Inventaris

Pastorijstraat 2 (Dessel)
Vrijstaande pastorie in classicistische stijl, gebouwd in 1778 naar ontwerp van Petrus Van Bergen en Jacobus Frou.

Aelmeersstraat 1-7 (Destelbergen)
Kasteel vanouds gesitueerd in de noordoostelijke hoek van de nagenoeg vierkante, brede omgrachting en midden een park dat zich in de 19de eeuw uitstrekte tot aan de Meersstraat. Onderkelderd kasteel van twee bouwlagen op L-vormige plattegrond met schuin opgevulde noordwestelijke hoek, afgedekt met snijdende schilddaken. Speelhuis palend aan de binnenoever van de zuidwestelijke walgracht, daterend uit eind 19de eeuw. Ten zuiden van het kasteel kasteelhoeve en ommuurde moestuin. ten noordwesten dreefje tot aan de Scheldeoever.

Brugdreef, Wellingstraat 5-7 (Destelbergen)
Oorspronkelijk een buitenplaats met min of meer vierkante omgrachting. Rechthoekig bakstenen kasteel met neoclassicistische inslag. Jaartallen 1714-1900 op een gevelsteen boven de torendeur. Dubbelhuis van twee bouwlagen en zeven traveeën onder afgeknot schilddak. Koetshuis met rondboogvormige doorgangen naar de achterliggende deels ommuurde vroegere moestuin. Ten noorden bakstenen hondenhok onder zadeldak en hondenren. Vroegere personeelswoning van één bouwlaag en drie traveeën onder zadeldak met klokkenstoel, uit eind 19de eeuw. Sterk ingeperkt kasteelpark in landschappelijke stijl met waterpartijen in U-vorm en dubbele toegangsdreef.

Dendermondesteenweg 822 (Destelbergen)
Regionaal landelijke woning met opvallende inplanting: gelegen aan een buitenbocht van de steenweg op de hoek met de Meersakkerstraat, in de wijk Ertbuer. Boerenwoning van één bouwlaag en zeven traveeën, onder zadeldak, tussen verbrede zijpuntgevels met muurvlechtingen, minstens opklimmend tot de 18de eeuw. Ten oosten voormalige bedrijfsgebouwen van gewitte baksteen onder zadeldaken.

Eenbeekstraat 32, Zevensterrede 1-5 (Destelbergen)
In 1821-1823 bouw van een buitenplaats door F. Heynderycx, naar ontwerp van de Gentse architect J.B. Van de Cappelle. Licht aangepast en vergroot in 1892. Oorspronkelijk empire buitenplaats met monumentaal karakter, opgevat als een op het zuiden georiënteerde Griekse tempel van drie verdiepingen en drie traveeën met bepleisterde en witgeschilderde gevels. IJzeren toegangshek voor de brug aan vierkante, hardstenen hekpijlers bekroond met een siervaas. Kasteelpark in landschappelijke stijl met beeldbepalende serpentinevijver. Ten oosten van het kasteel, verbonden via een brug over de gracht, liggen de dienstgebouwen van het kasteel: twee personeelswoningen, koetshuis en stallen. Ten noorden hiervan de kasteelhoeve bestaande uit enkele losse gebouwen waaronder een woonhuis, stallen en wagenhuis.

Groenstraat 7 (Destelbergen)
Boerenerf met ijzeren toegangshek aan twee overhoekse, vierkante, bakstenen hekpijlers. Zuidelijk georiënteerd boerenhuis van één bouwlaag en vier traveeën met annex van drie traveeën, onder zadeldak, waarschijnlijk uit de 19de eeuw.

Houtstraat 45 (Destelbergen)
Hoeve op de hoek met de Petegemstraat. Deels omhaagd voorerf met boomgaard. IJzeren toegangshek aan twee slanke ijzeren pijlers tegenover het boerenhuis.

Kleingentstraat 23 (Destelbergen)
Boerenhuis ingeplant aan de oostelijke erfzijde straat en een bedrijfsvleugel achterin ten noorden parallel met de straat; één bouwlaag en vijf traveeën, onder zadeldak (Vlaamse pannen), opklimmend tot de 18de eeuw maar aangepast in de 19de eeuw.

Kwadenplasstraat (Destelbergen)
Bedevaartplaats Bergenkruis, gesitueerd aan de zuidkant van de Kwadenplasstraat. Halfronde ommegang van veertien kruiswegtaferelen in half verheven beeldhouwwerk van 1898 gesigneerd J. De Visscher. Voorzijde van de bedevaartplaats afgesloten door ijzeren hekken aan twee decoratief uitgewerkte vierkante bakstenen hekpijlers.

Kwadenplasstraat 12-16 (Destelbergen)
Omgracht kasteel in bijbehorend park met kasteelhoeve, bijgebouw en toegangspoort nabij de Ledebeek, in de noordwesthoek van de gemeente. In oorsprong zou de site met omgrachting opklimmen tot de vroege middeleeuwen. Ook de naam Notax wijst op de vroegmiddeleeuwse oorsprong. Begin 17de eeuw zou Notax heropgebouwd zijn tot een kasteel dat typologisch aansluit bij de bescheiden kastelen uit de eerste helft van de 17de eeuw. Gewit bak- en zandstenen kasteel van twee bouwlagen onder snijdende schilddaken en lage haakse westvleugel van één bouwlaag onder zadeldak.