Inventaris

Vrijbosstraat 4 (Kortemark)
Hoeve met losse, lage bestanddelen in U-vormige opstelling gelegen op een helling met omliggende weiden. Begraasd erf toegankelijk via een smeedijzeren hek tussen twee lindes aan de erfoprit. Volgens kadastergegevens heropgebouwd in 1921 na beschadiging tijdens de Eerste Wereldoorlog. Hierbij werden verschillende oorspronkelijke muren gerecupereerd (zie vermelding op mutatieschetsen). De oude hoeve is reeds weergegeven op de Ferrariskaart (1770-1778) als twee vrijstaande gebouwen in een haakse opstelling, gelegen binnen een boomgaard.

Vuilpanstraat 13 (Kortemark)
Kleine achterin gelegen hoeve. Op het kadaster plan (circa 1827) wordt reeds een huis afgebeeld, eigendom van de wever Jan Vanthuyne uit Zarren. Zelfde weergave op de Atlas der Buurtwegen (circa 1845). Volgens kadaster wordt de woning circa 1859 door werkman Petrus Desnijder vergroot en gesplitst en uitgebreid met een schuurtje. Circa 1950 worden het huis en het schuurtje vergroot, bij het huis komt een achterbouw. Losse bestanddelen met L-vormige opstelling rondom een onverhard erf.

Wittehuisstraat 20 (Kortemark)
Achteringelegen hoeve met lage, losse bestanddelen in een U-vormige opstelling rond een gekasseid erf. Gelegen op een volledig omhaagd (haagbeuk) perceel dat aan de oost-, west- en zuidzijde afgezoomd is door populieren. Op vandaag 'landelijke woonboerderij' zogenaamd "De Doornhaege" met toeristische functie.

Zandstraat 2 (Kortemark)
Hoeve met eind 18de-eeuwse kern, als dusdanig nog niet aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778). Als dusdanig reeds aangeduid op het primitief kadasterplan (circa 1828) met boomgaard en poel (eigenaar is dan E. Vanlarebeke uit Gent), doch met een andere opstelling (ook U-vormig maar met de open zijde naar het zuiden). Zelfde weergave op de Atlas der Buurtwegen (circa 1844) (zie illustratie). Lage, losse bestanddelen, U-vormig opgesteld rondom het begraasde erf.

Zarren-Lindestraat 44 (Kortemark)
Lindes en ijzeren hekken bij de erftoegang, meidoornhaag. Als site met L-vormige opstelling van losse bestanddelen, omgeven door ruime boomgaard reeds aangeduid op het primitief kadasterplan (circa 1827). Bij de mutatie van 1870 wordt onder meer een bakhuis gebouwd. Het huidige gebouwenbestand dateert uit de wederopbouwperiode van de jaren 1920, de 19de-eeuwse opstelling werd echter grotendeels behouden.

Zarren-Lindestraat 59 (Kortemark)
Achteringelegen hoeve uit de wederopbouwperiode van de jaren 1920. Boomgaard, oude meidoornhaag, es. Als site als dusdanig reeds aangeduid op het primitief kadasterplan (circa 1827), in bezit van de Zarrense landbouwer Delahaye: losse bestanddelen, boomgaard. Bij de mutatie van 1886 wordt het huis vergroot.

Gelbergenstraat 6 (Kortenaken)
In oorsprong hoeve met losse bestanddelen uit 1774, vandaag uitgegroeid tot een gesloten hoeve met statig woonhuis in Maaslandse stijl. De hoeve was vanaf de bouwfase tot de verkoop in 1975 eigendom van de familie Hendrickx.

Hanenstraat 11 (Kortenaken)
In oorsprong hoeve met losse bestanddelen, vandaag uitgegroeid tot een gesloten hoeve met ten noordwesten het woonhuis, dat ten minste teruggaat tot de eerste helft van de 18e eeuw. Ten zuidoosten bevindt zich de 1816 gedateerde dwarsschuur met centrale doorgang naar het erf. De overige vleugels deden dienst als stallen. De hoeve was met zekerheid al sinds het begin van de 18de eeuw bewoond door de familie Kemerlinckx.

Hanenstraat 13 (Kortenaken)
Statige gesloten hoeve met woonhuis in vroeg-19de-eeuwse neoclassicistische stijl. Hoeve uit 1820, opgetrokken ter vervanging van een eerdere bebouwing en na uitbreidingen in de 19de eeuw tot een gesloten hoeve geëvolueerd. Locatie van ‘Brouwerij De Ster’ en stokerij tot de jaren 1920. De hoeve was vanaf de bouw tot heden bewoond door de familie Kemerlinckx.

Heerbaan, Kazemelkstraat, Miskom-Dorp (Kortenaken)
Een grote openheid met het alom aanwezige zicht op de neogotische kerktoren als baken, een weinig gestructureerde, los verspreide bebouwing in een omkadering van door landelijke wegen doorsneden akkers en laagstamboomgaarden karakteriseert het landelijk karakter van de dorpskern van Miskom.