Inventaris

Baron Tibbautstraat 2 (Berlare)
Het Groot Huys is een voorbeeld van een minstens tot de 17de eeuw opklimmende afspanningssite, die in de loop van de 18de eeuw evolueerde tot een landhuis met aanzien als eigendom van een adellijke familie. Gedurende de 19de eeuw werd het landhuis verbouwd en uitgebreid tot een U-vormige residentie in empire- en neoclassicistische stijl met een rijkelijk interieur en bijhorend koetshuis. Tot het domein behoort een park in landschappelijke stijl, aangelegd rond 1866 en voorzien van een tuinpaviljoen uit dezelfde bouwperiode.

Burg. de Lausnaystraat 15 (Berlare)
Aan de straat gelegen fraai herenhuis uit 1851 van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, geflankeerd door twee vooruitspringende zijvolumes van één travee en één bouwlaag met respectievelijk inrijpoort naar achtergelegen wagenhuis en tuin. Stoep voor het huis afgesloten door ronde arduinen stoeppalen verbonden met ijzeren buis. Grote achterliggende tuin met 19de- en 20ste-eeuwse landschappelijke aanleg met diverse tuinelementen in cement of terracotta.

Burg. de Lausnaystraat 40 (Berlare)
Domein aan de straat afgesloten door ijzeren hekwerk op een lage muur, dito poort aan twee pijlers met siervazen. Herenhuis met 19de-eeuwse kern en 20ste-eeuws uitzicht, hoofdzakelijk resultaat van de verbouwingen rond 1942. Lijstgevel onder zadeldak en lager half schilddak met geglazuurde pannen, in eclectische stijl met neoclassicistische en art-decostijlelementen. Tuin met landschappelijke aanleg uit het einde van de 19de of het begin van de 20ste eeuw met folies in cementrustiek, wintertuin, fontein, waterpartijen, bruggetje en dergelijke.

Dorp 1 (Berlare)
Kasteel centraal gelegen in de dorpskern, met kasteelpark in landschapsstijl met dreven, bos, moestuin en vijverpartijen met ijzeren brug. Kasteel in 1722 heropgebouwd, waarschijnlijk op het puin of de resten van het voorgaande kasteel. De twee parallelle dienstgebouwen aan het voorplein van het kasteel kwamen gezien hun rococostijl waarschijnlijk pas in het midden of derde kwart van de 18de eeuw tot stand. De noordelijke dienstvleugel met de koetsierswoning, paardenstal en hovenierswoning, de zuidelijke vleugel met een werkplaats, het wagenhuis, de woning van de paardenknecht en een paardenstal met zadelkamer.

Hogeweg 9 (Berlare)
Deze woning werd omstreeks 1900 gebouwd als directeurswoning voor de touwfabrikant en latere burgemeester Gustaaf Van den Berghe. Een bijhorende hovenierswoning, kwam in dezelfde periode tot stand. De woning in eclectische stijl is illustratief voor de meest aanzienlijke burgerwoningbouw uit eind 19de – begin 20ste eeuw binnen landelijke woonkernen. De lusttuin bevat diverse tuinfolies in cementrustiek met karakteristieke imitatieboomstammen zoals een volière, een boogbrugje met leuningen over de tuinvijver en drie plantenstandaards.

Moleneindestraat 27-31 (Berlare)
Het kasteel van Uitbergen is een voorbeeld van een minstens tot de 16de eeuw opklimmende omwalde hoeve, die in de loop van de 18de eeuw evolueerde naar een zelfbedruipende omwalde buitenplaats met aangelegd park als eigendom van adellijke families. De verdere evolutie gedurende de 19de eeuw toont een verschuiving van functie als zomerresidentie naar een kasteel met permanente bewoning. Deze evolutie ging steeds gepaard met verbouwingen en uitbreidingen aan het domein, waardoor de buitenplaats onder de families de Kerchove d’Ousselghem, van den Steen de Jehay en Visart de Bocarmé evolueerde tot een kasteel met neoclassicitisch voorkomen volgens het "entre cour et jardin"-principe, met zeer waardevolle landschappelijke parkaanleg en bijkomende aanhorigheden zoals de conciërge- en hovenierswoning.

Veerstraat 13 (Berlare)
Schuin tegenover de kerk ingeplante pastorie uit 1737 met omringende beboomde tuin, van de straat afgesloten door ijzeren hekken op een lage bakstenen voet met ezelsrug. Centrale poort met vierkante gemetselde bakstenen pijlers onder pannen zadeldakje. Achterin gelegen vrijstaande pastorie van zeven traveeën breed en één bouwlaag onder mansardedak.

Vossenstraat 4 (Bertem)
Omgracht, fraai, twee verdiepingen hoge pastorie in classicistische stijl, gedateerd 1770.

Kamstraat 3 (Bever)
De villa, oorspronkelijk een sober, bakstenen dubbelhuis, werd opgericht in opdracht van brouwer Victor Rigaux-Devroede omstreeks 1894, zie jaarsteen. Tegen de oostelijke perceelsgrens werd een klein koetshuis gebouwd. De villatuin van 60 are uit dezelfde periode, is aangelegd volgens het 'schotelmodel' met gelobd vijvertje, boogbrugje, ondertunneld belvedèreheuveltje en een prieel van goudenregen.

Plaats 60, 60B (Bever)
Pastorie van 1902 in een gedeeltelijk ommuurde tuin van 38,50 are met restanten van de oorspronkelijke beplanting.