Inventaris

Zuidlaan 70 (Zwalm)
Stationsgebouw van twee bouwlagen met flankerende lagere gebouwtjes, opgetrokken circa 1903.

Moen (Zwevegem)
Het gebied ligt rond een gedeelte van het kanaal Bossuit-Kortrijk dat gegraven werd tussen 1857 en 1860 en verbreed in de jaren zeventig van de 20ste eeuw. Het kanaal diende voor het transport van steenkool naar Kortrijk en omgeving. Het snijdt door de interfluviale kam tussen Schelde- en Leiebekken. Het Sint-Pietersbrugje is een oud en klein ophaalbrugje met een stalen bovenbouw als ophaalmechanisme. Ter hoogte van dit brugje ligt nog een segment van het 19de-eeuwse kanaal dat veel smaller was. Het Orveytbos (voorheen ook Kraaibos genoemd) bevindt zich op het kleiig materiaal dat uitgegraven werd gedurende de verbreding van het kanaal in de jaren zeventig van de 20ste eeuw. In het oosten loopt de plaatselijk ingesneden spoorwegbedding, een restant van de vroegere spoorlijn Kortrijk-Avelgem-Ronse. Er zijn enkele waardevolle hoeves in het gebied.

Avelgemstraat 180-182 (Zwevegem)
Historische kasteelsite met twee behouden hoeves, de Kasteelhoeve nr. 182 en het Neerhof van het kasteel nr. 180. De dichtgeslibte omwalling is nog herkenbaar in het reliëf. De oudste vermeldingen gaan terug tot 12de eeuw. Het landboek van Zwevegem circa 1790 beeldt de twee hoeves en het omwalde opperhof af, het kasteel is al verdwenen. Nr. 180: De oudste vermelding dateert van 1740. Verankerde bakstenen bestanddelen onder pannen zadeldaken gegroepeerd rondom een gekasseid erf. Nr. 182: oudste vermelding terug gaat tot 1502. In de periode 1740-1750 worden er aan de gebouwen heel wat herstellingswerken uitgevoerd. De huidige hoeve heeft losse bakstenen bestanddelen gegroepeerd rondom een deels gekasseid en deels gekiezeld erf. Ten oosten van het erf boerenhuis en toegangspoort, ten zuidoosten voormalig koetshuis van het kasteel, ten zuiden dwarsschuur en ten westen stalvleugel. Erf gemarkeerd door imposant poortgebouw in renaissancestijl, al duidelijk herkenbaar bij Sanderus 1641.

Banhout 1-4 (Zwevegem)
Parkbos en oud bosrelict van circa 25 ha, met resterende afsluitende haag, omgeven door dreven met ten noorden, kasteel nummer 2, voormalige hoeve met koetshuis nummer 1, recente woning met duiventoren en afhankelijkheden nummer 4, gelegen langs een dreef loodrecht aangesloten op de Vierkeerstraat en ten zuiden Boswachterswoning nummer 3. Historisch, ecologisch en landschappelijk waardevol bos, dat vermoedelijk sinds het midden van de 15de eeuw permanent bebost was. Relict van een uitgestrekt bossencomplex dat zich tot in de 12de eeuw uitstrekte tussen de alluviale vlakte van de Leie en de Schelde. Het kasteel wordt volgens de literatuur opgetrokken in 1854, de kadastrale legger vermeldt 1865. Neoclassicistisch kasteel, bepleisterd en beschilderd volume onder leien schilddak. Voorgevel van vijf traveeën en twee bouwlagen. Koetshuis, van 1853-1854, opgetrokken in natuursteen en getypeerd door lisenen. Aansluitend meermaals verbouwde hoeve, in kern teruggaand tot tweede helft 19de eeuw.

Bossuitstraat 93 (Zwevegem)
Voormalig station, stopplaats Moen/Bossuit, uit het eerste kwart van de 20ste eeuw, nu herbestemd tot woning. De oude spoorweg is uitgebroken en vormt heden onderdeel van een fietspad. Stationsgebouw van het halte type 1893 in uitvoering R6. Centraal volume van vier traveeën en twee bouwlagen geflankeerd door twee lagere volumes. Rode baksteenbouw onder pannen daken, centraal deel getypeerd door blind casement.

Comminnestraat 15 (Zwevegem)
Hoeve, vermoedelijk opklimmend tot in de 18de eeuw waarvan site al opgetekend staat sinds 1770-1778. Hoeve bestaande uit verankerde bakstenen bestanddelen, met gesloten opstelling gegroepeerd rond deels bekiezeld erf. Erftoegang gemarkeerd door poortgebouw met aansluitende schuur en restant van ast. Straatgevel met heiligennisje en bewaarde houten kruiskozijnen. Woonhuis met vernieuwd pannen zadeldak doorbroken door klokkentorentje met achtergelegen restant van poel. Schuur en stalvleugel getypeerd door deuromlijstingen met negblokken van Doornikse steen.

Comminnestraat 30 (Zwevegem)
De hoeve klimt op tot in de 16de eeuw. Met herkenbare configuratie weergegeven op de Ferrariskaart (1770-1778) en de Atlas der Buurtwegen (circa 1846). Hoeve met gesloten opstelling bestaande uit verankerde bakstenen bestanddelen onder pannen zadeldaken. Huidig uitzicht opklimmend tot in de 18de eeuw. Erftoegang gemarkeerd door poortgebouw met ingewerkte duiventil. Restant van bakstenen brug voor de poort. Tweede erftoegang met vervallen poortgebouw. Woonhuis met opschrift "ANNO 1776" op bovenstijl deur.. Dubbele dwarsschuur met steunberen. Stalvleugels aansluitend bij het poortgebouw en gedateerd met jaaranker 1859. Straatgevel met ingewerkte kapel met Mariabeeld met kind.

Deerlijkstraat (Zwevegem)
Sluis nummer 8 op het kanaal Bossuit-Kortrijk, gebouwd in 1919-1920. Het kanaal Bossuit-Kortrijk verbond vanaf 1 januari 1861 de Schelde (Bossuit) met de Leie (Kortrijk). De bruggen en sluizen van het kanaal werden in 1918 door de terugtrekkende Duitse troepen vernield. Tussen 1919 en 1920 werd de schade aan het kanaal hersteld. Omstreeks 1970 werd beslist om het kanaal toegankelijk te maken voor schepen tot 1350 ton. Zeven van de elf originele sluizen werden afgebroken en vervangen door vier nieuwe sluizen. Op ongeveer 300 m ten noordwesten van de nieuwe sluis van Zwevegem bleef ook de oude sluis nummer 8 bewaard. De sluis wordt niet meer gebruikt voor het schutten van schepen. De rechte kolkmuren werden in baksteenmetselwerk en een hardstenen legsteen gebouwd. De sluishoofden werden in baksteen gebouwd met hardstenen borduur. De houten puntdeuren klapten in gesloten positie in de rechte sluishoofden. De deuren werden voorzien van een loopovergang met gesmede relingen.

Diesveldstraat 42 (Zwevegem)
De geschiedenis van de hoeve klimt op tot in de 14de eeuw. Aangeduid op de Ferrariskaart 1770-1778 als Chateau Distvelt, circa 1846 met herkenbare configuratie en walgracht aangeduid als Chateau de Biesveld. Nu hoeve met semigesloten opstelling met gebouwen van rode baksteen onder pannen zadeldaken, gegroepeerd rond een gebetonneerd erf. Erfoprit met bakstenen brugje en in kern 18de-eeuws poortgebouw met wapenschild en aangesloten stalvleugel. Vernieuwd woonhuis met schuur, voormalige stalvleugel en met beperkte omwalling.

Kapel Milanendreef (Zwevegem)
De Kapel Milanendreef bewaart een lang en recht tracé van een vroegere dreef uit de omgeving van het voormalige kasteelgoed van Zwevegem, leidend naar de portaalzijde van de Milanenkapel