Inventaris

Manewaarde 29-33 (Aalter)
Rechthoekig omgracht goed met heden neotraditioneel kasteeltje van twee bouwlagen opgetrokken uit bak- en natuursteen. Oude kern van het gebouw zichtbaar in gecementeerde gevels van rechter gedeelte aan voorkant en het centrale gedeelte van de achtergevel, bij de heropbouw eveneens aangepast in dezelfde stijl. Ten noorden, dienstgebouwen en grote duiventil. In de zuidelijke hoek van het terrein verbond eertijds een ijzeren walbrugje de achterliggende meersen met de tuin en een tuinpaviljoen, beide nu vervallen.

Manewaarde 35 (Aalter)
Voormalige hoeve, eertijds gelegen binnen de omgrachting van het kasteeltje Nobelstede en daterend uit de tweede helft van de 18de eeuw. Heden gedeelte van omgrachting op die plaats gedempt. Gerestaureerde boerenwoning van zeven traveeën en één bouwlaag onder zadeldak. In noordoostelijke hoek van het erf, voormalig bakhuis van het tweedelige type.

Manewaarde 88 (Aalter)
Hoeve met losstaande bestanddelen, minstens opklimmend tot de 18de eeuw. Ten noorden, grotendeels aangepaste boerenwoning met geschilderde lijstgevel op gecementeerde plint met vernieuwde muuropeningen. Ten zuiden, schuur met niskapelletje in geveltop aan de straatgevel en in 1930 aangebouwd voederlokaal.

Markt (Aalter)
De kerk werd volledig heropgebouwd eind 15de en eerste helft van de 16de eeuw. Alleen de natuurstenen gevel van de zuidelijke transeptarm kan opklimmen tot de 12de-13de eeuw. Vernieling tijdens de godsdiensttroebelen, gevolgd door restauratie en wederopbouw in de loop van het eerste kwart van de 17de eeuw. In 1901-1903 werd de kerk onder leiding van architect J. Goethals vergroot met twee traveeën met een nieuwe westgevel en doopkapel.

Markt 7 (Aalter)
Hoekhuis met de Lostraat van slechts één bouwlaag, vermoedelijk daterend uit de eerste helft van de 19de eeuw.

Markt 10 (Aalter)
Rijhuis van vier traveeën en één bouwlaag onder zadeldak, in de tweede helft van de 19de eeuw gebouwd op de zuidkant van de Markt.

Markt 11-14 (Aalter)
Doorlopende gevelwand na de vergroting van het plein in 1856-57, ter vervanging van de vroegere herbergen Het Wethuus, Het Schepenhuus en De Zwaan.

Molendreef 2 (Aalter)
Boerenarbeidershuisje in omhaagd erfje van één bouwlaag onder zadeldak (pannen, nok parallel aan de straat), vermoedelijk uit begin 19de eeuw. Gecementeerde grotendeels blinde straatgevel met rechthoekige deur en beluikt venster onder houten latei.

Nieuwendam 7 (Aalter)
Hoeve met losstaande bestanddelen met erachter liggend erf. Breed boerenhuis, vermoedelijk uit eind 18de eeuw of begin 19de eeuw; negen traveeën en één bouwlaag onder zadeldak met niskapelletje in rechter zijgevel. Ten oosten, aangebouwde stallen en schuur onder zadeldak. Ten zuiden, ongeveer parallel aan het woonhuis, dwarsschuur onder zadeldak.

Nieuwendam 10-12 (Aalter)
Tweegezinswoning van één bouwlaag onder doorlopend zadeldak, uit de eerste helft van de 19de eeuw. Gewitte gevel op gepikte plint; bouwnaad na eerste travee wijst op verschillende bouwfasen. Aan de straat gelegen bakstenen stal onder zadeldak.