Inventaris

Schardauwstraat 15 (Damme)
Dieper gelegen hoeve "Scardauw", opklimmend tot de eerste helft van de 19de eeuw, zie losstaande volumes weergegeven op het primitief kadasterplan (1834), uitgebreid in de loop van de 20ste eeuw met woonhuis en bijgebouwen. Zo genoemd naar het leengoed Schardauw dat in de eerste helft van de 13de eeuw samen met het kleine leengoed Helsmoortel of Elsmoortele toegevoegd wordt aan de heerlijkheid Rostune, gelegen ten noorden ervan.

Scheewege 14 (Damme)
Kleine hoeve uit 1905 met een laag boerenhuis van drie traveeën onder pannen zadeldak (nok evenwijdig met straat, Vlaamse pannen) met geïncorporeerde stal van twee traveeën. Geel metselwerk in kruisverband, voorzien van een rechte muizentandfries onder de gootlijst.

Schipdonkvaart-Zuid 2 (Damme)
Hoeve oorspronkelijk met losstaande bebouwing, opklimmend tot de tweede helft van de 19de eeuw, zie boerenhuis en stal weergegeven op kaart P. Vander Maelen (zie 1850). Verankerde en witgeschilderde bakstenen hoevegebouwen op gepekte plint. Ten zuidoosten stalgebouw. Op het erf, hutvormig hondenhok met bolbekroning.

Sijseelsesteenweg 1 (Damme)
Voormalige herberg "In de Meerminne", bestaande uit een eind-19de-eeuwse dorpswoning met bijhorende schuur, op een hoekperceel met kleine omhaagde voortuin.

Sint-Janstraat 1, 2A (Damme)
Historische stadshoeve opklimmend tot de 18de eeuw, gelegen in het centrum van Damme. Hoeve met 18de-eeuws boerenhuis en bijgebouwen, reeds weergegeven op Ferrariskaart van 1770-1778 en eind 18de-begin 19de eeuw uitgebreid met bijgebouwen aan zuidzijde. Hoeve met semigesloten erfopstelling van de gebouwen. Oorspronkelijk 18de-eeuws boerenhuis als oudste gedeelte van de hoeve, opgetrokken op L-vormig grondplan en voorzien van gekasseide stoep langs de Sint-Janstraat.

Sint-Pietersdijk 7 (Damme)
Historische hoeve gelegen in de bocht van de weg aan de grens met Moerkerke. Oude site, reeds bebouwing weergegeven (twee volumes) op de kaart van Pieter Pourbus (1561-1571) en op de Ferrariskaart (1770-1778). Huidig (verbouwd) boerenhuis, stal en bijgebouw reeds weergegeven op Atlas der Buurtwegen (1845). Hoeve met losstaande bestanddelen omheen verhard erf. Erftoegang met ijzeren hek tussen gecementeerde pijlers. L-vormig boerenhuis centraal op het erf, witgekalkte baksteenbouw op gepekte plint onder zadeldak (Vlaamse pannen); muurankers.

Slekstraat 18 (Damme)
Beeldbepalend langgestrekt woonhuis gedateerd 1771, zie muurankers westzijgevel. Langgestrekt éénlagig volume onder mansardedak, gelegen op groot perceel met tuin uitkomend aan de Damse Vaart-Zuid. Zowel rechts als links zij-ingang naar achterliggende tuin. Deels witgeschilderde en gecementeerde baksteenbouw op gecementeerde en zwartgeschilderde plint; geprofileerde houten kroonlijst op klossen.

Spegelsweg 3 (Damme)
Het kasteel is de historische residentie van de Heren van Oostkerke, gekenmerkt door een opperhof-neerhofstructuur. De resten van de middeleeuwse neerhofgebouwen werden in de 20ste eeuw omgevormd tot een landhuis naar ontwerp van architect Luc Viérin. In het midden van de 20ste eeuw liet de familie van der Elst de omgeving van het kasteel omvormen tot een architecturale kasteeltuin naar ontwerp van de Nederlandse tuinarchitecte Mien Ruys (1904-1999).

Spermalieweg 25, 25A (Damme)
Historische omwalde hoeve Spermalie, opgericht circa 1300 als abdijhoeve horend bij de in 1241 gestichte Spermalieabdij, verwoest in 1578-1579. De huidige hoevegebouwen klimmen vermoedelijk op tot de 17de en 18de eeuw. Beboomde dreef. De hoeve omvat woonhuis, paarden-, ossen-, koe-, schaap- en varkensstal, losstaande schuren, wagenhuis, rosmolen en duiventil. Behalve een boomgaard is er een moestuin aan de westzijde van het erf, met waterput en vijver die in verbinding staat met de wal. Eénlagig, witgekalkt verankerd bakstenen volume met gepekte plint van zes traveeën met opkamertravee aan oostzijde onder overkragend zadeldak.

Speystraat 4 (Damme)
Voormalige herberg opgetrokken volgens kadaster in 1873; voorheen met ingang langsheen de Kerkstraat, nu langs de Speystraat. Het pand wordt zwaar geteisterd op het einde van de Tweede Wereldoorlog wanneer de Duitsers de nabijgelegen brug over de Damse Vaart opblazen. Dubbelhuis van drie traveeën en twee bouwlagen onder schilddak. Witgeschilderde baksteenbouw op hoge gecementeerde plint.