Inventaris

Hoeselt, Rijkhoven (Bilzen-Hoeselt)
De Bandkeramische nederzetting van Hoeselt- Winkelveld, is gelegen op een plateau grenzend aan de vallei van de Demer. De zone wordt bodemkundig gekenmerkt door de aanwezigheid van droge leembodems. De site is gekend door oppervlaktevondsten van aardewerk en vuursteen, die er op wijzen dat de nederzetting zich uitstrekt over een groot deel van het plateau.

Rosmeer (Bilzen-Hoeselt)
De Bandkeramische nederzetting van Rosmeer- Bosberg is gelegen op een plateau ten westen van het huidige Rosmeer. Bodemkundig wordt deze zone gekenmerkt door voornamelijk droge leembodems. De site is gekend dankzij oppervlaktevondsten (vuursteen en aardewerk) die er op wijzen dat de nederzetting zich over het hele plateau uitstrekt.

Rosmeer (Bilzen-Hoeselt)
De Bandkeramische nederzetting van Rosmeer- Flikkenberg is gelegen op een plateau ten noorden van het huidige dorp van Rosmeer. De zone wordt gekenmerkt door droge leembodems. De site is gekend door oppervlaktevondsten, en door de toevallige vondst van een afvalkuil.

Rosmeer (Bilzen-Hoeselt)
De Bandkeramische site van de ‘Staberg’ is gelegen op een plateau ten oosten van het huidige dorp van Rosmeer. Deze zone wordt bodemkundig gekenmerkt door droge leembodems. De site werd onderzocht middels verschillende opgravingscampagnes van 1952 tot 1966. Hierbij kwamen verschillende plattegronden van huizen aan het licht.

Arnold Judongstraat, Sint-Quintinussteeg (Bilzen-Hoeselt)
Dorpskern van Hees met de toren en restanten van de Sint-Quintinuskerk, het voormalige kerkhof, de pastorie met tuin en een woning met tuin ten zuidoosten van deze kerksite. De hoger gelegen gebouwen worden omgeven door een keermuur.

Bocholt, Reppel (Bocholt), Bree (Bree), Ellikom (Oudsbergen), Grote Brogel (Peer)
De Abeek sneed een smalle vallei uit in het Kempens Plateau. De vallei geeft het stramien aan waarlangs de vestigingen plaatsvonden en vormt hier een smal lint tussen Reppel en het gehucht Over de Beek. Landschappelijk is zij ook de verbinding tussen het kleinschaliger landschap op het plateau en het natter en open grasland- en akkerbouwgebied in de Vlakte van Bocholt. Tot begin 20ste eeuw werd in de Abeekvallei turf gestoken, waarvan sommige turfputten zijn overgebleven en ontwikkeld tot moerassige plaatsen. Er kwamen ook bevloeide, zogenaamde waterbeemden voor. Op de beek lagen tal van watermolens. Reppel is één van de oudste dorpen van de streek. De in 1930-35 afgesneden kanaalarm vormt een ecologisch en landschappelijk waardevol geheel met zijn statige bomenrijen en houtkanten langs de jaagpaden.

Bornem, Hingene (Bornem)
Het gebied is een gaaf bewaard polderlandschap langs de Schelde dat langs de zuidrand wordt geflankeerd door een waardevol kasteeldomein. Het domein d’Ursel werd reeds in 1120 vermeld als omwalde hoeve, het huidige kasteel gaat terug tot de periode 1756-1769 toen een adelijke zommerresidentie werd gebouwd als vervanging van een 16de-17de eeuws gebouw. Het kasteelpark evolueerde van een economisch-agrarisch domein in de 16de eeuw naar een reainaissancetuin in de 17de eeuw, tot een landschappelijke tuin die in 1883 werd aangelegd naar ontwerp van Keilig. Binnen het gebied ligt verder het landelijke gehucht Buitenland bekend om de teelt van wijmen en is verder een complex van bossen en polders. Plaatselijke komt een hoge dichtheid aan perceelsbeplantingen voor. De perceelsstructuur en het dijken- en wegenpatroon van dit landschap is historisch stabiel.

Nattenhaasdonk, Pastoor Huveneersstraat, Polderdam (Bornem)
De archeologische zone Nattenhaasdonk, betreft de op een donk gesitueerde oude bewoningskern met verdwenen kerk van de parochie Haveckesdunc die samen met Hinken (Hingene) afhankelijk was van Bornem. De grote overstroming van 1825 is fataal voor Haveckesdunc. De nederzetting wordt verlaten ten voordele van het hoger gelegen Wintam. De oude kerkheuvel of Pastoor Huveneersheuvel is het laatste relict dat nog herinnert aan de oude nederzetting.

Broekstraat, Klein-Heidestraat, Schuttersveld, Waversesteenweg (Boutersem)
Neervelp behoort tot de Haspengouwse leemstreek. De kern, is uitgebouwd op de noordelijke valleirand van de Velpe en ontleent zijn naam aan dit riviertje dat in het hogergelegen Opvelp ontspringt en haar grondgebied van zuidwest naar noordoost doorkruist.

Droge Vijvers (Boutersem)
De site van Butsel is een kasteelsite gevormd door een mottecomplex en een kasteeldomein uit de late middeleeuwen en de nieuwe tijd.