Inventaris

Keetestraat 1 (Kruisem)
Molenaarshuis van de zogenaamde Kapellemolen, een houten standaardmolen op de Kapellekouter, opgericht in 1637 en vernield door storm in 1943.

Gaversstraat 27 (Kruisem)
Achterin gelegen voormalige hoeve met losstaande bestanddelen op volledig omhaagd en nog deels omgracht erf met gekasseide oprit en ijzeren toegangshek; kapelletje rechts ervan en achterliggende boomgaard.

Grasstraat 3 (Kruisem)
In de straatbocht ingeplante voormalige hoeve met losse bestanddelen, volgens gedenkplaat reeds vermeld in 1633. Met gras begroeid erf en fraai ijzeren in het groen geschilderd hek met gietijzeren zuiltjes in het westen.

Herlegemstraat 18 (Kruisem)
Hoeve gelegen ten westen van het kasteel, met aangepaste 18de-eeuwse gebouwen, onder meer 1767 gedateerde schuur, en nieuwe bedrijfsgebouwen. Ten zuiden, bij de Zaubeek, behouden bakstenen gebouw van watermolen, reeds vermeld in de 14de eeuw, vernieuwd in 1768.

Herlegemstraat 20-22 (Kruisem)
Kasteeldomein op de grens met Waregem. Heden nog behouden aanleg zoals gekend uit een plan van 1777 met meerledig site met walgrachten en afzonderlijk omgracht kasteel met toegangsbrug ten zuiden, ereplein met in U-vorm ingeplante dienstgebouwen ten noorden en ruime rechthoekige omgrachte moestuin en boomgaard aansluitend ten oosten. Ten oosten, aan de rand van het park, decoratief uitgewerkt bakstenen tuinpaviljoen van circa 1875.

Hoogstraat 21-23 (Kruisem)
Beeldbepalend en sterk geritmeerd bakstenen complex met één en twee bouwlagen onder pannen zadeldaken met twee dakvensters, volgens gevelsteen opgericht in 1879 en in 1923 overgedragen aan de parochiale werken en uitgebreid met haakse vleugel.

Hoogstraat 27 (Kruisem)
Eclectische villa gebouwd in 1910 als dokterswoning. Omringende grote beboomde tuin met vijver, aan de straat afgesloten door ligusterhagen achter lage muurtjes.

Hoogstraat 33 (Kruisem)
Herenhuis met behouden U-vormige aanleg in ruime beboomde tuin, van de straat afgesloten door fraaie ijzeren hekken op arduinen voet. Voorplein met gekasseide rondgang en centraal grasperk, links en rechts geflankeerd door koetshuis en stallen en imposante beuk in rechter hoek.

Hoogstraat 34-36 (Kruisem)
Dit goed bewaarde burgerhuis is fraai vrijstaand dubbelhuis uit 1863.

Hoogstraat 43 (Kruisem)
Het hoevecomplex met brouwerswoning uit de 19de eeuw en centrale notelaar getuigt van de agrarisch gebonden kleinschalige nijverheid in de gemeente Kruishoutem.