Inventaris

Beerst, Diksmuide, Kaaskerke, Keiem, Stuivekenskerke (Diksmuide)
Dit gebied omvat de Ijzervallei tussen Diksmuide en Stuivekenskerke met aansluitend enkele waardevolle graslandcomplexen en de historische kern van Stuivekenskerke. De Handzamevaart is één van de grotere zijbeken en mondt ter hoogte van Diksmuide in de Ijzer uit. De gekanaliseerde en rechtgetrokken Ijzer stroomafwaarts van Diksmuide heeft zeer lang onder invloed van de zee gelegen en is pas vanaf de middeleeuwen bedijkt geweest wat ontginning van aangrenzende gronden mogelijk maakte. In de ondergrond treft veenlagen aan die bedekt zijn door sedimenten van de latere overstromingsfasen. De Ijzer is langs weerszijden bedijkt maar vertoont nog een bochtig verloop met enkele meanders. De dijken dateren waarschijnlijk uit de 11de eeuw en worden her en der geaccentueerd door bomenrijen. De Ijzertoren en een voormalige maalderij vormen een opvallende bakens in de wijde omgeving.

Diksmuide, Nieuwkapelle, Sint-Jacobs-Kapelle, Woumen (Diksmuide), Merkem (Houthulst), Noordschote, Pollinkhove, Reninge (Lo-Reninge), Oostvleteren (Vleteren)
Dit gebied omvat de brede Ijzervallei tussen Elzendamme en Woumen alsook een deel van de Lovaart nabij Pollinkhove met overgang naar het plateau van Izenberge en het benedenpand van het Kanaal Ieper-Ijzer nabij het voormalige Fort De Knocke. De Ijzerbroeken zijn gevormd door landurige getijdenwerking van de Noordzee. De Ijzer tussen Elzendamme en Diksmuide is sinds de middeleeuwen rechtgetrokken en gekanaliseerd om de scheepvaart mogelijk te maken. Momenteel kunnen de Ijzerbroeken aan de rechteroever nog steeds periodisch overstromen waarbij de Ijzer zijn zogenaamde winterbedding inneemt. De broeken liggen vrijwel volledig onder grasland en kennen een dicht ontwateringsnetwerk. Verder komt binnen het gebied nog het dijkgehucht Fintele, het dorp Pollinkhove en de grote Blankaartvijver met bijhorend kasteeldomein voor.

Vladslo (Diksmuide), Bovekerke, Koekelare (Koekelare)
Dit gebied is gelegen op een uitloper van het plateau van Wijnendale. Het omvat de boscomplexen van het Praatbos en de bossen rond Koekelare-Pottebezem met het bijhorende bosarboretum dat kort na de Tweede Wereldoorlog werd aangelegd. Het arboretum omvat een uitgebreide collectie park- en bosbomen in diverse soorten en variëteiten. Het vertoont een opvallend grondplan met polygonale structuur. In het gebied liggen heel wat brongebieden van beken (Kamarde-, Kasteel- en Westbeek). Rond de brongebieden en in de valleien liggen vaak enkele bospercelen tussen een mozaïek van wei- en akkerlanden. In het Praatbos zijn nog enkele relicten van de Eerste Wereldoorlog waaronder een Duitse begraafplaats, enkele bunkers en een Duits oorlogsgedenkteken. Het zuidelijk gelegen kasteeldomein Ter Heyde ligt ingebed in een bos op het bronniveau van de Kasteelbeek.

Alveringemstraat (Diksmuide)
Naamsteen "De Grognie chirurgische post 1916-1917", gedenksteen op initiatief van de provincie West-Vlaanderen geplaatst tussen 1984 en 1986, ter herinnering aan een medische post uit de Eerste Wereldoorlog.

Beerstblotestraat 8 (Diksmuide)
Verbouwde wederopbouwhoeve van de jaren 1920 met aan de gevel van het boerenhuis een bronzen gedenkplaat als huldeblijk aan Luitenant-kolonel Maximilien Rademakers en zijn rol tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Canadaplein (Diksmuide)
Gedenkteken voor de militaire en de burgerlijke slachtoffers van de Eerste en de Tweede Wereldoorlog. Gedenkteken in blauwe hardsteen op rechthoekig podium. Centrale graftombe onder witgeschilderde schilddakvormige dekplaat met zwart kruis, geflankeerd door twee sokkels met witgeschilderde liggende leeuwen met opengesperde muilen.

Cayennestraat (Diksmuide)
Begraafplaats na de Eerste Wereldoorlog heraangelegd op de plaats van de vooroorlogse dorpskern.

De Breyne Peellaertstraat 52 (Diksmuide)
Achteringelegen hoekpand met verharde voortuin afgesloten door ijzeren hekwerk met vernieuwde baksteenpijlers. Voor Diksmuide eerder uitzonderlijk art-deco-getint woonhuis van twee bouwlagen onder schilddak. Gebouwd in 1932 door dokter F. Beuselinck, zie gedenkplaat. Geelbakstenen lijstgevel met vooruitspringend rechter zijrisaliet met oplopende driezijdige erker gemarkeerd door witgeschilderde betonnen lateien en penanten.

Dodengangstraat (Diksmuide)
Naamsteen, in 1984 opgericht op initiatief van de provincie West-Vlaanderen ter herinnering aan de voor de Eerste Wereldoorlog zeer bepalende Slag aan de IJzer (18-30 oktober 1914).

Esenplein (Diksmuide)
Oorlogsgedenkteken met Heilig Hartbeeld voor de burgerlijke en militaire slachtoffers van Esen van beide wereldoorlogen, onthuld in 1932.