Inventaris

Wezemaal (Rotselaar)
Deze holle weg stond in verbinding met de groeve en de Aarschotsesteenweg. Vermoedelijk werd hij frequent gebruikt voor het transport van het ontgonnen materiaal. De Vandermaelenkaart is de eerste topografische kaart waarin de weg vermeld wordt en loopt opwaarts verder naar de oude molen site om vervolgens geleidelijk neer te dalen via een trapje richting het dorp van Wezemaal.

Wezemaal (Rotselaar)
De holle weg is afgebeeld op de topografische kaart uit 1868 en weergegeven in latere historische kaarten. Vermoedelijk werd de weg intensief gebruikt tot 1960. Sindsdien raakte de holle weg ‘in verval’ door de aanleg van andere passages en werd hij stilaan vergeten.

Wezemaal (Rotselaar)
Opvallend aan deze weg is de brede rechte structuur van ongeveer 300 meter die door de heuvel snijdt. De weg is afgebeeld op de Vandermaelenkaart (1846-1845) en sindsdien ook op latere historische kaarten.

Aarschotsesteenweg 39 (Rotselaar)
Domein van voormalige Cisterciën­zerinnen­abdij, ongeveer 11 hectare, in 1815-1820 heraangelegd in een vroege landschappelijke stijl met restanten van de abdijgebouwen, vanaf 1927 verbouwd tot kostschool en klooster door de paters montfortanen; met een serpentine­ vijver ('rivier') en talrijke follies (pittoreske boogbruggen en 'gotisch' tuin­paviljoen, 13de-eeuws cellarium als 'grot' enzomeer) binnen de strakke, oude omkadering.

Holsbeeksebaan 8-10 (Rotselaar)
Pastorie uit het eerste kwart van de 17de eeuw met poortgebouw en bijgebouw omgeven door pastorietuin van circa 1,5 hectare waarvan de helft omgracht; twee heuveltjes en interessante taxusarchitectuur getuigen van de voornaamste functie van deze tuin: meditatie en gebed; het goed is aan drie zijden omgeven door een hoge bakstenen muur.

Meanderspad (Rotselaar)
Baileybrug over de Demer, bestaande uit groen geschilderde vakwerkliggers en een houten beplanking als brugdek, aangelegd in de jaren 1950.

Molenbaan 2 (Rotselaar)
Watermolen op de Winge, daterend van vóór 1775, de jaarsteen anno 1846 verwijst naar de oprichting van het woonhuis. Bij de watermolen ligt stroomafwaarts de woelkom. Voorbij de brug vervolgt de Molenbaan als onverharde weg tussen weilanden en bosjes in de vallei.

Molenstraat 2 (Rotselaar)
Grote watermolen, te dateren tussen de 17de eeuw en rond 1900 omgevormd tot een industriële maalderij. De gebouwen bestaan uit een woonhuis, molengebouw, turbinehuis, silogebouw, paardenstal, schuur en bakhuis. De omgeving van de maalderij bestaat uit de site van de maalderij, de oevers langs beide kanten van de Dijle (de zogenaamde molinotoop) en arbeiderswoningen in het oosten van de site. De arbeiderswoningen en de oevers hebben een beeldbepalende waarde. De verloop van de Dijle en de bijpas is belangrijk met betrekking tot de geschiedenis van het bedrijf en voor de werking van de molen.

Spikstraat 24, 24A-B (Rotselaar)
Villa het 'Nieuw Kasteel' of 'Kasteel de Wouters' vindt zijn oorsprong in een bescheiden landhuis dat rond 1870 door griffier Jan Reynaerts uit Haacht werd gebouwd. Het huis kreeg zijn definitieve vorm door een verbouwing in eclectische stijl na de verkoop van het goed aan Elisabeth de Wouters d'Oplinter in 1902. Gelegen in een landschappelijk park (oorspronkelijk 2 hectare) met langwerpige vijver ('rivierlandschap').

Steenweg op Gelrode 73-75 (Rotselaar)
Eclectisch kasteel met neogotische kapel en portierswoning gebouwd in 1882-1885 in opdracht van Lambert de Wouters d'Oplinter ter vervanging van een 18de-eeuws 'huis van plaisantie', waarbij het ontwerp van het nieuw kasteel toegeschreven wordt aan de Antwerpse architect Joseph Schadde (1818-1894); kasteeldomein van circa 12 hectare vernoemd naar de Leuvense professor en rector Henricus Josephus Rega (1690-1754) die het goed in 1724 aankocht; kasteel omgeven door park in late landschappelijke stijl met ommuurde moestuin, halve serre, grot en serpentinevijver met boogbrugje, eveneens aangelegd in de jaren 1880; vroeg-18de-eeuwse eilandtuin van 'huis van plaisantie' en diverse oude bomen bleven bewaard.