Inventaris

Edewallestraat 128-130 (Kortemark)
Lage tweewoonst van (boeren)arbeiderswoningen met links geïncorporeerde schuur en stalling. Ligt in het gehucht "Edewalle". Verankerde rode baksteenbouw onder zadeldak (rode Vlaamse pannen, dakvenster onder zadeldak bij nummer 28). Getoogde muuropeningen onder strek, dichtgemetselde staldeur. Vernieuwd houtwerk met luiken.

Edewallestraat 24 (Kortemark)
18de-eeuws renteniershuis gelegen midden in de dorpskom. Woning beschermd als monument en omgeving met onder meer voortuin, gietijzeren hek en bakstenen pijlers aan de straatzijde, de cichorei-ast, de Mariagrot, de oudere beplanting met onder meer buxushagen als dorpsgezicht. Boerenburgershuis midden een grote siertuin, waarin onder meer buxushagen en grote bolvormige buxusstruiken. Aan straatzijde afgezet door middel van gietijzeren hek boven laag bakstenen muurtje. Erftoegang tussen vierkante bakstenen pijler. Links voor de woning een Mariagrot opgebouwd uit restanten van Duitse bunkers opgeblazen na de Eerste Wereldoorlog.

Edewallestraat 57 (Kortemark)
Wederopbouwhoeve (jaren 1920) bestaande uit een vrijstaand boerenhuis, schuur en stal in U-vormige opstelling rond een verhard erf. Voortuin van de straat gescheiden door betonnen afsluiting.

Esenstraat 8 (Kortemark)
Hoeve waarvan enkel het boerenhuis bewaard is. Bepalend voor kerkomgeving (ten westen van het koor). De geïncorporeerde voormalige stalling en schuur zijn heden omgevormd tot garages. Het woonhuis wordt volgens kadaster in 1839 opgetrokken door de Zarrense herbergier Petrus Rommelaere en in 1870 door dezelfde familie uitgebreid met een aanpalend landgebouw ten noorden. Gezien de bouwkenmerken dateert het gebouw waarschijnlijk eerder uit de wederopbouwperiode van de jaren 1920.

Gouden-Hoofdstraat 12 (Kortemark)
Kleine hoeve volgens kadastergegevens in één bouwfase gerealiseerd in 1921. Bestaande uit een boerenhuis en een stalling rond een begraasd erf. Boomgaard aan de straatzijde met notelaar en hoogstamfruit, verharde erfoprit afgesloten door smeedijzeren hek.

Gouden-Hoofdstraat 41 (Kortemark)
Hoeve met 19de-eeuwse kern. Lindes met Mariakapelletje en ijzeren hek bij de erfoprit. Verspreide opstelling rondom deels begraasd erf. Het nu verbouwde boerenhuis en het stalletje rechts van het huis zijn als dusdanig reeds aangeduid op de Atlas der Buurtwegen (circa 1844). Het stalletje links aansluitend bij het huis en de vrijstaande schuur haaks hierop dateren uit de tweede helft van de 19de eeuw of het begin van de 20ste eeuw.

Groenestraat 36 (Kortemark)
19de-eeuwse boerenarbeiderswoning, oorspronkelijk deel uitmakend van een tweewoonst. Deze tweewoonst is als dusdanig reeds aangeduid op het primitief kadasterplan (circa 1829) en op de Atlas der Buurtwegen (circa 1844) (zie illustratie).

Groenestraat 37 (Kortemark)
Achteringelegen hoeve, heropbouwd in de decennia na de Eerste Wereldoorlog. Losse, lage bakstenen bestanddelen onder zadeldaken (rode mechanische pannen), in het vierkant rondom een niet verhard erf opgesteld. Omliggende weiden en akkers, populieren en knotbomen.

Groenestraat 7 (Kortemark)
Boerenhuis van vroegere molenaarshoeve bij de site van de verdwenen "Abeelemolen". Als dusdanig reeds aangeduid als aan de straat gelegen site met L-vormige opstelling ten noorden van de staakmolen, op het primitief kadasterplan (circa 1829) (zie illustratie) en op de Atlas der Buurtwegen (circa 1844).

Groenestraat 72 (Kortemark)
19de-eeuwse hoeve met boerenhuis en schuur in L-vormige opstelling, en twee recente loodsen. Onverhard erf, dito erfoprit met aan de straat twee lindes. Op het primitief kadasterplan (circa 1829) is een hoeve met losse bestanddelen in U-vormige opstelling binnen een boomgaard opgetekend: het gebouwenbestand bestaat dan uit een boerenhuis, een grote schuur en stal, een klein landgebouw en een tweede kleiner boerenhuis.