Inventaris

Herlegemstraat 18 (Kruisem)
Hoeve gelegen ten westen van het kasteel, met aangepaste 18de-eeuwse gebouwen, onder meer 1767 gedateerde schuur, en nieuwe bedrijfsgebouwen. Ten zuiden, bij de Zaubeek, behouden bakstenen gebouw van watermolen, reeds vermeld in de 14de eeuw, vernieuwd in 1768.

Hoevenstraat 6 (Kruisem)
Aan de rand van de Wannegemkouter ingeplante hoeve met losstaande bestanddelen gegroepeerd rondom een grotendeels verhard erf met door linden beschaduwde mestvaalt.

Hooghuisgaverstraat 1 (Kruisem)
Hoeve met losstaande bestanddelen gegroepeerd rondom een vierkant, grotendeels verhard erf en hoge haag en ijzeren hek aan gewitte bakstenen pijlers ten oosten aan de straat. Boerenwoning van zeven traveeën onder zadeldak, rechter zijtopgevel met 1782 gedateerde sieranker.

Hooghuisgaverstraat 2 (Kruisem)
Bij de Leebeek ingeplante hoeve met losstaande bestanddelen gegroepeerd rondom een vierkant erf met centrale mestvaalt beschaduwd door een imposante plataan. Oud boerenhuis van zes traveeën onder zadeldak met sporen van vlechtingen in linker zijpuntgevel, vermoedelijk opklimmend tot de 17de eeuw.

Hoogrechemstraat 12 (Kruisem)
Gerenoveerde gesloten hoeve met gewitte vleugels onder rode pannen zadeldaken op vierkante plattegrond toegankelijk via een doorrit in de oostelijke straatvleugel. Woonhuis van zes traveeën onder zadeldak met 18de-eeuwse kern.

Hoogrechemstraat 5 (Kruisem)
Imposante gesloten hoeve met gewitte vleugels onder pannen zadeldaken, ingeplant op de grens met Zingem, in kern opklimmend tot de 18de eeuw.

Houtavestraat 1 (Kruisem)
Gesloten hoeve met vierkante aanleg en gewitte gebouwen omheen verhard erf met mestvaalt, ingeplant ten westen van de straat met private weg in het oosten. Toegang via doorrit in zuidvleugel. Boerenhuis van zeven traveeën en anderhalve bouwlaag onder schilddak, met kern uit de eerste helft van de 19de eeuw.

Huisgaverstraat 26 (Kruisem)
Hoeve met losse bestanddelen met boerenwoning van zes traveeën onder zadeldak, opklimmend tot de 18de eeuw.

Huisgaverstraat 38 (Kruisem)
Hoeve met ten noorden, schuin ingeplant boerenhuis van negen traveeën, mogelijk twee woningen, onder zadeldak met sporen van vlechtingen in rechter zijpuntgevel, opklimmend tot de 18de eeuw.

Kasteelstraat 34-38, 36A, 34A-B (Kruisem)
Het kasteel van Lozer is ook gekend onder de naam kasteel della Faille d'Huysse. Het kasteeldomein met bijgebouwen bevindt zich in een uitgestrekt park met vijvers in landschappelijke stijl, begrensd door de Kasteelstraat ten noorden, de Appelhoekstraat ten westen en de Lozerbeek ten zuiden. Het park wordt omgeven door bos- en landbouwgronden. Huidige vermoedelijk vroeg 19de-eeuwse toegang met houten hek en conciërgewoning aan de Kasteelstraat met schuin naar oosten leidende dreef naar de in 1844 door de kasteelheren gebouwde kerk.