Inventaris

Krinkeldijk (Damme)
De Krinkeldijk vormt een visueel opvallende landschapsstructuur door zijn hoogte en door zijn gevarieerde begroeiing (vooral opgaande bomenrijen, maar ook knotbomen en struwelen). Het is een gaaf voorbeeld van een 12de-eeuwse defensieve, zeewerende dijk met een opvallend grillig tracé.

Moerkerkebrug 18 (Damme)
Gelegen aan de hoek met Lieveberm. Hoofdgebouw met muurankers in de zijgevel "1773" gedateerd. Woning met voorgevel gericht op Lieveberm, voortuin en klein erf met recent bijgebouw. Een bouwlaag en vier traveeën onder mansardedak. In de noordwestelijke hoek, een plaats die vroeger als herberg werd gebruikt. Links aansluitend, een lager bakstenen stalvolume onder zadeldak.

Monnikeredestraat 9 (Damme)
Gelegen op een vierkant omwald terrein binnen een prachtige, ruime tuin. Eind-18de-eeuwse pastorie in een sobere, classicistische bouwstijl die aansluit bij de typische, historische architectuur van pastorieën. De statige woning is gelegen in de noordoosthoek van een ruime tuin, op een vierkant omwald terrein. Een kasseipad leidt van de straat naar de voordeur, over de walgracht heen. Aan de straat wordt de ingang gemarkeerd door witgekalkte vierkante bakstenen hekpijlers waartussen een smeedijzeren hek.

Oud Spoorwegpad (Damme)
Witgeschilderd bakstenen Onze-Lieve-Vrouw-pijlerkapelletje waarop metalen belettering "Rosario", onder pannen zadeldakje, geplaatst in haag. Rechthoekige beeldnis in bakstenen omlijsting, voorzien van gestileerd smeedijzeren hekwerk met bloemmotief. Gepolychromeerd beeldje van Onze-Lieve-Vrouw met kind.

Oude Sluissedijk 19 (Damme)
Hoeve met losstaande bestanddelen opklimmend tot de 18de eeuw, zie boerenhuis reeds weergegeven op Ferrariskaart (1770-1778). Verankerde baksteenbouw onder overkragend zadeldak. Dwarsschuur door middel van hoge bakstenen muur verbonden met woonhuis. Ten noorden, klein bakhuis. Omhaagde voortuin.

Preekboomstraat 4 (Damme)
Begin-19de-eeuwse hoeve met losse bestanddelen op een onverhard erf, gekenmerkt door een boomgaard aan straatkant en volledige omzoming door een moerbeihaag. Drie gebouwen U-vormig geplaatst rond een binnenerf, baksteenbouw onder pannen zadeldaken. Witgekalkt boerenhuis met geïncorporeerde schuur en stal; parallel een tweeledige dwarsschuur met geïncorporeerde stal in rode baksteenbouw.

Schardauwstraat 15 (Damme)
Dieper gelegen hoeve "Scardauw", opklimmend tot de eerste helft van de 19de eeuw, zie losstaande volumes weergegeven op het primitief kadasterplan (1834), uitgebreid in de loop van de 20ste eeuw met woonhuis en bijgebouwen. Zo genoemd naar het leengoed Schardauw dat in de eerste helft van de 13de eeuw samen met het kleine leengoed Helsmoortel of Elsmoortele toegevoegd wordt aan de heerlijkheid Rostune, gelegen ten noorden ervan.

Slekstraat 3, Speystraat 2 (Damme)
Gelegen op deels ommuurd en omhaagd perceel begrensd door de Slekstraat (noord), de Ketelstraat (oost) en de Speystraat (zuid). Voormalige lagere meisjesschool opgericht in 1861, in 1893 in gebruik genomen door de zusters van de Heilige Vincentius, als bijhuis van het moederklooster in Werken. Gebouwencomplex toegankelijk zowel via Slek- als Speystraat; omgeven langs noord- en zuidzijde op zwartgeschilderde plint. Haaks op de straat ingeplant hoofdgebouw met aanpalende lagere vleugel aan oostzijde. Voormalige woning van de onderwijzeres (1861) in neoclassicistische stijl. Voormalige woning van de onderwijzeres (1861) in neoclassicistische stijl.

Spegelsweg 3 (Damme)
Het kasteel is de historische residentie van de Heren van Oostkerke, gekenmerkt door een opperhof-neerhofstructuur. De resten van de middeleeuwse neerhofgebouwen werden in de 20ste eeuw omgevormd tot een landhuis naar ontwerp van architect Luc Viérin. In het midden van de 20ste eeuw liet de familie van der Elst de omgeving van het kasteel omvormen tot een architecturale kasteeltuin naar ontwerp van de Nederlandse tuinarchitecte Mien Ruys (1904-1999).

St. Jacobsstraat (Damme)
Georiënteerde vroeg-gotische kerk, met koor, portaal en sacristie die in de 17de eeuw (her)opgebouwd zijn. Centraal in de dorpskern gelegen kerk, met omringend het goed bewaarde, omhaagde kerkhof met ruime grasperken en talrijke bomen. Het beeld van het kerkhof wordt bepaald door enkele uitzonderlijke graftekens, namelijk de monumentale neoclassicistische stèle van Petrus (Standaert) en een drietal zeer waardevolle smeedijzeren kruisen, waarvan één met koperplaat. Toegangsdreef met gekandelaarde leilindes.