Inventaris

Opbrakel (Brakel)
Het Brakelbos is een 18de-eeuws boscomplex van vooral beuk als hooghout en gekenmerkt door rechte exploitatiewegen. Ten oosten daarvan loopt de Sassegembeek met hoofdzakelijk regelmatige, kleine percelen meers met perceelsrandbegroeiing. Het Brakelbos ligt op een getuigenheuvel uit het Diestiaan en langs de valleiwanden zijn er verschillende tertiaire ontsluitingen van klei en zand. Er zijn sporen van zavelputten en ijzerzandsteenwinning. De heuvels tellen verschillende bronbossen met bronamfitheaters die de talrijke beekjes voeden waaronder de Sassegembeek-Molenbeek. De vierkantshoeve Hof ten Bossche en het Hof te Fransbeke aan de rand van het bos zijn twee historische ontginningshoeven van de middeleeuwse heerlijkheid Opbrakel.

Zegelsem (Brakel), Sint-Kornelis-Horebeke, Sint-Maria-Horebeke (Horebeke), Maarke-Kerkem, Schorisse (Maarkedal), Mater (Oudenaarde)
Dit gebied strekt zich over het grondgebied van de gemeenten Brakel, Horebeke en Schorisse uit. Het omvat de bronhoofden van de Maarkebeek (Krombeek) en een deel van de loop van de Maarkebeek. Het heuvelig karakter van dit gebied wordt veroorzaakt door de sterke erosiewerking van talrijke kleine waterlopen. Het bodemgebruik bestaat hoofdzakelijk uit een afwisseling van bossen en graslanden. Er zijn talrijke zichten op de omgeving.

Boembeke (Brakel)
De oudste gekende vermelding van de Boembekemolen dateert van 1548 maar de molen is waarschijnlijk ouder. De molen werd eind 19de eeuw en in de eerste helft van de 20ste eeuw aangepast aan de nieuwe economische en technische ontwikkelingen. De watermolen vormt het hart van de molensite en dateert in zijn huidige uitzicht uit 1945. Het woonhuisje aan de straatkant dateert in zijn huidige vorm uit 1925.

Brusselsestraat 100 (Brakel)
Bedrijf, opgericht rond 1905 door F. Hoebeke, luciferfabrikant uit Geraardsbergen, ter vervanging van luciferfabriek die hij evenals het kasteel overgekocht had. Via ingenieus tunnelsysteem werd bronwater van hoger gelegen park naar lagergelegen bottelarij geleid. Bedrijfsgebouwen vernieuwd in jaren 1950. Bakstenen administratiegebouw van acht traveeën en één bouwlaag onder zadeldaken. industriële loods onder sheddaken, met achterliggende schoorsteen, uit het eerste kwart van de 20ste eeuw.

Gauwstraat 1/1-2, 1/4-6 (Brakel)
Leegstaande maalderijgebouwen naar verluidt tot voor tien jaar in gebruik, interieur en installatie ontmanteld. Volgens kadasterarchief en cartografisch materiaal bebouwing, oorspronkelijk horend bij eigendom Neerstraat nummer 54, minstens opklimmend tot het eerste kwart van de 19de eeuw. Sinds de eerste helft van de 19de eeuw oliemolen, aangedreven door paardenkracht.

Gauwstraat 15, 15A-B (Brakel)
Achterin gelegen fabrieksgebouwen. Voormalig confectieatelier opgericht in 1924. Drie puntgevels van verschillende breedte, opgetrokken uit baksteen onder zadeldak.

Geraardsbergsestraat 20 (Brakel)
Gesloten hoeve in baksteenbouw onder pannen zadeldaken, vroeger met watermolen, gelegen naast Dorenbosbeek met verdwenen bijpas en spaarbekken.

Hemelrijk (Brakel)
De Kapellekoutermolen is een laat 18de-eeuwse stenen korenwindmolen, type bovenkruier (bergmolen), waarvan enkel de romp bewaard bleef.

Kasteelstraat 16 (Brakel)
Herenhuis in eclectische stijl, opgetrokken circa 1910-1914 en teruggaand op oudere gesloten hoeve en 19de-eeuwse brouwerij. Onderkelderd dubbelhuis van vijf traveeën en twee bouwlagen onder zadeldak. Gekasseid erf met begroeide mestvaalt, toegankelijk via overzolderde doorrit, ingesloten door gewitte bedrijfsgebouwen met gepikte plint en blauwgeschilderd houtwerk onder pannen zadeldaken.

Kleibergstraat 8 (Brakel)
Gesloten hoeve, voormalige korenwatermolen in combinatie met boerenbedrijf. Voornaamste gebouwen van baksteen onder zadeldaken met U-vormige aanleg rondom gekasseid erf met mestvaalt; aan straatzijde afgesloten door lage stallen en toegangspoort met gewitte erfgevels. In het verlengde van het boerenhuis, aangebouwde molen. Verder nog dwarsschuur met wagenhuis en verbouwde stallen.