Inventaris

Asbeekstraat 12 (Asse)
Voormalige watermolen van Asbeek, een korenmolen zogenaamd Onderste Watermolen, vermoedelijk gebouwd ter vervanging van de Overste Watermolen. De site bestaat uit een ten dele gekasseid erf met ten zuiden het haaks ingeplante, voormalige woonhuis met aansluitend molenhuis achteraan en vergroot met 19de-eeuwse bijgebouwen tegen de langsgevels, ten westen de tot atelier ingerichte stal, uitgebreid in de loop van de 20ste eeuw; de schuur ligt ten noordoosten en een ruim bakhuis ligt ten zuidwesten van het woon- en molenhuis; de beekbedding ten zuiden werd gedeeltelijk omgeleid maar de waterkering, verdeel- en sluiswerk bleven behouden. Molensite met weiland en boomgaard. Beboste beekvallei en open akkers en weilanden rondom.

Olmen (Balen), Meerhout (Meerhout), Kwaadmechelen (Tessenderlo-Ham)
Dit gebied, gelegen in de zuidelijke Kempen, op de grens van de provincies Limburg en Antwerpen wordt begrensd door het kanaal Dessel – Kwaadmechelen het Albertkanaal. Het kleinschalige valleilandschap wordt doorsneden door de Luikse Beek die het gebied ontwatert. Het weinig uitgesproken afhellend reliëf zorgt voor een gradiënt van venige naar ijzerhoudende moerasgronden waarin turf en ijzererts ontgonnen werd. Het gebied wordt gekenmerkt door een gevarieerd coulissenlandschap dat vooral in het zuidelijk deel gaaf is bewaard. De historische percelering is in dit kleinschalig cultuurlandschap nog intact en goed herkenbaar door de typische houtkanten op de perceelsgrenzen en afwateringsgrachten loodrecht op de beken. In het noordelijk deel werden vele percelen verlaten door landbouwers en heeft de vegetatie zich spontaan ontwikkeld tot elzen- en wilgenbroekbossen.

Beerse (Beerse), Lille, Wechelderzande (Lille)
De Visbeekvallei is een mooi en authentiek restant van een valleigebied met een gesloten karakter. De repelpercelering is nog duidelijk herkenbaar en de aanwezigheid van veel lijnvormige landschapselementen als bomenrijen en houtkanten benadrukken de kleinschaligheid van het gebied. Van de vroegere heide op de hogere delen van het landschap zijn nog een paar restanten over. De rest is omgezet in akker- en weiland. De aaneenschakeling van verschillende biotooptypen te midden van kleinschalig landbouwland, aansluitend op het uitgestrekt gemeentelijk bosgebied, geven het gebied een gevarieerd en aantrekkelijk karakter.

Alsemberg, Dworp (Beersel), Sint-Genesius-Rode (Sint-Genesius-Rode)
Zevenborren of Zevenbronnen is, zoals de naam het zegt, een bronnenrijk gebied met een noord-zuid georiënteerde vallei waarin een reeks vijvers gelegen zijn, ontstaan door opstuwing en afwaterend naar de Meerbeek.

Dworp (Beersel), Buizingen, Halle, Lembeek (Halle)
Het gebied herbergt het typische landschap van de ‘Brabantse Ardennen’, gekenmerkt door een golvende topografie met beekvalleien en boscomplexen, een beperkt aantal vergezichten begrensd door het reliëf, vegetatie en bebouwing, complexe verweving van open ruimten en bebouwing en geïsoleerde bossen. Het Pajottenland in het westen is zacht golvend en vruchtbaar met een afwisseling van open veld op de droge ruggen. In de valleien bevinden zich de weiden en beemden, onderbroken met populierenrijen, hagen en knotwilgen. Tussen Zenne en Zoniën komen de steile zandhellingen voor, gedomineerd door de vele uitgestrekte bossen. Het gebied omvat naast een verscheidenheid aan elementen en patronen van landgebruik eveneens heel wat bouwkundig erfgoed.

Alsembergsesteenweg 639 (Beersel)
Hof Ter Steen, landbouwcomplex met watermolen waarvan de oorsprong opklimt tot de 14de eeuw. Beekvallei met knotbomen, stuwvijver en knotlinde bij de molen.

Sint Laureinsborreweg (Beersel)
Restanten van het 19de-eeuwse papiermolen De Meurs, gelegen op de noordelijke oever van de Molenbeek. Bosrijke omgeving met bewaarde spaarvijver.

Assent (Bekkevoort), Diest, Webbekom (Diest)
Dit gebied omvat het deel van de vallei van de Begijnenbeek ten zuidwesten van Diest en de Kloosterberg, een getuigeheuvel uit het Diestiaan. De Begijnenbeek maakt mogelijk deel uit van een voormalige fossiele vallei die zou kunnen doorgetrokken worden naar het westen langs de vallei van de Winge. Ten zuiden van Diest vloeit de Begijnenbeek voorbij Assent gedeeltelijk rond de Kloosterberg. In de vallei van de Begijnenbeek vinden we een nog grotendeels oorspronkelijk beemdenlandschap met sporadisch nog perceelsrandbegroeiing.

Beverlo, Koersel (Beringen), Hechtel (Hechtel-Eksel), Helchteren (Houthalen-Helchteren)
Het heide- en stuifzandcomplex van Hechtel-Helchteren met vallei van de Zwarte Beek is gelegen aan de westrand van het Kempens Plateau. Eeuwenlang hield hier een gevarieerd cultuurlandschap stand. Het vormde een onmisbaar onderdeel van de toenmalige landbouweconomie. Daarin gingen heidevlakten samen met cultuurgronden, geriefhoutbosjes, hooi- en weilanden in het beekdal en turfontginningen. Vanaf het begin van de vorige eeuw werden hele oppervlakten van de heide met naaldhout beplant en verruigde het beekdal. De Zwarte Beek is nog één van de zeldzame waterlopen die haar natuurlijke meandering behouden heeft. Tegen Hechtel ligt een langgestrekte duinengordel, ontstaan door overexploitatie of ontginning van de heidegebieden. Deze duinen zijn grotendeels gefixeerd door bebossing.

Paal (Beringen), Lummen, Meldert (Lummen)
Tussen Paal (Beringen) en Meldert (Lummen) ligt de brede middenloop van de Zwarte Beek. De vallei wordt hier eerst zeer breed om stroomafwaarts opnieuw smaller te worden, afhankelijk van de ruimte die de ijzersterke Diestiaan-zandsteenheuvels de beek laten. Hier liggen immers de eerste getuigenheuvels, als uitlopers van het Hageland. Op het interfluvium tussen Zwarte Beek en Gestel-Geeneikenbeek staat de bebouwing van het straatgehucht Gestelse Heide. Het vertoont een typisch nederzettingspatroon van akkertjes op de hoger gelegen gronden, via graasweiden naar de hooilanden in de lager gelegen delen. In het akkercomplex zijn nog talrijke landschapselementen aanwezig (haagkanten, knotbomen, hoog opgaande eiken, holle wegjes). In de vallei waren vloeiweiden gelegen. Opvallend is het opstrekkend patroon van de oude paden en wegen die naar de vallei leiden.