschijnlijk uit midden 19de eeuw. Middenin de afsluiting van de voortuin: naar verluidt hergebruikte hardstenen boog met geblokte rechtstanden en gebogen kroonlijst met jaartal 1764.

Dorp (Oosterzele)
Eerste bidplaats teruggaand tot de kersteningstijd en volgens overlevering gesticht door de Heilige Livinus. De oude kerk zou, na ineenstorting van de toren in 1723, herbouwd zijn in 1724-1726. In het tweede kwart van de 19de eeuw werd een nieuwe kerk opgericht naar ontwerp van de Gentse architect Louis Minard, op de plaats van de oude met behoud van de vroegere kruisingstoren in de nieuwe voorgevel; de kerk werd nu naar het westen in plaats van naar het oosten georiënteerd. Eenvoudige driebeukige hallenkerk met gedeeltelijk ingebouwde oosttoren. Grotendeels geruimde, deels ommuurde L-vormige begraafplaats.

Dorp 50 (Oosterzele)
Klooster van de zusters apostolinnen van Gent, instituut zusters Onbevlekte Ontvangenis. Hoofdgebouw aan de straat met voorgevel van drie bouwlagen en zeventien traveeën, onder zadeldak, grotendeels uit het derde kwart van de 19de eeuw doch nog herkenbare oudere kern. Rechts neogotische bakstenen kapel van vier traveeën met driezijdige koorsluiting van circa 1910.

Kerkstraat 6 (Oosterzele)
Georiënteerde kerk, opgericht binnen een ommuurd kerkhof. Het 15de-eeuwse gotische koor met driezijdige apsis vormt heden het oudste deel van de kerk. Eenbeukig bakstenen schip onder leien zadeldak van vijf traveeën met ingebouwde vierkante westtoren daterend uit de tweede helft van de 18de eeuw. Licht ingesnoerde torenspits met kruis en windhaan.

Marktwegel 1 (Oosterzele)
Georiënteerd bedehuis met half omringend en voorts achterliggend ommuurd kerkhof. Heden driebeukige basilicale kerk met transept, koor met halfronde apsis, oksaal in de noordoostelijke hoek; in de zuidoostelijke hoek: traptoren, sacristie etc. kleine aanbouwsels. De kerk omvat twee duidelijk verschillende delen, beide met vroeggotisch uitzicht: enerzijds het driebeukige schip van vijf traveeën in 1877 nieuw gebouwd naar ontwerp van architect Auguste Van Assche en anderzijds de oude oostelijke bouw die tezelfdertijd door dezelfde architect werd gerestaureerd.

Pelgrim 50 (Oosterzele)
Oorspronkelijk een herenhuis, sinds 1866 godshuis voor ouderlingen, meisjes- en bewaarschool bediend door de zusters van Opbrakel. Het hoofdgebouw aan de straat, klooster en rusthuis, van twee bouwlagen en negen traveeën, bewaart het oorspronkelijk volume en de travee-indeling van een dubbelhuis uit het derde tot vierde kwart van de 18de eeuw. Leien schilddak met klokkenstoel.