Inventaris

Poverstraat 11 (Merchtem)
In 1705 tot 'huis van plaisantie' verbouwde hoeve omgeven door landgoed van circa 14 hectare, omvattende een gedeeltelijk ommuurde moes- en fruittuin en een een park in landschappelijke stijl met een als 'rivier' opgevatte waterpartij, aangelegd in verschillende fasen tussen 1851 en 1889; bijgebouwen uit 1867 naar ontwerp van architect Joseph Schadde.

Terspelt 25 (Merchtem)
Ten zuidoosten van de dorpskern van Merchtem bevindt zich het historische domein Hof ter Spelt, ook zogenaamd Appelkot, met de behouden structuur van een middeleeuwse, omgrachte kasteelmotte. Het landhuis en het koetshuis, evenals de landschappelijke tuinaanleg dateren van rond 1860.

Brusselsesteenweg 165 (Merelbeke-Melle)
Het kasteeldomein Coppens is sinds 1937 het Hoger Rijksinstituut voor Tuinbouw. Het domein van 14 hectare aan de rechter Scheldeoever omvat het vroegere park met oude afgesneden Scheldemeander, nu vijver, het landhuis en de oranjerie van 1833 naar ontwerp van Louis Minard. Binnen deze oude rivierbocht werden bij toevallige en systematische opgravingen resten van een 13de-eeuws klooster aangetroffen.

Brusselsesteenweg 190-192 (Merelbeke-Melle)
Vermoedelijk gaat deze site met walgracht in oorsprong terug op een oudere landbouwnederzetting. Op een kaart van 1572 vermeld als speelgoed. Bak- en natuurstenen kasteel in neotraditionele stijl met laatgotische stijlelementen, gebouwd naar ontwerp van architect J. de Waele en daterend van 1897. Omgevend park en toegangspoort met boogvormig aansluitende paardenstallen gesitueerd in de zuidoosthoek van het aanvankelijk omgrachte voorhof van het vroegere waterkasteel. Voormalige kasteelhoeve en heden hovenierswoning, gesitueerd buiten de vroegere kasteelomgrachting. Achtzijdige gloriëtte van 1764 in Lodewijk XV-stijl.

Brusselsesteenweg 300 (Merelbeke-Melle)
Burgerhuis met zijdelings aansluitend koetshuis en paardestallen, uit het vierde kwart van de 19de eeuw.

Brusselsesteenweg 428, Kalverhagestraat 1-3 (Merelbeke-Melle)
Waterkasteel omringd door brede vierkante binnengrachten. Aan de achterzijde van het kasteel valt deze walgracht samen met de buitenste omgrachting. Toegangsbrug over de buitenwalgracht met ijzeren brugleuningen tussen overhoekse vierkante hardstenen pijlers met bolbekroning; ijzeren toegangshek tussen ronde ijzeren pijlers. Waarschijnlijk dateren brug en hek uit de eerste helft van de 19de eeuw. Haast vierkant bak- en zandstenen kasteel van twee bouwlagen, onder leien bedaking, in renaissance- en neorenaissancestijl, vermoedelijk opgericht midden 16de eeuw, licht aangepast in de 18de eeuw en gewijzigd en vergroot eind 19de eeuw. Twee gelijkaardige en symmetrisch opgestelde paviljoenen met koetshuis, paardenstal, personeelswoning en gloriëttes, vermoedelijk uit de eerste helft van de 18de eeuw.

Burg. Van Gansberghelaan 83 (Merelbeke-Melle)
De parochie behoorde oorspronkelijk tot het patronaatsrecht van de Sint-Salvatorsabdij van Ename. Het huidige pand werd gebouwd in 1871 door pastoor H. Steppe en burgemeester Van Gansberghe naar ontwerp van E. de Perre-Montigny. Rechts staat een bakstenen koetshuis en paardenstal met zadeldak. Het pand is gelegen in een fraaie ommuurde tuin met rechthoekige vijver doch zonder uitgesproken aanleg.

Caritasstraat 33 (Merelbeke-Melle)
Opgericht aan de linker zijkant van het kasteelpark. Eenvoudig huis van vijf traveeën en anderhalve bouwlaag, met zadeldak, uit begin 20ste eeuw. Links haaks aanpalend koetshuis met rechthoekige poorten onder houten latei.

Caritasstraat 43-45, Heibos 1 (Merelbeke-Melle)
L-vormige buitenplaats vergroot tot een rechthoekig buitenhuis naar ontwerp van architect Louis Minard, 1842 met omgevend park. Dubbelhuis van acht traveeën en twee en een halve bouwlaag, onder schilddak. Kasteelhoeve met hoog rechthoekig gebouw van twee verdiepingen en zeven traveeën onder schilddak, vermoedelijk uit begin 19de eeuw. Koetshuis met paardenstallen van zeven traveeën en anderhalve bouwlaag, onder schilddak, aanpassing van circa 1875 van een bestaand huis. Ommuurde moestuin met ijzeren toegangshek tussen vierkante bakstenen hekpijlers, beglaasde houten serre op een bakstenen voeting en ijskelder van circa 1860 onder heuvel achter de noordoostelijke kasteelgracht.

Dorpsstraat 2 (Merelbeke-Melle)
Schuin ingeplant op de hoek van de straat met voornamelijk achterliggende ommuurde tuin. Oorspronkelijk een dubbelhuis van slechts één bouwlaag en vijf traveeën; gevelsteen met jaartal 1773 boven de deur in de achtergevel. Aangepast met toevoeging van een bovenverdieping in het midden van de 19de eeuw.