Inventaris

Beerst, Diksmuide, Vladslo (Diksmuide), Handzame, Werken, Zarren (Kortemark)
Dit gebied omvat de polderinsnijding van de deels gekanaliseerde Handzamevaart tussen Handzame en Diksmuide, gekenmerkt door aaneengesloten graslanden. De Handzame heeft tussen het dorp Handzame en de Barisdamhoeve nog een sterk meanderende en natuurlijke loop in een smalle vallei met uitgesproken steilranden. Vanaf de Barisdamhoeve is ze sinds 1775 rechtgetrokken, gekanaliseerd en bedijkt om als transportkanaal dienst te doen. In de graslanden in de vallei zorgen “lanen” voor de afwatering naar grachten rond de percelen. De Hoge Andjoen is een mottesite waar nog duidelijk de typische dorpsstructuur uit de middeleeuwen bewaard is gebleven. De Barisdamhoeve bevindt zich op een verhevenheid, nabij de rand van de vallei, gedeeltelijk omgracht en getuigt van een dergelijke burcht.

Diksmuide, Nieuwkapelle, Sint-Jacobs-Kapelle, Woumen (Diksmuide), Merkem (Houthulst), Noordschote, Pollinkhove, Reninge (Lo-Reninge), Oostvleteren (Vleteren)
Dit gebied omvat de brede Ijzervallei tussen Elzendamme en Woumen alsook een deel van de Lovaart nabij Pollinkhove met overgang naar het plateau van Izenberge en het benedenpand van het Kanaal Ieper-Ijzer nabij het voormalige Fort De Knocke. De Ijzerbroeken zijn gevormd door landurige getijdenwerking van de Noordzee. De Ijzer tussen Elzendamme en Diksmuide is sinds de middeleeuwen rechtgetrokken en gekanaliseerd om de scheepvaart mogelijk te maken. Momenteel kunnen de Ijzerbroeken aan de rechteroever nog steeds periodisch overstromen waarbij de Ijzer zijn zogenaamde winterbedding inneemt. De broeken liggen vrijwel volledig onder grasland en kennen een dicht ontwateringsnetwerk. Verder komt binnen het gebied nog het dijkgehucht Fintele, het dorp Pollinkhove en de grote Blankaartvijver met bijhorend kasteeldomein voor.

Vladslo (Diksmuide), Bovekerke, Koekelare (Koekelare)
Dit gebied is gelegen op een uitloper van het plateau van Wijnendale. Het omvat de boscomplexen van het Praatbos en de bossen rond Koekelare-Pottebezem met het bijhorende bosarboretum dat kort na de Tweede Wereldoorlog werd aangelegd. Het arboretum omvat een uitgebreide collectie park- en bosbomen in diverse soorten en variëteiten. Het vertoont een opvallend grondplan met polygonale structuur. In het gebied liggen heel wat brongebieden van beken (Kamarde-, Kasteel- en Westbeek). Rond de brongebieden en in de valleien liggen vaak enkele bospercelen tussen een mozaïek van wei- en akkerlanden. In het Praatbos zijn nog enkele relicten van de Eerste Wereldoorlog waaronder een Duitse begraafplaats, enkele bunkers en een Duits oorlogsgedenkteken. Het zuidelijk gelegen kasteeldomein Ter Heyde ligt ingebed in een bos op het bronniveau van de Kasteelbeek.

Berkelhofweg (Diksmuide)
Archeologische site gelegen ten oosten van de gedesaffecteerde spoorlijn Diksmuide-Nieuwpoort, even ten zuiden van de wederopbouwhoeve Klichthove (zie Klichthovestraat). Als site met walgracht en losstaande bestanddelen aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778). Deze archeologische site werd verlaten (wellicht na vernietiging tijdens de Eerste Wereldoorlog: de losstaande hoevegebouwen zijn nog aangeduid op de Atlas der Buurtwegen van circa 1843). In het weiland is de walgrachtstructuur duidelijk herkenbaar.

Dwarsstraat 16 (Diksmuide)
Achteringelegen, vroeg 19de-eeuws hoevetje met twee evenwijdige losse bestanddelen. Huidige opstelling reeds aangeduid op het primitief percelenplan (circa 1835).

Gentweg 10 (Diksmuide)
Hoevetje uit het laatste kwart van de 19de eeuw/ eerste kwart van de 20ste eeuw. Haaks op de straat, boerenhuis van drie traveeën en anderhalve bouwlaag (achterzijde) onder pannen zadeldak. Verzorgd baksteenmetselwerk zie overhoekse fries en strekken van helrode baksteen.

Houtlandstraat 3 (Diksmuide)
Boerenarbeidershuis met geïncorporeerde stalling en schuur, uit de jaren 1920. Bij de erftoegang, lindebomen met boomkapelletje, voorts meidoornhagen en restant van boomgaard.

Iepersteenweg 54-56 (Diksmuide)
Eclectisch kasteel van de jaren 1920 Gelegen in een ruim omliggend circa 10 hectare groot kasteelpark met ijskelder en smeedijzeren boogbrug. De toegang tot het domein wordt gevormd door een gekasseide hoefijzervormige dreef tot voor het kasteel, aan de linkerzijde afgezoomd met rode beuken. Het huidige park is opgenomen in het natuurreservaat "De Blankaart", dat naast het park ook de zogenaamde Blankaartvijver (circa 67 hectare) en een aantal hooilanden.

Ijzerdijk 18 (Diksmuide)
Landhuis van Madame Tack, die tijdens de Eerste Wereldoorlog bekend raakt als "Maman des soldats". Bakstenen landhuis met L-vormige plattegrond onder zadeldaken (zuidelijke zijde) en mansardedak (noordelijke zijde) met vernieuwde Vlaamse pannen en dakkapellen. Aan de zuidoostelijke hoek zit een hogere hoekpartij met houten balkon onder een brede dakoverstek met uitgewerkt windbord op korbelen.

Kaaskerkestraat 82 (Diksmuide)
Aan de straat gelegen wederopbouwhoeve met losse geelbakstenen bestanddelen U-vormig opgesteld rondom deels verhard erf. Als achteringelegen hoevesite reeds aangeduid op de Ferrariskaart (1770-1778), maar na de Eerste Wereldoorlog dichter bij de straat heropgebouwd. Ten noorden van het erf, naar de straat georiënteerd boerenhuis van anderhalve bouwlaag onder pannen zadeldak met voorliggende tuin.