Inventaris

Papegaaistraat 16 (Dentergem)
Achterin gelegen hoeve met losse bestanddelen rond een begraasd erf, toegankelijk via een lange grinten oprit. Opklimmend tot de eerste helft van de 19de eeuw, staat op het Primitief Kadasterplan (circa 1830) en de Atlas der Buurtwegen (1846). Het woonhuis bevindt zich ten noorden van de oprit. Verankerde, witbeschilderde baksteenbouw boven een groene plint en onder zadeldak (mechanische pannen).

Puymoortelstraat 18 (Dentergem)
Voormalige landarbeiderswoningen gegroepeerd rond een begraasd erf, gelegen op het einde van het doodlopende straatdeel van de Puymoortelstraat. Zogenaamd "HAMBOSCH HOEK" zie houten naambord, volgens zegsman slaat de (recent gegeven) naam op de omliggende landerijen. Naar verluidt waren dit oorspronkelijk drie wooneenheden, waarschijnlijk gebouwd in de eerste helft van de 19de eeuw. Verankerde baksteenbouw onder pannen zadeldaken, aangepaste muuropeningen. Bakhuisje ten westen.

Statiestraat 101 (Dentergem)
Hoeve met losse bestanddelen. Waarschijnlijk gebouwd in de tweede helft van de 19de eeuw, na de aanleg in 1857 van de weg naar Aarsele. Bruine, verankerde baksteenbouw onder pannen zadeldaken. Het woonhuis is dwars op de straat georiënteerd. Rechts daarvan schuur met wagenhuis. Voorliggende weide met poel.

Statiestraat 18 (Dentergem)
Voormalig koetshuis en stallingen, gebouwd circa 1899 (zie kadaster), horend bij het landhuis van de familie Opsomer, gelegen in een ruime tuin met vijver en bruggetje. Landhuis en stallingen maakten oorspronkelijk deel uit van één groot domein. Het domein werd opgesplitst en het koetshuis is volgens kadastergegevens circa 1953 omgebouwd tot landelijke woning zie huidig. Bij het huis hoort een kapel (zie supra). Bruine baksteenbouw van twee bouwlagen verlevendigd met natuurstenen banden, natuurstenen plint met bossage en leien bedakingen. De villa wordt aan de oostzijde gedomineerd door een vierkante hoektoren.

Statiestraat 53 (Dentergem)
Complex van een vrije basisschool en een rust- en verzorgingstehuis Mariaburcht. Het geheel bestaat uit een lange straatvleugel uit 1963 met achteraan drie dwarsvleugels. De oorsprong gaat terug tot 1798 wanneer een drietal zusters van Onze-Lieve-Vrouw van de 7 weeën uit Ruiselede een school oprichten in Dentergem. In 1861 stichten de zusters een klooster dat onder meer uitgebreid wordt met een 'hospitael' en een kapel. Ten oosten van de parking staat nog een bakstenen wagenhuis en schuur.

Tieltstraat 17 (Dentergem)
Historische omwalde hoeve met losse bestanddelen met opperhof-neerhofstructuur. Voormalige locatie van het kasteel van Markegem. In begin van oprit, aan zuidzijde, witbeschilderde pijlerkapel onder zadeldak, bekroond met smeedijzeren kruis en voorzien van beeldnis met beeld van Onze-Lieve-Vrouw achter smeedijzeren hek. Ten oosten van het erf bevindt zich het woonhuis in verankerde baksteenbouw met beraapte voorgevel. Ten zuiden wagenkot en dwarsschuur. Ten westen, stal.

Tieltstraat 25 (Dentergem)
Achterin gelegen hoeve met losse bestanddelen gegroepeerd rond gedeeltelijk onverhard en gedeeltelijk met beton verhard erf. Van aan de straat te bereiken via een onverharde oprit, aan weerszijden geflankeerd door populieren. Toegang via een ijzeren hek gevat in twee witbeschilderde vierkante bakstenen pijlers met uitgespaarde hoeken, bekroond door een piramidevormige gecementeerde constructie. Linkse pijler bevat een beeldnis met beeld van Onze-Lieve-Vrouw met kind.

Tieltstraat 50 (Dentergem)
Hoeve met losse bestanddelen, de site staat op Ferrariskaart (1770-1778) maar met andere configuratie, zie huidig. Woonhuis volgens kadaster opgericht circa 1875 op dezelfde locatie als het vorige. Het bakhuis, volgens kadaster opgetrokken circa 1883 werd vergroot en ingericht als garage.

Tijputstraat 16 (Dentergem)
Historische hoeve, het "Brouwerijgoed". Staat op de Ferrariskaart (1770-1778) aangeduid als site met een rechthoekige omwalling, met toegang aan de zuidkant en een boomgaard. Op het Primitief Kadasterplan (circa 1830) is de omwalling meer afgerond en heeft aan de zuidkant een inrijpoort die onmiddellijk toegang geeft tot de grote schuur en het woonhuis. Langgerekt, laag woonhuis, witbeschilderde, verankerde baksteenbouw onder pannen zadeldak en boven een gepekte plint. Dubbelhuis van 10 traveeën.

Vijvestraat 47 (Dentergem)
Herenboerderij toegankelijk via een lange, dalende oprit, ligt aan de rand van het meersengebied van de Mandelvallei. Staat op de Ferrariskaart (1770-1778) en op de Atlas der Buurtwegen (1846) met ongeveer dezelfde configuratie. Was circa 1830 (gegevens Primitief Kadasterplan) eigendom van de graaf van Wakken en werd toen bewoond door Jan Vanschoebeke, molenaar van de grafelijke molen op de Molenkouter. Volgens het kadaster wordt het woonhuis circa 1886 volledig herbouwd.