Inventaris

Dorp 54 (Berlare)
Aan de straat ingeplant herenhuis van vier traveeën en twee bouwlagen en aanhorigheden, gebouwd in 1870. In 1897 in bezit van notaris L. Van Hemelrijk. Hij vestigde er zijn kantoor en liet de tuin aanleggen en onder meer een neogotische houten gloriëtte bouwen. Rechts naast de achtergevel aansluitende afgeronde constructie met begroeide volière en imitatierots met waterval in cementrustiek met imitatieboomstammen en schijnvenstertje.

Hogeweg 9 (Berlare)
Deze woning werd omstreeks 1900 gebouwd als directeurswoning voor de touwfabrikant en latere burgemeester Gustaaf Van den Berghe. Een bijhorende hovenierswoning, kwam in dezelfde periode tot stand. De woning in eclectische stijl is illustratief voor de meest aanzienlijke burgerwoningbouw uit eind 19de – begin 20ste eeuw binnen landelijke woonkernen. De lusttuin bevat diverse tuinfolies in cementrustiek met karakteristieke imitatieboomstammen zoals een volière, een boogbrugje met leuningen over de tuinvijver en drie plantenstandaards.

Schuitje (Berlare)
In 1862 werd een stoomwatermolen opgericht en onder leiding van ingenieur Theodoor Leysen slaagde het droogleggen van Berlare-Broek. In 1924 werd het machinehuis herbouwd en gewijzigd van bestemming tot een leertouwerij. Aansluitend werd er in 1925 er een nieuw en nu nog bestaand waterpomphuis tegenaan gebouwd. Pomphuis in rechthoekig bakstenen gebouw van twee verdiepingen onder plat dak, met de achterzijde aanleunend tegen het overblijvend deel van de voormalige leerlooierij Folchi.

Sluis 35 (Berlare)
Volgens het kadasterarchief huis aan de kaai opgericht in 1878 ter hoogte van de huidige De loskaai gelokaliseerd, doch mogelijk al opgericht in 1859. De bakstenen bovenbouw van de sluis was eind 20ste eeuw in ruïne en werd in 2006 volledig vernieuwd door de gemeente. Boven de sluis heropgebouwde verankerde bakstenen stapelplaats met enkele gerecupereerde hardstenen hoekblokken, onder pannen zadeldak, afgelijnd door getrapte daklijsten.

Waterhoek (Berlare)
Appels veer behoort tot de oudste Scheldeveren in de regio van de Bovenschelde. Het veer werd al vermeld in 1253. Sinds 1880 worden ze verpacht. De straat leidt naar een veerstoep met de oude aanlegsteiger in een kleine inham van de Scheldeoever. Een afhellend vlak met trappen leidt tot het veerhoofd met oud natuurstenen metselwerk aan de oeverkant. Samen met de houten veerbrug op staketten en met houten leuning afhellend langsheen de oever vormt deze infrastructuur de oude aanlegsteiger voor de veerboot.

Bertem (Bertem), Veltem-Beisem, Winksele (Herent), Meerbeek (Kortenberg), Heverlee (Leuven)
De na de middeleeuwen gescheiden boscomplexen Bertembos en Eikenbos-Grevensbos zijn omringd door de typische Brabantse kouters. Oude verbindingswegen doorkruis(t)en het gebied met Zeventommen als knooppunt. Door zijn hoge ligging op Diestiaanheuvelruggen biedt Bertembos fraaie vergezichten langs colluviale dalletjes, droge depressies en holle wegen naar de omringende valleien van de Voer en de Molenbeek. Droge leemgronden hebben onder bos een dikke A-horizont. Langs hellingen en depressieranden dagzoomt tertiair substraat. De bosperimeter is sinds 1850 nagenoeg ongewijzigd. Sporen van een boswal en grensstenen bleven bewaard. Qua soorten en leeftijd van de boometage behoort Bertembos tot de rijkste en meest gevarieerde van de regio. De kerselaars behoren tot de oudste van België.

Bertem, Korbeek-dijle, Leefdaal (Bertem), Huldenberg, Loonbeek, Neerijse (Huldenberg), Heverlee (Leuven), Overijse (Overijse), Duisburg, Vossem (Tervuren)
Het leemplateau vormt een groot open landbouwgebied met geïsoleerde boskernen. Het plateau bestaat bijna uitsluitend uit akkers (kouterlandschap of zogenaamd open field landschap), terwijl de resterende oppervlakte wordt ingenomen door bosjes, holle wegen, bermen en graften. De valleihellingen hebben een overwegend gesloten karakter met bosjes, houtkanten en holle wegen. Met uitzondering van enkele beperkte zones van lintbebouwing langs de dwarswegen over het plateau ligt alle bebouwing aan de rand van het plateau. De dorpskernen zijn als een keten gelegen buiten het plateau, in de valleien, dwarswegen over het plateau verbinden de kernen in de valleien.

Leefdaal (Bertem)
De heerlijkheid Levedale stamt uit de 11de of 12de eeuw. Van de oorspronkelijke feodale burcht op de plaats van het huidige kasteel bleven twee ronde torens over en de oorspronkelijke donjon (15de eeuw). In de nabijheid van het kasteel dalen holle wegen af naar de vallei van de Voer. Daarlangs liggen een grote vijver en een verbouwd restant van een vroegere watermolen. In de tuinstructuur van Duchène zijn nog terrassen uit de barokke periode herkenbaar en aanplantingen uit de romantische periode. De beboste siertuin werd verlandschappelijkt met een ringpad. Het parkbos dat zich uitstrekt tot tegen de steenweg Leuven-Tervuren bevat nog een Romeinse grafheuvel. De band met het dorp is duidelijk merkbaar aan de kerkweg (beukendreef) die van het kasteel naar de van oorsprong Romaanse Sint-Lambertuskerk loopt.

Dorpstraat (Bertem)
Rode, eclectische elektriciteitscabine, afgaande op de gegevens in de literatuur en het kadaster, gebouwd in 1917 in opdracht van de gemeente Bertem.

Hoogveldbaan (Bertem)
De holle weg, ten noorden van het dorpscentrum van Bertem, maakte vroeger deel uit van de verbinding tussen Leuven en Everberg. Langs de holle weg bevinden zich tientallen hakhoutstoven van diverse soorten, die een onderlinge samenhang vertonen en uit autochtoon genetisch materiaal bestaan. Vanuit de diepte van de holle weg vormen de hakhoutstoven, die een representatieve groeivorm hebben, een beeldbepalend object.