Inventaris

Burstdorp (Erpe-Mere)
Eenvoudige neogotische pseudobasilicale kerk met ommuurd tuintje en parking. Oudste vermelding van de kerk in 1117: huidige kerk van 1852-1855 naar ontwerp van architect Louis Minard. De plattegrond ontvouwt een ingebouwde vierkante westtoren, een driebeukig schip van zes traveeën, een koor met twee rechte traveeën en driezijdige sluiting, noord- en zuidsacristie in de oksel van koor en schip. Achter het koor, bron van de Heilige Eligius met bakstenen kapelletje met beeld van de Heilige Eligius en twee engelen, 1912 gedateerd.

Leenstraat 31-35 (Gavere)
Waterkasteel met 18de-eeuwse kern, aangepast midden 19de eeuw, staand te midden van een grote vijver met gemetste kaaimuren, deel uitmakend van de strakke 18de-eeuwse tuinaanleg met tuinbruggen, grotten, tuinpaviljoen en ijskelder. Het kasteeldomein telt een aantal aanhorigheden waaronder de monumentale toegangspoort, het staatsieplein en neerhof aangelegd voor het kasteel met karakteristieke opstelling in U-vorm. Op het neerhof staat tevens een monumentale vierkante duiventoren, heropgericht in de 19de-eeuw naar een 17de-eeuwse voorloper. Het domein is voorzien van een bakstenen omheiningsmuur met ingebouwde kapel.

Grimminge, Moerbeke, Onkerzele, Zandbergen (Geraardsbergen), Galmaarden (Pajottegem)
Het boscomplex, gevormd door het Raspaillebos, Moerbekebos en Karkoolbos, ligt op een heuvelrug te Geraardsbergen en Galmaarden. Het gebied vormt een relict van het Kolenwoud en wordt doorsneden door een kasseiweg, de Bosberg.

Grimminge, Idegem, Nieuwenhove, Zandbergen (Geraardsbergen), Appelterre-Eichem, Denderwindeke, Ninove, Outer, Pollare (Ninove)
De Dendervallei tussen Idegem en Ninove wordt gekenmerkt door een vrij breed meersengebied langs de rivieroevers met perceelsrandbegroeiing. De overgang van de Dendermeersen naar de beboste steile helling is een markante terreinovergang. Op de grens van het alluvium staat het kasteeldomein van de Lalaing met vierkante omwalling en beboomde toegangsdreven. Het Geitebos maakte ooit deel uit van het Kolenwoud en telt nog steile taluds en houtwallen die de oude bosgrenzen aanduiden. Het gebied De Nuchten vormt een aaneengesloten moerasbos in een oude meander met relicten van turfputten. Nederzettingen, zoals Grimmige, Pollare en Idegem, liggen net buiten het alluvium. De voormalige Cisterciënzenabdij van Beaupré was afhankelijk van de abdij van Clairvaux en bestaat uit een deels omwald en ommuurd complex met monumentaal poortgebouw.

Nieuwenhove, Waarbeke (Geraardsbergen), Denderwindeke (Ninove), Galmaarden, Tollembeek, Vollezele (Pajottegem)
De Kongoberg (hoogte 105 meter boven zeespiegel) ligt ten zuiden van het gehucht Nieuwenhove en ten westen van de weg Denderwindeke-Vollezele. Tussen de Dender- en Markvallei liggen heuvelruggen die tevens als waterscheiding dienen. Tot in de eerste helft van de 18de eeuw was de Kongoberg bebost. Het Molenbos is hiervan een laatste restant. Ten oosten van Hof ten Berg lag reeds op het einde van de 18de eeuw een koutercomplex. De perceelsrandbegroeiingen zijn intussen grotendeels verdwenen. De beide vierkantshoeven Hof ten Berg en Hof te Leisbroek dateren uit de 18de eeuw.

Overboelare (Geraardsbergen)
De Buizemont en de heuvel van het Moerbekebos zijn twee langgerekte parallelle beboste heuvels ten oosten van de Dender. De heuvels hebben een steile noordwesthelling en een zacht hellende zuidoostelijke kant. De valleien en valleitjes zijn op eenzelfde wijze asymmetrisch. De meeste dorpen en gehuchten liggen in de golvende laagten tussen de heuvelkammen. De boscomplexen en het wegenpatroon zijn in hun vorm ten tijde van Ferraris bewaard. Opvallend is de Buizemontweg, die bovenop deze getuigenheuvel loopt en deel zou uitmaken van de Keltische ‘Schapenweg’. Het Boelarebos bezit verscheidene bronbeken die behoren tot het bekken van de Dender. De spoorlijn Geraardsbergen- Edingen loopt door het Boelarebos onder de getuigenheuvel door.

Abdijstraat 10 (Geraardsbergen)
Voormalige Benedictijnerabdij met aansluitend park, gelegen ten noorden van het stadscentrum tussen de Edingsestraat, de Boelarestraat en de weg naar de Brusselse poort. Van de abdij zijn alleen de poort, de abdijvleugel met het prelaatskwartier en de zuidelijke stalvleugel overgebleven. Het domein wordt nog grotendeels afgesloten door 17de tot 20ste-eeuwse muren met enkele geïntegreerde gedenkstenen. In het park resteren nog de ijskelder met deels vervallen trap met boordstenen en leuning, enkele trappen en balustrades hoofdzakelijk uit de 19de-eeuwse parkaanleg, een rustiek paviljoen, twee siervazen, een beeld met 4 heiligen, een beeld van Diana, een beeld van een gladiator, een kleine grot in cementrustiek, een bron ommuurd met natuursteen en een grafplaat.

Bronstraat (Gingelom)
Op een driehoekig beboomd pleintje in de Bronstraat ligt de bron omgeven met een muurtje; vlak erbij de Onze-Lieve-Vrouwekapel onder zadeldak.

Groenplaats 5 (Gingelom)
Klein landgoed met parkje van 3 ha, in landschappelijke stijl, uit het laatste kwart van de 19de eeuw, geëvolueerd uit een gesloten boerderij.

Attenrode, Bunsbeek, Glabbeek-Zuurbemde (Glabbeek), Hoeleden, Kersbeek-Miskom, Kortenaken, Ransberg (Kortenaken), Vissenaken (Tienen)
De Velp stroomt in de Demer nabij Halen en vloeit voor een deel evenwijdig met de Begijnenbeek en de Grote Gete. In de vallei zijn nog heel wat eeuwenoude landschapsstructuren zoals kleine percelen met knotwilgenrijen en houtkanten te bemerken. De Velp is de rivier die het water van zandlemig Hageland afvoert. In de vallei zijn nog enkele mooie watermolensites. In de tweede helft van de 19de eeuw werden op tal van plaatsen in het alluvium van de Velp de beemden omgezet in bos- of populieraanplantingen. Voorheen bestonden nog grote delen van de vallei uit open uitgestrekte beemden.