Inventaris

Essendonk 3 (Essen)
Van het omgrachte en ommuurde gebouwencomplex rest nog het noordelijk deel. Het is toegankelijk via een boogbrug aan de oostzijde. In de zuidoosthoek bevindt zich een polygonaal torentje onder een naaldspits van leien. Het park bij de Oude Pastorij wordt gekenmerkt door hoge opgaande begroeiing van verschillende boomsoorten in de nabijheid van de walgracht of langs de rand van de grasvelden. Bij de ingang staan vier gekandelaarde lindes.

Achterstege 13 (Evergem)
Grote romantische villa in cottagestijl op terp in fraaie tuin met vijver voor en achter de villa, volgens de bewaarde plans gebouwd in opdracht van P. Delva, burgemeester, en naar ontwerp van architect F. Roussel in 1911.

Achterstege 9 (Evergem)
Buitenplaats gelegen in een mooi park met vijver afgesloten door een fraai ijzeren hek tussen arduinen pijlers, volgens De Potter en Broeckaert gebouwd in 1804 op de plaats van een kluis van een broeder-eremijt. Bakstenen huis van twee bouwlagen en acht traveeën onder zadeldak, met verankerde lijstgevel op een arduinen plint.

Belzeelsestraat 24 (Evergem)
Pastorie met tuin, naast de kerk en van de straat afgesloten door middel van gietijzeren afsluiting op muurtje met dito toegangshek. Bakstenen dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, gebouwd circa 1912.

Burggravenlaan 12, 18 (Evergem)
Reeds vermeld in 1379 als landbouwnederzetting. In de jaren 1780 werd het kasteel heropgebouwd in zijn huidige vorm met behoud van de walgrachten rondom het park en rondom het kasteel. Kasteel, eertijds in een rechthoekige omwalling, gedempt in de jaren 1880, en een dienstgebouw aan de straatkant. Geschilderde lijstgevel van zeven traveeën en twee bouwlagen onder mansardedak met twee dakkapellen. Voormalig wagenhuis van vijf traveeën onder zadeldak, uit de 19de eeuw.

Burggravenlaan 3 (Evergem)
Het oorspronkelijke kasteel in zijn dubbele omwalling wordt afgebeeld in A. Sanderus' Flandria Illustrata van 1641. Het huidige kasteeltje vertoont ondanks de 18de-eeuwse verbouwingen en de grondige restauratie van 1895 nog sterke gelijkenis met het oude kasteel zoals afgebeeld in het werk van Sanderus. Bak- en zandstenen gebouw met een voorbouw en een bijna parallel met de achterbouw van twee bouwlagen onder twee zadeldaken tussen zijtrapgevels. Voor het kasteel, twee tegenover elkaar staande dienstgebouwen onder zadeldak, uit de 18de eeuw. Het park evolueerde in de loop van de 19de eeuw naar een landschappelijke stijl waarin de gracht werd omgevormd tot vijver. De omwalling in het zuiden is niet meer volledig watervoerend, maar in reliëf nog waarneembaar

Kramershoek 1 (Evergem)
Pastorie met omgevende tuin, gelegen naast de kerk. Breedhuis van twee bouwlagen onder zadeldak, opgericht door L. Maertens in 1856 tegelijkertijd met de kerk.

Kramershoek 2-6 (Evergem)
Kasteel met U-vormige aanleg volledig heropgebouwd circa 1892. Bepleisterd kasteel van twee bouwlagen onder mansardedaken. Volledig omgracht park en parkbos met kruisvormig drevenpatroon en zichtas richting zuidwesten. Beukendreef met ijzeren toegangspoort en hardstenen hekpijlers met siervaasbekroning. In het park: vierkante duiventoren met 1623 in de zuidgevel, paardenstallen en hovenierswoning en verder langgestrekte kasteelhoeve in neotraditionele stijl, vermoedelijk heropgebouwd eind 19de eeuw; wagenhuis en stallen uit dezelfde periode. Buiten de walgrachten, bevinden zich een met bomen beplante ijskelder, een serre van circa 1900 en een ommuurde moestuin.

Pastoorshoek 22 (Evergem)
Pastorie van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, gelegen in rechthoekige omgrachte tuin. Reeds in het eerste kwart van de 17de eeuw op deze plaats vermeld, vernieuwd in 1685, 1750, 1767 en 1781 en hersteld na oorlogsschade van de Tweede Wereldoorlog naar ontwerp van architect T. De Smet in de jaren 1950.

Pastorijstraat 3 (Evergem)
Pastorie, opgericht op de plaats van een oudere pastorie in 1778 en gelegen in een mooie tuin met vijver en boothuisje; aan de straatkant met fraaie ijzeren afsluiting doorlopend voorbij de gemeenteschool tot de kerk en ijzeren inrijhek tussen geblokte bakstenen pilasters; voorheen met walgracht. Bakstenen lijstgevel, verwerkt met natuursteen, van zeven traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak. Links van het huis bijgebouw met sporen van oude kern in de vlechtingen.