Inventaris

Pastorijstraat (Boortmeerbeek)
Korenwatermolen met turbine; maalvaardig maar niet in bedrijf. De maalinstallatie dateert van 1908. Het complex bestaat uit het hoofdgebouw met loodrecht hierop een zijvleugel. Langs de Molenbeek zijn de oorspronkelijke hooilanden verbost.

Bornemstraat 71 (Bornem)
L-vormig industrieel complex, in kern uit het eerste kwart van de 20ste eeuw, met latere uitbreiding.

Desiré Van Hoomissenstraat 46 (Bornem)
Molenhuis van de verdwenen 16de-eeuwse getijmolen op de Vliet, tevens graan- en schorsmolen.

Molenhoek 2-6 (Boutersem)
Molenaarswoning, gedateerd 1782 op de reliëfsteen boven de deur. Bakstenen dubbelhuis met één verdieping.

Boembeke 16 (Brakel)
Schuin tegenover de Boembekemolen en lager dan het straatniveau gelegen molenaarswoning van zeven traveeën onder pannen zadeldak, uit het vierde kwart van de 19de eeuw. Voorgevelparement van witgeglazuurde tegels met groengeglazuurde banden en boogstenen uit de eerste helft van de 20ste eeuw. Zijdelings aanleunende lagere kleine bijgebouwen, links met lessenaarsdak en getraliede vensters.

Hemelrijk 16 (Brakel)
Opvallend burgerhuis landschappelijk fraai gelegen met uitzicht op de resten van de vroeger bijbehorende windmolen; vanaf 1873 molenaarshuis. Woning deels echter teruggaand op een ouder huis van één bouwlaag vermoedelijk uit het de eerste helft van de 19de eeuw; bedrijfsgebouwen toegevoegd in het derde en vierde kwart van de 19de eeuw. IJzeren toegangshek links tussen woning en bedrijfsgebouw met paardenstal; gekasseide oprit. Afzonderlijk tweeledig bakstenen bakhuisje op het achtererf.

Nieuwstraat 8 (Brakel)
Molenaarswoning, gebouwd in 1847 door molenaar Pieter Velde links van zijn watermolen opgericht in 1842; korenwatermolen in 1920 gewijzigd van bestemming tot landgebouw en verenigd met huis; later deels afgebroken en molen verdwenen. Breedhuis van vier traveeën en twee bouwlagen onder wolfsdak.

Perlinkweg 1 (Brakel)
Voormalige hoeve met geïntegreerde watermolen. Uitzonderlijk oude watermolensite, namelijk reeds vermeld in 868-869. Huidige semigesloten aanleg door uitbreiding uit de tweede helft van de 19de eeuw tot de eerste helft van de 20ste eeuw van een hoeve met losse bestanddelen opklimmend tot begin 19de eeuw.

Terkleppe 10 (Brakel)
Vroegere maalderij met rechts aanpalend molenaarswoning. Elektrisch aangedreven maalderij in werking tot circa 1975. Samen met loodrecht achter aansluitende vroegere bedrijfsgebouwen van bijhorend hoevetje, voornamelijk in de jaren 1980 ingrijpend aangepast tot huidige vrij riante landelijke woning. In de ruime bijhorende tuin naast de Kleppebeek, werd één van de twee vroegere spaarvijvers opnieuw aangelegd.

Keyartstraat 4 (Bree)
Watergraanmolen van het onderslagtype op de Itter. Alleen de molen ligt op het grondgebied van Tongerlo, de molenaarswoning en de hoeve liggen op het grondgebied van Gruitrode. De molen is een rechthoekig gebouw van 1850, van twee traveeën en één bouwlaag onder zadeldak. Historische watermolensite met molenkom, graslanden en bomenrij langs het kanaal.