Inventaris

Oelegem (Ranst), Schilde (Schilde), Wommelgem (Wommelgem)
De Vallei van het Groot Schijn met kastelen Schilde, Bleekhof en Vrieselhof heeft een relatief gaaf bewaard landschap, dat door de afwisseling van open en gesloten structuren een kleinschalig karakter heeft. Dit wordt nog wordt versterkt door het uitgebreide paden- en drevenstelsel. Het historisch waardevolle gebouwenpatrimonium van de kasteeldomeinen en omliggende oude hoeven geeft het gebied een landelijk karakter, te midden van bebouwing en infrastructuur. Esthetisch waardevol zijn de dreef tussen de dorpskom van Schilde en het Hof van Schilde en de mooi bewaarde repelpercelering bij het Bleekhof.

Poppel, Weelde (Ravels)
Domein De Schrieken is een typisch voorbeeld van een landschap in de Noorderkempen, gekenmerkt door het samengaan van grote compartimenten bos en weiland, met daarbij mooie zichten. Rond 1900 heeft de toenmalige eigenaar het landgoed laten aanleggen. Het kasteel De Schrieken, het omliggende landschapspark en het bos zijn relatief gaaf bewaard gebleven. Dit deel van dit het contrasteert sterk met omgevende open, grootschalige landbouwgebied. Het landbouwgebied werd pas midden 20ste eeuw ontgonnen op de heide, in een geometrische patroon van percelen en wegen. In de eerste Wereldoorlog patrouilleerde het Duitse leger in Domein De Schrieken, gelegen bij de landsgrens. Bomen in het patrouillelaantje langs de grens vertonen nog honderden sporen van bajonetwonden, afkomstig van het bajonetwerpen als tijdverdrijf van de soldaten.

Genoelselderen, Herderen, Membruggen, Millen (Riemst)
Genoelselderen is een straatdorpje in het brongebied van de Demer. De kasteelsite is onderdeel van een gaaf landschappelijk dorpsbeeld met onder meer ook de Sint-Martinuskerk met omliggende begraafplaats. Verder bevat de dorpskern nog enkele waardevolle boerderijen. Rond het kasteel ligt het park met oa. een geometrische tuin. Ten noorden van het kasteel staat de kasteelhoeve, één van de fraaiste vierkantshoeven van de regio. Tegenover het kasteel loopt een dreef naar een tumulus. Op de plateaugronden rondom de landelijke dorpskom primeert de openheid van de traditionele akkerbouw, afgewisseld met het Grootbos en enkele boomgaarden en houtkanten.

Herderen, Riemst, Vlijtingen (Riemst)
De Bandkeramische nederzetting van Herderen- Sieberg is gelegen op een plateau ten noordoosten van het dorp Herderen. De bodems van het plateau bestaan uit droge leembodems. De site is gekend door oppervlaktevondsten van vuursteen en aardewerk, en werd gedeeltelijk opgegraven bij de aanleg van een gasleiding in 1999. Hierbij kwamen verschillende Bandkeramische en ijzertijd sporen aan het licht.

Kanne, Vroenhoven (Riemst)
Kanne is gelegen aan de benedenloop van de Jeker, die enkele kilometers verder in de Maas uitmondt. Het Jekerdal, evenals het in 1930-34 aangelegde Albertkanaal, is er diep in het substraat ingesneden, waardoor zeer steile hellingen voorkomen. Tussen de Jekervallei en de Maasvallei is de Sint-Pietersberg gelegen waarvan het landschappelijk meest gave deel het plateau van Caestert is.

Millen, Valmeer, Zichen-Zussen-Bolder (Riemst)
De van oudsher geconcentreerde hoopdorpen, bestaande uit woningen en boerderijen rond de kerk, groeiden hier aaneen tot de straatdorpen Val-Meer en Zichen-Zussen-Bolder. In elke dorpskom bevinden zich vierkanthoeven, waarvan de gevels - zoals ook van vele andere gebouwen - geheel of gedeeltelijk in streekeigen mergelzandsteen zijn opgetrokken. Zij benadrukken het landelijke en streekeigen karakter van het dorpsbeeld, traditioneel bepaald door landbouw en mergelwinning. Achter de boerderijen liggen de weilanden, vaak ingenomen door boomgaarden. Daarrond ontplooit zich een glooiend openfield-landschap, gekenmerkt door akkerbouw. De mergelgroeven situeren zich vooral in Val, Zichen en Zussen en gaan terug tot de Gallo-Romeinse tijd. Nu vormen het ingewikkelde gangenstelsels die zich ver onder de grond uitstrekken.

Vlijtingen (Riemst)
De Bandkeramische site van de ‘Keiberg’ te Vlijtingen is gelegen op een plateau ten westen van Lafelt. Pedologisch wordt deze zone gekarakteriseerd door droge leembodems. Op de site vonden verschillende opgravingen plaats, waarbij restanten van verschillende gebouwen en afvalkuilen van de Bandkeramiek werden geregistreerd.

Toekomststraat, Tramstraat (Riemst)
Deze archeologische zone te Riemst omvat een bandkeramische site waarvan de aanwezigheid werd bevestigd door geofysisch onderzoek, verkennend booronderzoek, opgravingen en werd gedateerd aan de hand van radiokoolstofdatering.

Ronse (Ronse)
Deze zone omvat de historische stadskern van Ronse.

Generaal de Fariaustraat, Heidestraat, Kristus Koninglaan, Pastoor Cuylitsweg, Reigersbaan, Rombautstraat, Schilder Evenepoelstraat, Strijtemplein (Roosdaal)
De open structuur van de dorpskern van Strijtem wordt verklaard door de aanwezigheid van het dorpskasteel en kasteeldomein dat aan de basis lag van de ontwikkeling en structurele uitbouw van deze nog overwegend landelijke kern in het Pajottenland.