Inventaris

Kerkstraat 44-46 (Damme)
Ensemble van twee panden met neoclassicistische inslag, thans eetgelegenheden "Uylenspiegel" (nummer 44) en "'t Hemeltje" (nummer 46). Gaat terug op voormalige smidse en herberg "In de Nieuwe Smisse", aangeduid als één bouwvolume op het primitief kadasterplan (1834), later opgesplitst.

Kloosterstraat 4 (Damme)
Half vrijstaand burgerhuis in neoclassicistische stijl, opgetrokken volgens kadaster in 1869, thans geïntegreerd bij de Vrije Basisschool Sint-Maarten. Breedhuis van vier traveeën en twee bouwlagen onder pannen schilddak en met een geschilderde bakstenen lijstgevel. Links, zij-ingang via poort in bakstenen afsluitmuur.

Lapscheurestraat 4 (Damme)
Historische site die in de 17de eeuw ontstaan is ten noorden van de in 1640 nieuw ingeplante parochiekerk. Thans bestaat het ensemble uit de centraal, haaks op de straat gelegen 17de-eeuwse pastorie met ten zuiden daarvan de herenwoning die in 1845 is opgetrokken als kosterwoning. Ten oosten, 19de-eeuwse stalgebouwen, in 1910 uitgebreid met een haakse stalvleugel en een grote schuur ten noordwesten.

Nieuwdorpstraat 43 (Damme)
Statig landhuis in ruime tuin. Het centrale hoofdvolume van het U-vormige complex is een herenhuis dat werd gebouwd in 1838, en door een grondige verbouwing en uitbreiding in 1910 in opdracht van Edmond Vanreybrouck, zijn huidige monumentale uitzicht verkreeg.

Scheewege 29 (Damme)
Neogotische kapel gebouwd op het einde van de 19de eeuw (zie historische stafkaarten). Literatuur plaatst de bouw in 1900 door Jan Dalle, naar aanleiding van een genezing. Gecementeerde en witgeschilderde baksteenbouw onder haaks in elkaar gewerkte zadeldaken met rode leipannen, bekroond met sierlijk smeedijzeren kruis. Links van de deur een bronzen gedenkplaat voor tijdens de Tweede Wereldoorlog gesneuvelde soldaten. Mariagrotje achter glas-in-loodvenster.

Sijseelsesteenweg (Damme)
Neogotische Heilig-Hartkapel gebouwd in 1870 door de familie De Cock. Ingeplant op de hoek van een weiland, omringd door zes linden; rondom de kapel een bakstenen stoep. Rode baksteenbouw met roodgeschilderde voegen, gevat onder een overkragend leien zadeldak (nok haaks op de straat), vooraan afgewolfd.

Slekstraat 3, Speystraat 2 (Damme)
Gelegen op deels ommuurd en omhaagd perceel begrensd door de Slekstraat (noord), de Ketelstraat (oost) en de Speystraat (zuid). Voormalige lagere meisjesschool opgericht in 1861, in 1893 in gebruik genomen door de zusters van de Heilige Vincentius, als bijhuis van het moederklooster in Werken. Gebouwencomplex toegankelijk zowel via Slek- als Speystraat; omgeven langs noord- en zuidzijde op zwartgeschilderde plint. Haaks op de straat ingeplant hoofdgebouw met aanpalende lagere vleugel aan oostzijde. Voormalige woning van de onderwijzeres (1861) in neoclassicistische stijl. Voormalige woning van de onderwijzeres (1861) in neoclassicistische stijl.

Spegelsweg 3 (Damme)
Het kasteel is de historische residentie van de Heren van Oostkerke, gekenmerkt door een opperhof-neerhofstructuur. De resten van de middeleeuwse neerhofgebouwen werden in de 20ste eeuw omgevormd tot een landhuis naar ontwerp van architect Luc Viérin. In het midden van de 20ste eeuw liet de familie van der Elst de omgeving van het kasteel omvormen tot een architecturale kasteeltuin naar ontwerp van de Nederlandse tuinarchitecte Mien Ruys (1904-1999).

St. Jacobsstraat (Damme)
Georiënteerde vroeg-gotische kerk, met koor, portaal en sacristie die in de 17de eeuw (her)opgebouwd zijn. Centraal in de dorpskern gelegen kerk, met omringend het goed bewaarde, omhaagde kerkhof met ruime grasperken en talrijke bomen. Het beeld van het kerkhof wordt bepaald door enkele uitzonderlijke graftekens, namelijk de monumentale neoclassicistische stèle van Petrus (Standaert) en een drietal zeer waardevolle smeedijzeren kruisen, waarvan één met koperplaat. Toegangsdreef met gekandelaarde leilindes.

Stationsstraat 13, 13A (Damme)
Voormalige gemeentelijke lagere jongensschool, zie belettering gevelcartouches, met onderwijzerswoning in neoclassicistische stijl; thans hoofdgebouw herbestemd als cultuurcentrum "Rostune". Opgetrokken als tweede gemeenteschool in 1867-1868 op grond van de Heer Goupy de Beauvolers uit Brugge door aannemer J. Bogaert. Vrijstaand wit geschilderd en gecementeerd bakstenen volume op zwartgeschilderde plint.