Inventaris

Huiseplein 3 (Kruisem)
Fraai huis van negen traveeën onder zadeldak met centraal getrapt dakvenster, in zijn huidige vorm daterend van 1872 doch oudere kern van vroegere hoeve.

Huiseplein 7 (Kruisem)
Rijhuis uit het interbellum van twee traveeën en twee bouwlagen onder plat dak met overstekende kroonlijst. Opgetrokken uit oranjerode baksteen met gecementeerde delen en arduinen plint.

Huisepontweg 1-3 (Kruisem)
Achterin gelegen burgerhuis met moestuin. Dubbelhuis van zes traveeën en twee bouwlagen onder schilddak, in kern opklimmend tot de eerste helft van de 19de eeuw, uitgebreid met travee rechts.

Huisepontweg 2 (Kruisem)
Verwaarloosd boerenhuis, voorheen met dorpswinkeltje. Oorspronkelijke hoeve met losstaande bestanddelen op U-vormige aanleg op sterk afhellend erf toegankelijk via ijzeren hek aan overhoekse gemetste pijlers.

Huisepontweg 36, 40-42 (Kruisem)
Het classicistisch kasteel van Wannegem-Lede werd in 1783 naar ontwerp van Gilles-Barnabé Guimard gebouwd in opdracht van baron Alphonse Baut de Rasmon. De tuinaanleg gebeurde volgens de typische ganzenvoet met drie vista' s. Het park is voorzien van een aantal typische tuinelementen van omstreeks 1900: de ommuurde moestuin met oranjerie, volière, ommuurde boomgaard en het jachtwachtershuisje. Verspreid liggen verschillende 18de-eeuwse tuinpaviljoenen of fabriques.

Huisgaverstraat 26 (Kruisem)
Hoeve met losse bestanddelen met boerenwoning van zes traveeën onder zadeldak, opklimmend tot de 18de eeuw.

Huisgaverstraat 38 (Kruisem)
Hoeve met ten noorden, schuin ingeplant boerenhuis van negen traveeën, mogelijk twee woningen, onder zadeldak met sporen van vlechtingen in rechter zijpuntgevel, opklimmend tot de 18de eeuw.

Kallestraat, Keitelstraat, Kloosterstraat, Molenstraat, Wannegemstraat (Kruisem)
Molenlandschap van de Huisekoutermolen op de heuvelkam tussen Leie en Schelde.

Kasteeldreef 1-3, 10-12 (Kruisem)
Het kasteel van Nokere, een classicistisch waterkasteel van circa 1727, bevindt zich binnen een omhaagd domein met verschillende vijvers en uitgestrekte tuinen en bossen. De Franse Tuin in het park is een fraai voorbeeld van het werk van tuinarchitect René Pechère. Een lange platanendreef verbindt het kasteeldomein met de dorpskern van Nokere.

Kasteeldreef 10-12 (Kruisem)
Gerenoveerde hoeve met losstaande bestanddelen op omhaagd erf met ijzeren toegangshek aan gewitte pijlers met bolbekroning. Boerenhuis van zes traveeën onder mank, deels verhoogd zadeldak, minstens opklimmend tot de 18de eeuw, 19de-eeuwse stallen en imposant bakstenen koetshuis.