Inventaris

Houthalen (Houthalen-Helchteren), Zonhoven (Zonhoven)
De natuurreservaten Ten Haagdoornheide en De Teut vormen samen het grootste heidegebied van Midden-Limburg met nog enkele schaars begroeide stuifduinen. Een deel van de heide werd systematisch omgezet in naaldbos gekenmerkt door een drevenpatroon. Bij de westrand van het voormalig militair domein Molenheide bevindt zich de Holsteen, een concentratie van acht grote zandsteenblokken als resultaat van een erosieproces.

Huldenberg, Loonbeek (Huldenberg)
Het Margijsbos of het historische Sergijsbos op de oostflank van de IJsevallei komt reeds voor op de Ferrariskaart. Het voorheen omgracht en gedeeltelijk ommuurd kasteeldomein Van Der Vorst vormde een feodale site met kasteel, castrale kapel (de huidige Sint-Antoniuskapel) en watermolen. Een lange rechtgetrokken sectie van de IJse die eindigt bij de watermolen vormde de hoofdas van het domein. In het microreliëf zijn de oorspronkelijke oevers van talrijke vijvers nog duidelijk te bespeuren. Na de verlanding heeft zich een rijk, beekbegeleidend bostype ontwikkeld, dat onmerkbaar overgaat in de beboste hellingen. Restanten van de formele parkaanleg zijn oude meidoorn- of haagbeukhagen, zwaar afgetopte zomerlindes en oude beuken. Door de eerder beperkte aanleg in de 18de eeuw heeft het Margijsbos zijn primitief wegenpatroon met hellingopwaarts kronkelende holle wegen behouden.

Vossekouter, Zavelstraat (Huldenberg), Varrendel (Overijse)
Het gebied de Vossekouter, met een oppervlakte van 53,76 hectare, strekt zich uit over de zuidoostelijke rand van Huldenberg (op de grens met Overijse) en bevindt zich op het Brabants leemplateau. Het gaat om een ongerepte kouter met aan de rand van het plateau bossen. De Vossebeek ontspringt in het zuidoostelijk deel van dit gebied. Omwille van de aanwezigheid van hellingbossen en een centraal in het landschap gelegen holle weg (noordwest-zuidoost georiënteerd) met een specifieke begroeiing heeft dit gebied een hoge esthetische, botanische en geomorfologische waarde.

Dennendijk (Hulshout)
Het Goor is een gebied met zeldzame vegetaties en een regelmatig dijken- en grachtenpatroon dat herinnert aan de turfontginning tijdens de 18de en 19de eeuw.

Ichtegem (Ichtegem), Kortemark (Kortemark), Torhout (Torhout)
Dit gebied ligt op de zuidelijke rand van het plateau van Wijnendale en vormt een overblijfsel van het Verloren Cost woud uit de 18de eeuw. De zuidelijke helling van het plateau vertoont heel wat bronniveaus. De beken in het Wijnendalebos lopen allemaal naar de Kasteelbeek. Het plateau zelf ligt thans onder landbouwland, maar is vroeger wel een marginaal veldgebied geweest. In het bos is een dambordpatroon te herkennen wat getuigt van de late, systematische ontginning van het veldgebied. Het kasteel van Wijnendale ligt ook op het plateau. Het is een oude waterbrucht van het ronde waterslottype. In het begin van de 11de eeuw werd hij gebouwd en ten tijde van Napoleon (1811) afgebroken. Enkel de omgangsmuur en de twee torentjes dateren nog uit de 11de eeuw. Het huidige kasteel en diverse bijgebouwen dateren uit de 19de eeuw. Ook is er nog een park en boomgaard.

Fonteinstraat (Ichtegem)
Bron met bronhuisje, tegenaan de rand van het "Wijnendalebos". Bereikbaar via gekasseid stuk weg tussen akkers vanaf de zuidkant van de Zuster Clarastraat.

Elverdinge, Vlamertinge (Ieper), Poperinge (Poperinge)
Het gebied ligt op het interfluvium tussen het bekken van de Poperingevaart (en Robaartsbeek) en het bekken van de Grote Kemmelbeek. De Galgebossen zijn een restant van een groot en uitgestrekt vroeg-middeleeuws bos tussen Watou en Beselare. Ze bestaan uit loofbomen met gedeeltelijk hakhout en middelhout; het bos zelf wordt doorsneden door een geometrisch patroon van onverharde wegen. In de oostelijke helft liggen voornamelijk akkers. In de valleien begeleidt een lint van weilanden de beken. De Robaartbeek en de Grote Kemmelbeek hebben een zeer natuurlijke meanderende loop die soms diep ingesneden is. Verspreid in het landschap liggen enkele grote gave hoeves bestaande uit losstaande gebouwen, soms een restant van een walgracht. De kasteeldomeinen van Elverdinge en Vlamertinge aansluitend bij hun respectievelijke dorpskernen liggen binnen het gebied.

Palingbeekstraat (Ieper)
Ten noorden van het voormalig kanaal Ieper-Komen, in het provinciaal domein 'De Palingbeek' zijn nog verschillende landschappen waarneembaar, die met hun bom- en mijnkraters getuigen van de woelige oorlogsjaren. Hier en daar zijn ook betonnen oorlogsconstructies en restanten ervan te bespeuren.

Snellegem (Jabbeke), Aartrijke, Zedelgem (Zedelgem)
Tijdens de middeleeuwen bestond het Vloethemveld en omgeving uit een veldzone, met stukken heide en veldvijvers, die omgeven werd door een boszone. Tijdens de 19de eeuw heeft men deze marginale gronden van heide en vijvers bebost met loof- en naaldbomen, terwijl de bosgordel in cultuur gebracht werd. Nu bestaat het uit een centraal bosgebied en het omliggende landbouwland. Sinds de Eerste Wereldoorlog is het gebied eerst door de Duitsers en later door de Belgen, als munitiedepot gebruikt waarbij een spoorwegnet, wegennet, blusvijvers en gebouwen zijn aangelegd. Naast de wegen in het militair domein kent dit gebied veel zand- en aardewegen. In het landbouwland rond het bos liggen verspreid enkele hoeves gelinkt aan de ontginning van deze gronden in de 19de eeuw. In het noordoosten vlakbij de Vijverdam ligt de middeleeuwse hofstede Vloetem met nog een gedeelte van de walgracht.

Kalmthout (Kalmthout)
De Kalmthoutse Heide is een uitgestrekt gebied dat bestaat uit een gevarieerd en dynamisch landschap met heide, vennen, bossen en stuifduinen. De gesloten bossen contrasteren met de open heide, de hoge en droge stuifduinen met de lage en natte vennen. De Kalmthoutse Heide is een typisch voorbeeld van een laaglandheide. De bijhorende fauna en flora zijn bijzonder. Enkele domeinen met landhuizen herinneren aan de ontginning van de heide. De esthetische en belevingswaarde van Kalmthoutse Heide is hoog: afwisselend, rijk aan historische relicten en met weidse zichten.