Inventaris

Vuilpanstraat 22 (Kortemark)
Achterin gelegen boerenarbeiderswoning. Het vrijstaande volume is als dusdanig reeds aangeduid op het primitief kadasterplan (circa 1827), in eigendom van Jacobus Peele, een Esense werkman (Diksmuide). In 1859 wordt het huis uitgebreid door de Zarrense landbouwer Franciscus Minne, wellicht met een stalling. Wellicht loopt het huis schade op tijdens de Eerste Wereldoorlog en wordt het in de wederopbouwperiode van de jaren 1920 (deels) herbouwd.

Vuilpanstraat 26 (Kortemark)
Achteringelegen hoeve uit de wederopbouwperiode van de jaren 1920. Op het primitief kadasterplan (circa 1827) worden drie volumes, gelegen binnen een boomgaard, weergegeven. De hoeve was in eigendom van landbouwer Charles Deparck uit Esen (Diksmuide). Circa 1886 wordt het woonhuis vergroot en een nieuw landgebouw opgetrokken. In 1921 wordt op de plaats van het oude boerenhuis een nieuwe woning gebouwd, met aansluitend landgebouw.

Werkenplein (Kortemark)
In het centrum van Werken bevindt zich naast de Sint-Martinuskerk een indrukwekkende aarden heuvel, De Hoge Andjoen genaamd. Deze heuvel is het restant van een middeleeuws mottekasteel. Het is een van de best bewaarde motteheuvels van Vlaanderen.

Werkenplein 1-3 (Kortemark)
Burgerhuizen, uit de late 19de eeuw. Reeds weergegeven op een kaart van 1892. Op een foto van 1919 afgebeeld met bakstenen parement, ramen met T-indeling en bij nummer 3 is het linker venster op de begane grond hetzelfde als de huidige rechter vensters.

Werkenplein 14 (Kortemark)
Halfvrijstaand burgerhuis vermoedelijk opgetrokken tijdens de wederopbouwperiode na de Eerste Wereldoorlog. Rode baksteenbouw van drie traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (blauw geglazuurde mechanische pannen).

Werkenplein 15 (Kortemark)
Halfvrijstaand woonhuis langs de weg van het Werkenplein naar de Sint-Martinuskerk. Volgens het kadaster gebouwd in 1849 door de kerkfabriek van Werken, mogelijk als pastorie of kosterswoning. Op een kaart van 1783 is er reeds gelijkaardige bebouwing weergegeven op deze plaats. Volgens het kadaster wordt de woning in 1876 uitgebreid in noordelijke richting.

Werkenplein 20 (Kortemark)
Vrijstaand burgerhuis, vermoedelijk gebouwd tijdens de wederopbouwperiode na de Eerste Wereldoorlog. Deels verhard voortuintje en verharde oprit aan rechter zijde. Vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (rode mechanische pannen), houten kroonlijst op klossen. Verankerde (sierankers) gele baksteenbouw met voorgevelparement in oranje baksteen.

Werkenplein 22 (Kortemark)
Vrijstaande villa naar verluidt opgetrokken in 1925 als buitenverblijf voor Franse dokter. Gelegen in een ruime tuin waarin onder meer oude taxus en linde. De tuin is aan de straatzijde afgesloten door een laag geelbakstenen muurtje onder ezelsrug waarop smeedijzeren hek tussen vierkante bakstenen pijlers. Verankerde gele baksteenbouw van drie traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (blauwe mechanische pannen).

Werkenplein 29A (Kortemark)
Laag woonhuis, vermoedelijk opgetrokken in het eerste kwart van de 20ste eeuw. Onverharde oprit aan de rechter zijde. Verankerde oranje baksteenbouw van vier traveeën boven plint in blauwe hardsteen.

Werkenplein 5 (Kortemark)
Sinds 1907 gekend als café "De Koophandel". Burgerhuis vermoedelijk daterend uit de late 19de eeuw. Reeds weergegeven op een kaart van 1892. Lijstgevel met dubbelhuisopstand van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak (rode mechanische pannen). Gevel afgewerkt met een cementering voorzien van roodgeschilderde schijnvoegen.