Inventaris

Sint-Lambertusstraat 26 (Zaventem)
Georiënteerde, longitudinale kruiskerk ingebouwde vieringtoren uit de 13de eeuw, noordelijke zijbeuk van 1615 en zuidelijke van 1766, ommuurd kerkhof met loudesgrot.

Aartrijksestraat 77, 77A (Zedelgem)
Kloosterhospitaal van de zusters van liefde met nursingtehuis en dagcentrum voor volwassenen met een verstandelijke beperking. Groot complex met meerdere gebouwen. Opgericht in 1864, oorspronkelijk hoeve gebouwd in 1860 en geschonken aan de zusters van liefde om er aan de bejaardenzorg te doen. Vervolgens zeer talrijke verbouwingen en uitbreidingen in de loop der jaren, ook aanpassing functies (ouderlingengesticht, weeshuis, buitengewoon basis- en secundair onderwijs, internaat en dagcentrum voor volwassen personen met verstandelijke beperking). Belangrijke verbouwingen en wijzigingen tussen 1950 en 1980: bouw nieuwe vleugel en wijzigen van de bestaande bebouwing (1959), nieuwe vleugels (1960 en 1963) en optrekken gebouw aan de straatkant (1961), nieuwe kapel (1964). Kapel met losstaande betonnen klokkentoren, éénbeukige zaalkerk met vlak koor opgetrokken in witbeschilderde baksteen. Overhoeks geplaatste muurtjes met vensterzone doorbreken de zijmuren. Monumentale inkomhal.

Brugsestraat 1 (Zedelgem)
Neogotische parochiekerk, ontwerp van architect Thierry Nolf (Torhout). Niet georiënteerde, noord-zuid gerichte kerk uitziende op de Steenstraat en gelegen op de hoek met de Noordstraat en de Engelstraat. Oudste vermelding bidplaats 893. Tussen 1109 en 1114 eerste kerk opgetrokken in veldsteen. Omstreeks 1566 verwoest, in de 17de eeuw deels heropgebouwd. Eind 18de eeuw bouw nieuwe kerk, op 17 juli 1793 ingewijd. Eind van de 19de eeuw bouw nieuwe kerk in 1896-1900, torenspits in 1911. Driebeukige hallenkerk met ingewerkte toren ten zuiden van de linkerzijbeuk, pseudotransept en koor met driezijdige afsluiting. De plattegrond ontvouwt een schip van vier traveeën, pseudotransept en koortravee. Middenbeuk met voorgeplaatst portaal onder zadeldak, geprofileerde spitsboogpoort onder druiplijst met oren, verhoogde puntgevel bekroond met kruisbloem. Zijdelings geplaatste drieledige toren op vierkante basis onder naaldspits (leien) en met overhoeks geplaatste, verjongende steunberen.

Dorp (Zedelgem)
Georiënteerde kerk met omringend grasplein ter vervanging van het in 1952 verdwenen kerkhof. Aan noordzijde afgezet met een lage bakstenen muur onder ezelsrug, ten zuidoosten deels behouden haag en leilinden. Toegangspad in blauwe hardsteen geflankeerd door ijzeren hekken gevat in blauwhardstenen pijlers met bekronende bol. Ten noorden een rij van drie gekandelaarde platanen, ten zuiden één gekandelaarde paardenkastanje.

Heidelbergstraat 29, 29A, Zeedijkweg 11 (Zedelgem)
Kasteeldomein met laatclassicistisch landhuis van 1848, mogelijk met oudere kern (late 18 eeuw). Park ontstaan in het begin van de 19de eeuw en heraangelegd in landschappelijke stijl vanaf circa 1848 met gazons, padennetwerk, solitaire bomen, bomengroepen en een parkbos. In de grote vijver ligt een eiland met een kunstmatige grot en aanmeerplaats, bereikbaar via een houten tuinbrug. In het park staat een klein kapelletje en enkele sokkels voor beelden. Het kasteel heeft rechthoekige plattegrond en drie bouwlagen, verhoogde begane grond boven een kelderverdieping en onder schilddak (leien). Bepleisterde en witbeschilderde gevels met rechthoekige muuropeningen. Ten westen ligt het vroegere washuis, ten oosten een grote ovalen ommuurde moestuin waarvan de ingang door bakstenen pijlers bekroond met siervazen geflankeerd wordt. Rond bakstenen kippenhok binnen ommuurde kippenren met poel. De monumentale stalling werd omgebouwd tot woning.

Kerkplein 4 (Zedelgem)
Basisschool zogenaamd "Het Dorp" en "'t Kloosterhof", laatstgenoemde in gebruik als parochiaal centrum. Schooltje voor onderwijs in 'kantwerk- en leerschoolvrouw' opgericht in 1846, in 1857 door de gemeente erkend. Vanaf 1875 een congregatie van de zusters van liefde uit Heule. De wet Van Humbeeck (1879), die het gemeentelijk onderwijs neutraliteit oplegt, veroorzaakt een grote overloop naar de vrije scholen. Daardoor uitbreidingen schoolgebouwen aan de Sint-Laurentiusstraat omstreeks 1895. In 1928 volgt nog een vergroting. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt de school gedeeltelijk, en het klooster helemaal herbouwd naar opdracht van architect De Meyere uit Kortrijk. Geheel van gebouwen in rode baksteen onder schild- en zadeldaken (rode en zwarte mechanische pannen). Klooster- en schoolgebouwen, opgericht tussen 1875 en 1945, op U-vormige plattegrond langs de speelplaats gegroepeerd. Eenvoudige architectuur met rechthoekige muuropeningen, bij het klooster gevat in traveenissen.

Kerkplein 5 (Zedelgem)
Driebeukig neoclassicistisch bedehuis met 14de-eeuwse westtoren. Toren en kerk met roerende goederen beschermd, en gelegen binnen een gaaf bewaarde kerkomgeving. Rondom het kerkhof staat een rij gekandelaarde leilindes.

Koning Albertstraat (Zedelgem)
Kerk van de Onze-Lieve-Vrouwparochie in vereenvoudigde neogotische stijl, gebouwd in 1863-1865 naar een ontwerp van provinciaal architect Pierre Buyck (Brugge). In 1918 wordt de toren door Duitse troepen opgeblazen en pas in 1924-1925 heropgebouwd. In de jaren 1970 wordt de kerk gerestaureerd. Ingang tegenover de Rembertstraat, geplaatst naar het zuidwesten en koor naar het noordoosten. Driebeukige pseudobasilicale kerk onder zadeldak met voorgeplaatste toren ten zuidwesten van de hoofdbeuk, pseudotransept en koor met driezijdige afsluiting. Centraal geplaatste toren op vierkante basis overgaand in een achthoekige klokkentoren onder ingesnoerde naaldspits en met overhoeks geplaatste, verjongende steunberen. Ingang met geprofileerde omlijsting en blanco boogveld, erboven een hoog spitsboograam. Klokkentoren met spitsboogvormige galmgaten en horloge. De traveeën worden afgescheiden door verjongende steunberen.

P. Mervilliestraat 8 (Zedelgem)
Kloostergebouw met aansluitende kapel en voortuintje met calvarie. De kloostergemeenschap van de zusters van de Heilige Familie eerst gevestigd in 1848, vanaf 1869 tevens vrije school. Talrijke verbouwingen in de loop 19de en vroeg-20e eeuw. Circa 1951 wordt het eerste schoolgebouw vervangen door een nieuw gebouw en circa 1977 aan school en klooster een nieuwe vleugel toegevoegd. De kapel is in ieder geval al voor 1986 vervangen door een lagere kapel. Het kloostergebouw wordt na 1986 verbouwd. Circa 1991 worden klooster en school gescheiden. Gebouwen uit de jaren 1990. Bewaart nog enkele resten van de oorspronkelijke bouwfase, onder meer de zuidelijke zijmuur van de kapel. De lage kapel onder schilddak (zwarte, mechanische pannen) wordt getypeerd door drie gevelhoge, gekoppelde spitsboogramen met brandglazen onder andere met afbeelding van de Heilige Familie, vermoedelijk herplaatst uit de oorspronkelijke kapel van 1884.

Pastoor Staelensstraat 3 (Zedelgem)
Gebouwd in 1953. Sinds 1875 staan in het dorp van Zedelgem de zusters van liefde uit Heule in voor het onderwijs. In 1938 kaart pastoor Staelens de noodzaak aan van een volwaardige kleuter- en lagere school in de Sint-Elooisparochie. Door oorlogsomstandigheden loopt de bouw vertraging op, in 1943 kunnen de nieuwe klassen dan toch in gebruik worden genomen en een deel van het gebouw fungeert tijdelijk als klooster. Bouw van het klooster langs de Pastoor Staelensstraat in 1953. Vrijstaand volume van twee bouwlagen onder schilddak (zwarte, mechanische pannen). Sobere architectuur in rode baksteen boven een plint in blauwe hardsteen. Deur met neobarokke, geblokte omlijsting, geprofileerde kroonlijst en beeldnis met beeld van Onze-Lieve-Vrouw met kind, gebogen fronton en flankerende voluten. Aan de oostzijde aangebouwde kapel onder zadeldak en koor met vlakke afwerking onder half schilddak.