Inventaris

Holsbeek, Nieuwrode, Sint-Pieters-Rode (Holsbeek), Lubbeek (Lubbeek), Houwaart, Sint-Joris-Winge (Tielt-Winge)
De beekvallei die door dit gebied van zuid naar noord loopt, is in het zuiden nog breed vertakt. Nabij Gempe komen de waterlopen samen en worden ze zowel Molenbeek als Winge genoemd. De beek stroomt af richting Kleerbeek en Horst, de vallei wordt hier aanzienlijk breder en vlakker en wordt ook wel de Hagelandse vallei genoemd. Deze brede vallei is gekend vanwege haar hoge ecologische waarde. Aan de beide zijden van de vallei loopt het landschap glooiend omhoog, oa. door de aanwezigheid van Diestiaanheuvels. Door het hele gebied heen komt bouwkundig erfgoed voor. Voornamelijk in het zuiden en noorden liggen een aantal grote hoevecomplexen. Kenmerkend voor de Molenbeekvallei zijn de vele kastelen dicht tegen de beek. Een landschappelijk gaaf geheel wordt gevormd door het kasteel van Horst en omgeving.

Horststraat 28, 28A (Holsbeek)
Omwald feodaal kasteel met onregelmatige polygonale aanleg, voorzien van toegangspoort en vierkante zandstenen donjon met aangebouwde woon- en dienstvleugels in traditionele bak- en zandsteenstijl, teruggaand op bouwfases uit de late 15de eeuw en vroege 16de eeuw; originele stucplafonds van Ian Christiaen Hansche bleven bewaard; waterkasteel met wagenhuis teruggaand op site van feodale motte met relicten van laat-middeleeuwse omgevingsaanleg; geen sporen barokke, classicistische of landschappelijke aanleg.

Hulsbergweg (Holsbeek), Koningsstraat (Leuven)
De Kesselberg is een restheuvel met sporen van menselijke aanwezigheid uit het paleolithicum en restanten van wallen van een hoogtenederzetting uit de middenijzertijd.

Pastoriedreef 10 (Holsbeek)
In 1690 gebouwde pastorie met stenen brug en een poortgebouw van circa 1694 met een duiventil omgeven door omwalde tuin, 70 are, oeverbeplanting met oude knoteiken op de buitenzijde van de ringgracht.

Gelmelstraat 131 (Hoogstraten)
Domein van circa 70 hectare omvattende kasteel met walgracht en aanpalende gebouwen, weiden en landbouwgronden, ingeplant aan de oever van de Mark. Toegankelijk via een gekasseide eikendreef.

Eikendreef 17, 21 (Houthalen-Helchteren)
Het belang van het kasteel Ter Dolen ligt vooral in de wijze waarop het, ondanks de verbouwing in het vierde kwart van de 18de eeuw, getuigt van zijn vroeg-16de-eeuws karakter.

Zuid Torhoutstraat (Houthulst)
Archeologische site "Jonckershove", bereikbaar via een haaks, zuidelijk doodlopend stuk van de Zuid Torhoutstraat, op de Ph. Vandermaelenkaart nog doorlopend tot aan de Sneppestraat. Aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778) als kern van de heerlijkheid Jonkershove: aanduiding van een omwald opperhof met enkele gebouwen en niet omwald neerhof met enkele gebouwen.

Geelhandlaan 1 (Hove)
Het T-vormig classicistisch kasteel is gelegen in een beboomd park binnen een brede omgrachting. In het domein staan ook een hovenierswoning en een koetshuis.

Wolfshaegen 130 (Huldenberg)
Brabantse vierkantshoeve waarvan de huidige vormgeving teruggaat tot de eerste helft van de 18de eeuw. Het complex is nog gedeeltelijk omwald, en bevat verwijzingen naar een vroegere vakwerkbouw met losse bestanddelen, wat wijst op een oudere kern.

Moerdijkstraat 171 (Ichtegem)
19de-eeuwse site met kasteel en vijf bijgebouwen, waaronder een koetsierswoning en paardenstal omgeven door oude gekandelaarde linden, een oranjerie of wintertuin en hondenkennel. Volledig omgracht domein ontsloten via een toegangsdreef en brug. Toegang geflankeerd door gietijzeren pijlers. Park aangelegd in de 19de eeuw en vermoedelijk tijdens het interbellum aangepast en noordwaarts uitgebreid met een parkbos. Park met centrale vijver en houten tuinpaviljoen, padennetwerk, gazons, bomengroepen en parkbos. Verschillende merkwaardige parkbomen. Bewaarde serres en moestuinmuur, restant van boomgaard. Tevens vervallen restant van voormalig paviljoen ten noorden, mogelijk met ijskelder.