Inventaris

Deurne, Molenstede, Schaffen (Diest), Tessenderlo (Tessenderlo-Ham)
Dit gebied ligt aan de rand van het Kempisch plateau, de zogenaamde Zuiderkempen, waar, gevoed door water uit het Kempisch plateau, verschillende beekvalleien ingesneden zijn. Het grootste deel van het gebied wordt gevormd door één van deze beekvalleien, met enkele parallelle waterlopen. In de beekvallei zijn ook enkel vennen aanwezig, nu veelal droogliggend. Buiten de vallei liggen enkele ijzerzandsteenheuvels met groeves waar de stenen gewonnen werden. De bebouwing concentreert zich op de hogere gronden buiten de vallei. Een groot deel van het gebied is ontgonnen in de tweede helft van de 18de eeuw. Een opvallend landschapselement zijn de schansen, opgericht in de periode van de Tachtigjarige Oorlog om de plattelandsbevolking te beschermen tegen plundering en geweld. Op enkele plekken zijn deze schansen nog te herkennen in het landschap.

Beerst, Diksmuide, Kaaskerke, Keiem, Stuivekenskerke (Diksmuide)
Dit gebied omvat de Ijzervallei tussen Diksmuide en Stuivekenskerke met aansluitend enkele waardevolle graslandcomplexen en de historische kern van Stuivekenskerke. De Handzamevaart is één van de grotere zijbeken en mondt ter hoogte van Diksmuide in de Ijzer uit. De gekanaliseerde en rechtgetrokken Ijzer stroomafwaarts van Diksmuide heeft zeer lang onder invloed van de zee gelegen en is pas vanaf de middeleeuwen bedijkt geweest wat ontginning van aangrenzende gronden mogelijk maakte. In de ondergrond treft veenlagen aan die bedekt zijn door sedimenten van de latere overstromingsfasen. De Ijzer is langs weerszijden bedijkt maar vertoont nog een bochtig verloop met enkele meanders. De dijken dateren waarschijnlijk uit de 11de eeuw en worden her en der geaccentueerd door bomenrijen. De Ijzertoren en een voormalige maalderij vormen een opvallende bakens in de wijde omgeving.

Berkelhofweg (Diksmuide)
Archeologische site gelegen ten oosten van de gedesaffecteerde spoorlijn Diksmuide-Nieuwpoort, even ten zuiden van de wederopbouwhoeve Klichthove (zie Klichthovestraat). Als site met walgracht en losstaande bestanddelen aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778). Deze archeologische site werd verlaten (wellicht na vernietiging tijdens de Eerste Wereldoorlog: de losstaande hoevegebouwen zijn nog aangeduid op de Atlas der Buurtwegen van circa 1843). In het weiland is de walgrachtstructuur duidelijk herkenbaar.

Viconiastraat (Diksmuide)
Archeologische site gelegen ten oosten van de gedesaffecteerde spoorlijn Diksmuide-Nieuwpoort, even ten zuiden van de wederopbouwhoeve "Klichthove". Deze archeologische site werd verlaten (wellicht na vernietiging tijdens de Eerste Wereldoorlog). In het weiland is de walgrachtstructuur nog herkenbaar.

Zadelstraat 8 (Diksmuide)
Historische hoeve met omwalling. Recente naamgeving naar de "Bladelyncks hoek", refererend naar de familie Bladelin, die in de 14de eeuw onder haar leden diverse klerken en griffiers van de Kasselrij Veurne-Ambacht telde en hier tevens verschillende eigendommen bezat. Diep achterin gelegen, omwalde historische hoeve met losse bestanddelen U-vormig opgesteld rondom gekasseid erf met mestvaalt. Mogelijk teruggaand tot de twaalfde eeuw als ontginningssite. De omwalling is vandaag nog aanwezig en wordt gemarkeerd door een bomenrij langs beide oevers.

Neerhofstraat 2 (Dilbeek)
Gesloten hoeve met gebouwen uit de 17de en de 18de eeuw en later, gelegen dicht bij de grens met Anderlecht aan de bron van de Broekbeek. Bak- en zandstenen hoevegebouwen gegroepeerd rond een gekasseid erf met centraal de mestvaalt. Het landschap in de omgeving van de hoeve is historisch constant en bestaat in de directe omgeving uit weiland met boomgaarden en ten zuiden van de Neerhofstraat een akker. De hoeve wordt omgeven door een meidoornhaag en aan de toegang van de hoeve is een kort dreefje met lindebomen. Langs de wegen en perceelsscheidingen staan (knot)wilgen.

Aaigemdries 7, Landries 5 (Erpe-Mere)
De Aaigemdries binnen het gelijknamig gehucht te Erpe-Mere is een goed bewaard relict van een gemene en/of gemeentelijke weidegrond ten voordele van de ingezetenen van de gemeente en/of van het gehucht. Deze driessite is vermoedelijk ontstaan tijdens de eerste ontginningen in de middeleeuwen. De landelijke bebouwing rond de “Dries” is steeds sterk bepalend geweest voor zijn oorspronkelijk en huidig karakter en verhoogt in sterke mate de eigenheid van de dries. De nog bewaarde hoeves bevinden zich aan de Landries (nummer 5) en de Aaigemdries (nummer 7). In de onmiddellijke nabijheid van de hoeve Aaigemdries 7 staat, tussen drie linden, een calvarie.

Ratmolenstraat 42 (Erpe-Mere)
Goed bewaarde bovenslagmolen bij de Molenbeek met sluis en ijzeren scheprad. Witgeschilderde verankerde baksteenbouw op gepikte plint, oudere kern uit de 18de eeuw. Korfboogdeurtje met zandstenen lijst met negblokken. Ten westen, molenaarswoning van anderhalve verdieping en vijf traveeën onder zadeldak, van 1823 volgens de eigenaar. Rondom open weiland.

Baaigemstraat, Grintweg, Molenstraat, Muntekouter, Prinsenmolenstraat, Wilgenstraat (Gavere)
De dorpskom van Baaigem wordt bepaald door twee kernen, namelijk de Sint-Bavokerk en de windmolen Prinsenmolen en de omliggende landbouwpercelen.

Baaigemstraat 317 (Gavere)
Oudste en belangrijkste nederzetting van Baaigem, vermoedelijk opgericht samen met de ertegenover gelegen kerk als curtis of pachthoeve met grote tiendenschuur. Heden gesloten hoevecomplex met gebouwen gegroepeerd rondom een rechthoekig gekasseid binnenerf met mestvaalt en relict van walgracht. Huidig woonhuis van zeven traveeën en één bouwlaag onder zadeldak tussen zijaandaken: voorheen jaarankers 1645 in rechter zijpuntgevel. Boomgaard met geschoren haag als veekering. Knotwilgen markeren de historische perceelsgrens van het weiland.