Inventaris

Beugelstraat 94 (Zottegem)
Watermolen, naar verluidt van 1774 en verbouwd molenaarshuis. Gesloten hoeve met bakstenen gebouwen en houten dwarsschuur gegroepeerd rondom een rechthoekig gekasseid erf. Spaarvijver met populieren en drie knotlindes bij het waterrad. Rondom de molen liggen weilanden met bomenrijen.

Hof ter Linden 1 (Zottegem)
Pachthof van de abdij van Hasnon, heden semigesloten hoeve met bakstenen gebouwen onder gewone en afgesnuite zadeldaken, gegroepeerd op de drie zijden van een rechthoekig, deels gebetonneerd en gekasseid erf met siertuintje. Ten noordoosten, éénlaagse boerenwoning van het dubbelhuistype van vijf traveeën van verschillende breedte, opklimmend tot de 17de eeuw. Agrarisch landschap met akkers en reliëfrijk weiland.

Leirensweg 2 (Zottegem)
Vierzijdig gesloten aanleg, zoals die op de kadasterkaart van 1822 is voorgesteld. In de loop van de 19de eeuw werden de gebouwen echter, met uitzondering van het woonhuis op het zuidoosten, verbouwd en aangepast. Weilanden met relict van molenvijver en half verharde voetweg die langs de hoeve passeert.

Molenhoek 14 (Zottegem)
Gesloten hoeve met nog werkende watermolen, gelegen aan de Traveinsbeek en beschaduwd door twee hakhoutstoven van lindes. Bakstenen gebouwen onder zadeldaken rondom een gekasseid rechthoekig erf. Rechthoekige inrijpoort opgenomen in stalvleugel. Oud molengebouw van twee traveeën en twee bouwlagen met gecementeerde erfgevel met overgenomen datering 1623. In de loop van de tweede helft van de 19de eeuw kende de molen tal van uitbreidingen. Rondom liggen weilanden met knotwilgenrijen. De spaarvijver is bewaard en omzoomd met bomen.

Zoutleeuw (Zoutleeuw)
Het Vinne is een natuurlijke depressie, nagenoeg volledig omsloten door hellingen. Slechts op één plaats in het westen is de helling doorbroken en staat de Vinnedepressie via een smalle uitlaat in verbinding met de Getevallei. Op het breedste punt is het Vinne 1600m, op het smalste punt 900m. Een combinatie van de landbouwcrisis van de jaren 1840 en een negatieve perceptie ten aanzien van stilstaand water (mogelijke verzamelplaats van ziekteoverbrengende organismen) heeft ertoe geleid dat men in 1841 begon met de drooglegging van het enige natuurlijke meer van Vlaanderen. Er werd een pompgemaal aangelegd om het meer droog te leggen. In 2000 werd echter besloten het meer weer zijn “natuurlijke” aanzien terug te geven waardoor er nu terug een moerassig natuurgebied is.

Watermolenweg 5 (Zutendaal)
De Suetendaelmolen, ook wel Broekmolen of Daalmolen genoemd is een bovenslag watermolen met metalen rad en werd rond 1860-1870 gebouwd. De landelijke omgeving met weilanden van de Suetendaelmolen bevat een opvallend grote en hoger gelegen spaarvijver en gaat terug tot een watermolensite die al in de 16de eeuw vermeld wordt. Bij de molen zelf staan enkele opgaande eiken.

Biestmolenstraat (Zwalm)
Achterin gelegen koren- en oliewatermolen, vermoedelijk opklimmend tot de 11de eeuw, bakstenen molengebouw onder afgewolfd pannendak met verankerd jaartal 1801. Beboste beekvallei met bypass, spaarkom en aanvoerbeek. Bij de molen staan twee schaduwbomen en een knotboom.

Biestmolenstraat 9, 18 (Zwalm)
Oude watermolen opklimmend tot de 11de eeuw, ruim molengebouw van vier traveeën en drie bouwlagen onder zadeldak, grotendeels van 1883 door toevoeging van twee bovenverdiepingen. Beekvallei met weiland en bypass ten zuiden van de molen.

Kasteeldreef 3-4, 8 (Zwalm)
Kasteeldomein van Beerlegem van circa 60 hectare, gelegen in de vallei van de Munkbosbeek, vermoedelijke teruggaand tot een middeleeuwse site met walgrachten. Omgracht voorhof met smeedijzeren inrijhekken van 1860-61 en dienstgebouwen uit 1773 en 1788. Kasteel gelegen binnen een brede rechthoekige omgrachting uitgebreid tot rechthoekige vijver, axiaal verbonden met het voorhof door een stenen brug. Bouw van een nieuw kasteel circa 1730 en verbouwd in neoclassicistische stijl naar ontwerp van architect O. Geerling in 1872-76. Kasteel en bijgebouwen na oorlogsschade hersteld onder leiding van architect M. Vossaert. Deels omhaagd park met omgrachtingen, vijvers en fonteinen, heraangelegd tussen 1814 en 1830, ten noorden van het kasteel in geometrische stijl met ganzenvoet en toegangsdreef en ten zuiden in landschappelijke stijl met lemen "kluizenaarswoning" en vista in zuidoostelijke richting over de Munkbosbeek en een licht glooiende weide. Ten westen ijskelder van 1843.

Krekelstraat 99 (Zwalm)
Achterin het erf, bakstenen molengebouwtje van drie traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak, gedateerd 1775, ten westen molenaarshuis op de straatgevel gedateerd 1672, aanpalend dienstgebouw. De watermolen is omgeven door enerzijds open weiland en anderzijds beboste percelen. De beek wordt begeleid door knotwilgen en populieren.