Inventaris

Vuilpanstraat 13 (Kortemark)
Kleine achterin gelegen hoeve. Op het kadaster plan (circa 1827) wordt reeds een huis afgebeeld, eigendom van de wever Jan Vanthuyne uit Zarren. Zelfde weergave op de Atlas der Buurtwegen (circa 1845). Volgens kadaster wordt de woning circa 1859 door werkman Petrus Desnijder vergroot en gesplitst en uitgebreid met een schuurtje. Circa 1950 worden het huis en het schuurtje vergroot, bij het huis komt een achterbouw. Losse bestanddelen met L-vormige opstelling rondom een onverhard erf.

Vuilpanstraat 22 (Kortemark)
Achterin gelegen boerenarbeiderswoning. Het vrijstaande volume is als dusdanig reeds aangeduid op het primitief kadasterplan (circa 1827), in eigendom van Jacobus Peele, een Esense werkman (Diksmuide). In 1859 wordt het huis uitgebreid door de Zarrense landbouwer Franciscus Minne, wellicht met een stalling. Wellicht loopt het huis schade op tijdens de Eerste Wereldoorlog en wordt het in de wederopbouwperiode van de jaren 1920 (deels) herbouwd.

Vuilpanstraat 26 (Kortemark)
Achteringelegen hoeve uit de wederopbouwperiode van de jaren 1920. Op het primitief kadasterplan (circa 1827) worden drie volumes, gelegen binnen een boomgaard, weergegeven. De hoeve was in eigendom van landbouwer Charles Deparck uit Esen (Diksmuide). Circa 1886 wordt het woonhuis vergroot en een nieuw landgebouw opgetrokken. In 1921 wordt op de plaats van het oude boerenhuis een nieuwe woning gebouwd, met aansluitend landgebouw.

Werkenstraat 127A (Kortemark)
Lage boerenarbeiderswoning met geïncorporeerd schuurtje en stal. Volgens het kadaster gebouwd in 1872 door de Werkense landbouwer Vanhonsebrouck. Omhaagd voortuintje en verharde oprit aan linker zijde. Verankerde, donkerrode baksteenbouw (gecementeerde plint) onder zadeldak (blauw geglazuurde mechanische pannen). Dubbelhuisopstand van vijf traveeën + rechts aansluitende travee onder lessenaarsdak. Links geïncorporeerde poort- en staltravee.

Werkenstraat 44 (Kortemark)
Hoeve het "Klokhof", zie literatuur en houten naambord. Site als dusdanig nog niet aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778), maar wel al op de Atlas der Buurtwegen (circa 1844).

Wittehuisstraat 14 (Kortemark)
Hoeve gelegen in een bocht van de weg, als site opklimmend tot de 18de eeuw. Langgerekte opstelling van een laag boerenhuis met rechts aansluitend een stalling, en een vrijstaande schuur, alle parallel aan de straat. Begraasd erf van de straat afgesloten door twee poorten in buisstaal (midden 20ste eeuw). Op het achtererf een deels behouden hulsthaag en knotwilgen langs de Strooibeek.

Wittehuisstraat 20 (Kortemark)
Achteringelegen hoeve met lage, losse bestanddelen in een U-vormige opstelling rond een gekasseid erf. Gelegen op een volledig omhaagd (haagbeuk) perceel dat aan de oost-, west- en zuidzijde afgezoomd is door populieren. Op vandaag 'landelijke woonboerderij' zogenaamd "De Doornhaege" met toeristische functie.

Wittehuisstraat 26 (Kortemark)
Boerenarbeiderswoning uit het einde van de 19de eeuw of het begin van de 20ste eeuw (meerdere bouwnaden). Rode baksteenbouw onder zadeldak (rode mechanische pannen), links geïncorporeerd stalletje of schuurtje, zie poortje. Getoogde muuropeningen onder strek, schuiframen, bewaarde luikduimen. Haaks bakstenen stalletje onder zadeldak (rode mechanische pannen).

Zandstraat 2 (Kortemark)
Hoeve met eind 18de-eeuwse kern, als dusdanig nog niet aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778). Als dusdanig reeds aangeduid op het primitief kadasterplan (circa 1828) met boomgaard en poel (eigenaar is dan E. Vanlarebeke uit Gent), doch met een andere opstelling (ook U-vormig maar met de open zijde naar het zuiden). Zelfde weergave op de Atlas der Buurtwegen (circa 1844) (zie illustratie). Lage, losse bestanddelen, U-vormig opgesteld rondom het begraasde erf.

Zandstraat 3 (Kortemark)
De site is aangeduid op het primitief kadasterplan (circa 1828) (eigenaar is Jos Serruys uit Antwerpen): een U-vormige opstelling rondom het erf met boomgaard, achter het huis is een grote tuin gelegen. Zelfde weergave op de Atlas der Buurtwegen (circa 1844). Circa 1872 (mutatie 1878) wordt het huis uitgebreid. Circa 1894 (mutatie 1895) wordt het huis nogmaals uitgebreid met een haakse uitbouw aan de achterzijde. Wellicht wordt daarbij de rechter zijgevel van het huis vernieuwd, zie muurankers 1894.