Inventaris

Oudekerkstraat 8 (Oudenburg)
Voormalige Sint-Eligiuskerk, overgebleven gedeelte van een in oorsprong romaanse, georiënteerde en transeptloze basilicale kerk. Apsis, koor, sacristie en middentoren zijn gerestaureerd, terwijl de middenbeuk met overblijfselen van de westgevel en scheiboogarcades zijn geconserveerd als ruïne. Centraal gelegen in een trapeziumvormig kerkhof, ommuurd en aan Oudekerkstraat omzoomd met populierenrij.

Gildenstraat 8 (Oudsbergen)
Kerk in Maasgotiek, stichting van de abdij van Averbode. In 1927-1930 op ongewone wijze vergroot.

Kasteelstraat 2-4 (Oudsbergen)
De commanderij van Gruitrode was een belangrijke vestiging; veel hier dienst doende commandeurs werden later landcommandeur van de balie Alden Biesen.

Kerkplein (Oudsbergen)
De kerk wordt voor het eerst vermeld in 1367. Het gebouw is in kern een gotische kruisbasiliek uit eind 15de eeuw; uit deze periode dateren de middenbeuk, de toren en het transept. De toren is van het Brabants-Kempische type.

Loostraat 1 (Oudsbergen)
De plattegrond beschrijft een driebeukig schip van twee traveeën, een vierkante, voorstaande westtoren, en een koor van twee rechte traveeën met driezijdige sluiting. Mergelstenen schip op plint van breuksteen, voornamelijk Maaskeien, met hardstenen afwerking.

Ophovenstraat (Oudsbergen)
De huidige kerk dateert uit het tweede kwart van de 16de eeuw. De plattegrond beschrijft een driebeukig schip met middenbeuk van drie traveeën, zijbeuken van vier traveeën, met gedeeltelijk ingebouwde westtoren, een transept, een koor, een portaal, en een sacristie.

Just. Lipsiusplein (Overijse)
Georiënteerde decanale kruiskerk met een ingebouwde westtoren met een romaanse kern uit de 12de eeuw (?), een koor opgericht na de brand van 1489 en een gotische midden- en dwarsbeuk van na de brand in 1692. Eind 19de eeuw werd de kerk naar de toenmalige smaakinzichten in een neogotische stijl verbouwd en gerestaureerd. De kerk is gelegen op een heuvelrug ten zuiden van het hellende dorpsplein. Een hoge kalkzandstenen keermuur met een trap aan de oost- en zuidzijde sluit het voormalige kerkhof rond de kerk af ten zuiden, oosten en westen. Bovenop de keermuur staat een eenvoudige ijzeren balustrade. Ten westen is het voormalige kerkhof en de kerk te bereiken via een trap gevat tussen twee zware blauwe hardstenen pilasters met casementen, een geprofileerde dekplaat en een vaasbekroning.

Stiltestraat (Pajottegem)
Belangwekkend gebouw met omringend kerkhof, hoofdzakelijk opgetrokken uit breuksteen van schilfersteen met gebruik van Doornikse kalksteen en zandsteen. Romaanse overblijfselen in het schip, meermaals verbouwd en gerestaureerd.

Burgemeester Voetslaan (Peer)
De Sint-Ursulakerk is de laat- en neogotische kerk van Kleine Brogel. De kerk is omringd door een ommuurd kerkhof.

Deusterstraat (Peer)
Kapel Onze-Lieve-Vrouw van Rust of Deusterkapel werd opgericht in de tweede helft van de 17de eeuw. Zeven lindes omringen de kapel. Een zomereik markeert het tracé van een historische voetweg.