Inventaris

Nieuwe Geldenaaksebaan (Bierbeek)
De Nieuwe Geldenaaksebaan ligt in het verlengde van de Oude Geldenaaksebaan en is grotendeels gekasseid met Tiense kwartsiet. De kasseiweg maakt deel uit van de historische hoofdverbindingsweg tussen Leuven en Geldenaken of Jodoigne die over de verschillende dorpskouters zuidwaarts liep. De weg ligt in het verlengde van de Oude Geldenaaksebaan en is zo een onderdeel van de ‘Grand Chemin’ zoals vermeld op de Villaretkaart.

Oude Geldenaaksebaan (Bierbeek), Geldenaaksestraat (Oud-Heverlee)
De Oude Geldenaaksebaan is een gemengde kasseiweg aangelegd in halfsteensverband met een afwisseling van porfier, Petit Granit en Tiense kwartsiet. De kasseiweg heeft een redelijk vlak profiel en werd recent heraangelegd en voorzien van riolering en afwateringsgoten. De Oude Geldenaaksebaan maakt deel uit van de historische hoofdverbindingsweg tussen Leuven en Geldenaken of Jodoigne die over de verschillende dorpskouters zuidwaarts liep.

Perrestraat, Zwartehoekstraat (Bierbeek)
De Perrestraat is een kasseiweg die werd afgedekt met asfalt maar door slijtage zijn de kasseien op veel plaatsen zichtbaar. De weg is aangelegd met kasseien in Tiense kwartsiet en porfier in halfsteensverband. In de holle weg komt de Perrestraat samen met de Zwartehoekstraat. Deze kasseiwegen maken deel uit van het netwerk onverharde wegen dat de gehuchten Opvelp en Mollendaal met elkaar verbindt. De wegen blijven lange tijd onverhard tot in de tweede helft van de 20ste eeuw wanneer de Perrestraat wordt gekasseid. Dit gebeurt voornamelijk in functie van een betere bereikbaarheid van de landbouwpercelen.

Speelpleinstraat (Bierbeek)
De Speelpleinstraat takt af van de Oude Geldenaaksebaan en loopt tot in het centrum van Bierbeek. Het eerste deel van de weg is sterk ingesneden en gekasseid tot aan de sportterreinen. Deze holle weg is aangelegd met vrij regelmatige kasseien in halfsteensverband in porfier en Tiense kwartsiet.

Weterbeekstraat (Bierbeek)
De Weterbeekstraat is een 500m lange kasseiweg en holle weg op een historische verbindingsweg tussen Lovenjoel en Vertrijk.

Bommershoven, Borgloon, Broekom, Groot-Loon (Borgloon), Gutschoven, Heers, Heks, Horpmaal, Vechmaal (Heers), Lauw, Piringen, Widooie (Tongeren)
Het is een overwegend open en sterk glooiend landschap, voornamelijk bestaande uit zeer vruchtbare akkers. De bewoning is geconcentreerd in dorpen die vooral gelegen zijn in de valleien. Deze valleien zijn vochtiger en bestaan uit hooi- en graslanden en houtkanten en vormen meer gesloten linten tussen de uitgestrekte open plateaugebieden. Op de heuveltoppen ontbreekt plaatselijk de vruchtbare leemlaag of is deze te dun voor landbouw en liggen beperkte boscomplexen. Het gebied vormt een uitzonderlijk landschap waarbij de erfgoedelementen samen een uitgestrekt cultuurlandschap vormen met vele historische kasteeldorpen en domeingoederen, alternerend met een schitterend semi-ruraal kader van hoeves, akkers, weilanden, hoogstamboomgaarden en bossen waarbij de verschillende elementen bovendien onderling verbonden zijn door oude wegtracés (waaronder de Romeinse weg).

Bommershoven (Borgloon)
Relict van een holle weg die van de Romeinse weg juist ten oosten van Bommershoven aftakte als binnenweg naar Terhove die liep over de heuvelrug. Op de kabinetskaart van de Ferraris (1771-1778) wordt de weg reeds weergegeven. Op de kaart van Vandermaelen (1854) is duidelijk dat het om een voetpad of smalle landweg gaat die ondergeschikt is aan de Romeinse weg. Tot op de topografische kaart van 1960 is deze weg nog afgebeeld. Waarschijnlijk is ze bij de ruilverkaveling afgeschaft. Het diepst ingesneden gedeelte van de weg, gelegen tegen de Romeinse weg, werd daarbij behouden. Tegenwoordig is het een diep ingesneden ravijnachtige laagte die begroeid is met verschillende bomen en struiken. Op de hoogte tussen de twee holle wegen (deze weg en de Romeinse kassei) stond op de Ferrariskaart een kapel en boom.

Borgloon, Gotem, Hoepertingen, Kuttekoven (Borgloon), Berlingen (Wellen)
Dit gebied is gelegen aan de noordwestrand van het massief van Borgloon. Het is heuvelachtig en sterk ingesneden door erosie. Het is een uitgesproken agrarisch landschap met centraal het gehucht Kuttekoven met enkele belangrijke hoeves en de Sint-Jan-de-Doperkerk. Het gehucht wordt doorsneden door de markante spoorwegbrug en spoorwegbedding van de voormalige spoorweg Sint-Truiden-Tongeren. Ten noorden van het gehucht liggen de gesloten hoeve De Klee en kasteel De Klee. Halverwege tussen Kuttekoven en Berlingen (Wellen), aan de oostelijke rand van de riviervlakte van de Herk, ligt het gehucht Rullingen met het gelijknamige kasteel met omliggend park en hoogstamboomgaarden. De Herk stroomt diep ingesneden door het landschap. Het dorp Berlingen sluit hierop aan, de Sint-Agathakerk kijkt van een hoogte uit op de waterloop.

Borgloon (Borgloon)
Gelegen ten westen van Bommershoven verbindt deze holle weg de Romeinse Kassei met het Kolenveld. De weg is diep ingesneden en vormt nog een onverhard tracé, niet toegankelijk voor gemotoriseerd verkeer. De weg staat afgebeeld op de kabinetskaart de Ferraris (1771-1777) en ook op latere historische kaarten. Holle wegen zijn ingesneden in de (zand)leembodems (en eventueel het onderliggend geologisch substraat). Ze liggen meestal loodrecht op de hoogtelijnen en ze kunnen tot tien meter diep zijn. Door het eeuwenlange gebruik van wegen bleef de bovengrond onbegroeid en stond deze dus bloot aan erosie. Doordat telkens een laag sediment afstroomde bij hevige regenval, sneed de weg zich diep in, wat de erosie alleen maar versterkte. Langs weerszijden zijn meestal steile wanden te zien die spontaan begroeiden of beplant werden met bomen en struiken (vaak hakhout). Deze vegetatie heeft veelal

Romeinse Kassei (Borgloon)
De Romeinse weg van Tongeren naar Sint-Truiden doorsnijdt hier de heuvelrug die het interfluvium vormt tussen de vallei van de Herk en de vallei van de Mombeek. Op deze plek is de Romeinse weg wisselend ingesneden als holle weg en aan weerszijden takken verschillende andere wegen en paden hierop aan en doorkruisen ze de Romeinse weg. Het ontstaan van deze holle wegen hangt samen met de fysische gesteldheid van het terrein (erosiegevoeligheid en aanwezige relief) en de invloed van de mens.